Paulus, Friedrich Wilhelm Ernst

Geboortedatum:: 23 september 1890 (Breitenau-Gershagen/Hessen-Nassau, Duitsland)
Overlijdensdatum:: 1 februari 1957 (Dresden/Sachsen, Duitsland)
Begraven op:: Duitse Oorlogsgraven Hauptfriedhof Baden-Baden
Nationaliteit:: Duitse

Biografie

Friedrich Wilhelm Ernst Paulus (23 september 1890 in Guxhagen – 1 februari 1957 in Dresden-Oberloschwitz) was een Duitse legerofficier (vanaf 1943 Generallfeldmarschall) en in Tweede Wereldoorlog Oberbefehlshaber van het zesde leger tijdens de slag van Stalingrad. Paulus was van 1943 tot 1953 in Sovjetse oorlogsgevangenschap en leefde daarna tot zijn dood in de DDR.

Tweede Wereldoorlog
De mobilisiering in 1939 bracht Paulus de positie van chef van de Generalstab van het tiende leger in Leipzig die na de overwinning op Polen op 10 oktober 1939 de naam "zesde leger" kreeg. Als rechterhand van de Oberbefehlshaber Generaloberst Walter von Reichenau nam Paulus deel aan de Polenfeldzug en aan de Westfeldzug. Hierbij bereikte hij de macht in het oosten over Czestochowa, Kielce, Radom en Lublin tot Warschau en in het westen over Lüttich, Vlaanderen, Lille, de Somme, Oise, Aisne, Marne en de Seine naar Orléans en over de Loire tot aan de kanaalkust in Normandië die tot einde juli 1940 onder zijn leiding stonden.

Oberquartiermeister I
Op 3 september 1940 nam Paulus zijn nieuwe positie als Oberquartiermeister I bij de Generalstab des Heeres in. Hij was daarmee vertegenwoordiger van de Generalstabchef Franz Halder. Boven hem stonden alleen nog Halder en de opperbevelhebber van het leger, Generalfeldmarschall Walther von Brauchitsch. De eerste studies voor de door Hitler bevolen aanval op de Sovjetunie, de onderneming Barbarossa, lagen al klaar. Paulus nam de gedetailleerde uitwerking van de operatie op zich. Hij erkende het belang van een snelle aanval met het doel op de verovering van Moskou. Om de Sovjetunie snel te kunnen omwerpen, vond hij het nodig met snelle tankeenheden te handelen zodat verhinderd kon worden dat sterke vijandelijke verbanden zich in de weidsheid van het land konden terugtrekken. Mocht dit plan niet lukken, dan voorspelde de Generalstab een langdurende oorlog waartegen de Wehrmacht moeilijk bestand was. Op 18 november 1940 gaf Hitler het bevel de aanval in te zetten.

In het eerste halfjaar van 1941 was Paulus aan de verhandelingen met de Duitse bondsgenoten voor de oorlog tegen de Sovjetunie betrokken. Zijn aandeel aan de voorbereiding van de onderneming Barbarosse beperkte zich zo niet alleen tot simulaties, maar ook sloot hij actieve afstemming met andere partners van de as.

Op 24 april werd Paulus naar Noord-Afrika gestuurd waar hij sinds februari 1941 het Duitse Afrikakorps en het Italiaanse leger in de strijd tegen de Britse troepen ondersteunde. De Generalstab was kritisch tegenover de offensieven van Rommel, omdat deze offensieven geen lang succes hadden en grondstoffen gebruikten die voor de aanval op de Sovjetunie nodig waren. Het uitstellen van het tijdstip van de aanval zou het echter onmogelijk maken de gevechtshandeling voor het begin van de herfst succesvol ten einde te brengen. In Noord-Afrika nam Paulus op 30 april en 1 mei aan de mislukte aanval op vesting Tobruk en vloog daarop op 8 mei naar Rome voor een gesprek met Duce Benito Mussolini. Vanuit Rome keerde hij twee dagen laten terug naar Berlijn.

Op 22 juni 1941 begon de Feldzug tegen de Sovjetunie. Na grote successen van de Duitse troepen in het begin geraakten de Vormarsch in de maanden augustus en september 1941 door het begin van de modderperiode aan het wankelen. Hitler die vanaf het begin in plaats van een militaire oorlogsvoering eerder op een economische oorlog had ingezet, besloot tegen de heftige weerstand van de Generalstab des Heeres in het belangrijkste gewicht op de bezetting van het belangrijkste industriegebied in de Donezbecken te zetten en tegelijkertijd aan het doel van de verovering van Leningrad vast te houden. Dit lukte niet en er ontstond een jarenlange Leningrader Blockade.

Daarmee verloor de Wehrmacht de kracht voor de inname van Moskou en een lange oorlog brak aan. De Generalstabschef Halder stuurde Paulus ter beoordeling van de locatie naar verschillende delen van het front. In augustus 1941 bezocht hij ook het zesde leger en zijn Oberbefehlshaber von Reichenau in sectie Heeresgruppe Süd. Hij liep hier een ziekte op aan zijn dikke darm (amoebendysenterie) en maakte op de waarnemer een vermoeide indruk. Paulus wist dat Hitler met de inschatting dat de Sovjetunie snel zou instorten een vergissing had gemaakt, maar hij vervulde alsnog plichtsgetrouw zijn dienst en liet de beslissingsbevoegdheid bij Hitler.