Nieuw onderzoek gepubliceerd over bombardement op Kleykamp

Drs. P.A.J. Coelewij publiceerde eerder dit jaar zijn onderzoek naar het bombardement op Kleykamp op 11 april 1944 te Den Haag. Het hier gevestigde Bevolkingsregister werd door de Duitse bezetter gebruikt om onderduikers, verzetsstrijders en Joden op te sporen en naar concentratiekampen af te voeren. Vrijwel de gehele staf van ongeveer 100 personen kwam om het leven of raakte zwaar gewond. Als jongen van 13 jaar maakte de auteur van zeer dichtbij het bombardement mee. Hij ontsnapte ternauwernood aan de dood toen een brandbom 8 meter van hem vandaan neerplofte en dreigde hem levend te verbranden.

Uit een uniek ooggetuigenverslag van de auteur en een nieuw onderzoek over de verwoesting van Kunstzaal Kleykamp door Engelse jachtbommenwerpers in april 1944, is gebleken dat bij het bombardement het Vredespaleis ternauwernood aan verwoesting is ontsnapt. De reden hiervoor is dat cluster-brandbommen werden gebruikt die tientallen kleinere fosfor-brandbommen rondstrooiden binnen een gebied waarin ook het Vredespaleis gelegen was. Dat is pas door dit huidige onderzoek ontdekt. Dat was ook de belangrijkste reden waarom, technisch gezien, het bombardement op Kleykamp, was mislukt. Niet alleen het feit dat de te vernietigen adresgegevens in stalen kasten waren opgeborgen was de reden dat slechts een klein deel van de gegevens werd vernietigd.

Ook is uit de getuigenverklaring komen vast te staan dat het gebouw Kleykamp door slechts één brisantbom werd verwoest. Door de explosie kwam in een klap vrijwel de gehele staf van ongeveer 85 personen om het leven of raakten zeer ernstig gewond. De enkele personen die in de kelder de explosie overleefden, verdronken daar in het leiding- en bluswater.

Kleykamp was belangrijk omdat daar het Bevolkingsregister was opgeslagen, dat voor de Duitse bezetter belangrijk was voor het opsporen van onderduikers, verzetsstrijders en Joden, voor deportatie naar de concentratiekampen.

Op een van de foto’s, gemaakt door de piloten, is in de lucht de brandbom te zien die onderweg was naar de plaats waar de auteur in dekking lag. Een seconde na het maken van de foto plofte de brandbom op een afstand van 8 meter naast hem neer. Wat oorlogsfotografie betreft is dit een zeer uitzonderlijke actiefoto.

Kleykamp verwoest, het Vredespaleis aan de ondergang ontsnapt

Het bombardement van 11 april 1944

ISBN: 9789402152005

Meer informatie over dit boek