Geboortedatum:

23 mei 1913 (Tilburg, Nederland)

Overlijdensdatum:

7 september 1944 (KZ Mauthausen, Oostenrijk)

Begraven op:

Monument en Graf Slachtoffers Englandspiel

Nationaliteit:

Nederlandse

Als de oorlog in mei 1940 uitbreekt, is Jo ter Laak in dienst bij het Korps Politietroepen en woont in Noort-Brabant. Samen met zijn onderdeel wijkt hij uit naar België vandaaruit naar Frankrijk en bereikt, via Brest, Engeland. Eenmaal daar wordt Ter Laak als sergeant ingedeeld bij de bewakingstroepen van Koningin Wilhelmina.
Ter Laak besluit zich aan te melden als vrijwilliger voor het uitvoeren van spionageopdrachten in bezet gebied. Na training bij de Secret Intelligence Service wordt hij 1 oktober 1941 gedropt in de omgeving van Assen. Maar bij de landing raakt zijn zender beschadigd.
In december 1941 duikt hij onder in Den Haag bij de Titia en Dora Gorter, beide actief in de illegaliteit. Op 13 februari 1942 doet de SD een inval op het adres. Alle drie worden eerst overgebracht naar Oranjehotel Scheveningen.
Daarna wordt Ter Laak voor verhoor overgebracht naar de SD-Polizeigefängnis in Haaren. Vervolgens wordt hij met een groep andere geheimagenten, die als gevolg van het Englandspiel waren gevangengenomen, doorgezonden naar de gevangenis in Assen. De hele groep wordt daarna afgevoerd naar Rawitsch in bezet Polen. Vanuit Rawitsch, waar al een aantal agenten wordt geëxecuteerd, volgt transport naar Mauthausen waar zij op 5 september 1944 aankomen samen met 7 Britse SOE-agenten.
Op 6 september werden in totaal 47 geheim agenten waaronder Ter Laak daar afgemarcheerd naar de Wienergraben, een steengroeve. Daar worden zij verplicht om stenen te dragen - zo'n 50 - 75 kilo per keer. Dit onder schoppen en slaag van de Duitse bewakers en via een trap van 4 meter breed en 86 treden naar een diepe kloof die ca. 900 meter verderop lag. Het lopen en dragen bleef zich over de herhalen totdat om 5 uur 's middags nog plm. 12 gevangenen over waren. De overige waren die dag gestorven door uitputting of doodgeschoten vanwege passiviteit of vluchtpoging. Ook zorgde het iedere keer beklimmen van de trap tot slachtoffers omdat uitgeputte gevangenen vielen en anderen onder zich in hun val meenamen. Op 7 september herhaalde de martelgang zich en 's middags was iedereen dood. Alle lichamen werden in zes keer verbrand.

Heeft u zelf meer informatie over deze persoon? Lever het aan!

Periode:

Tweede Wereldoorlog (1939-1945)

Rang:

Sergeant der Militaire Politie

Eenheid:

Secret Intelligence Service (SIS), Directorate of Military Intelligence (DMI), Imperial General Staff, War Office, British Government

Toegekend op:

14 december 1949

Uitgereikt voor:

Operatie Contact Holland

"Heeft zich door het bedrijven van bijzonder moedige en beleidvolle daden in de strijd tegenover de vijand onderscheiden door, na als één van de eerste agenten begin October 1941 in bezet Nederland per valscherm te zijn neergekomen, tot begin 1942 onafgebroken onder zeer moeilijke omstandighedn en met beperkte middelen te werken om militaire inlichtingen naar Engeland te verzenden, totdat hij begin 1942 door de vijand werd gevangen genomen en na een verblijf in verschillende gevangenissen en concentratiekampen in Duitsland om het leven kwam."

K.B. nr 27 (postuum toegekend)

• Foto 1: Bjorn van Marle
• - BECKER, TAMARA & BECKER, FRANS, Het Englandspiel en de geheime diensten in Londen, Boom, 2024.
  - ERIK MüLLER, De Bronzen Leeuw.
  - Dapperheidsonderscheidingen aan Nederlanders voor de Tweede Wereldoorlog
  - https://brabantsegesneuvelden.nl/

Helaas geen map gevonden.

Concentratiekamp Mauthausen

Mauthausen - Oberosterreich

Informatiebord Jo ter Laak

Overdinkel - Overijssel