Stiphout: Een epiloog

Op 22 september van dit jaar werd de herdenking gehouden bij het bevrijdingsmonument in Stiphout. Wij hadden net de plaquettes op het monument laten aanpassen naar de correcte eenheden: het 23rd Hussars en het 8th Battalion, The Rifle Brigade. Twee dagen later kregen we eindelijk antwoord op een mailtje dat we al twee maanden eerder hadden verstuurd: "Yes the 23rd Hussars and the 3rd Royal Tank Regiment did liberate Stiphout on 22nd September 1944."



Het is een apart gevoel, je leest de mail nog een paar keer, maar er staat toch echt '3rd Royal Tank Regiment'. Zouden we ons dan toch vergist hebben? Niet dat het 3rd Royal Tank Regiment op het monument stond, maar toch, nog een eenheid die had geholpen bij de bevrijding van Stiphout? We waren in de boeken, verslagen en War Diaries niks tegengekomen over deze eenheid. Het 3rd Royal Tank Regiment was namelijk opgerukt vanuit Mierlo naar Mierlo-Hout en trok zo Helmond in. Dat dit regiment betrokken zou zijn geweest bij de bevrijding van Stiphout leek ons sterk, maar helemaal uitsluiten konden we het niet. We hadden namelijk het War Diary van deze eenheid niet.

Eigenlijk begint het hele onderzoek dan weer van voren af aan. Het War Diary van het 3rd Royal Tank Regiment én die van de bijbehorende infanterie-eenheid, het 3rd Monmouthshire Regiment, worden opgevraagd in Engeland. Tevens worden er boeken besteld die over het het 3rd Royal Tank Regiment gaan. Dan is het wachten, erg lang wachten...




De boeken

De boeken komen als eerst binnen. De eerste gaat over de gehele geschiedenis van alle Royal Tank Regiments, veel hadden we er niet van verwacht en Stiphout komt er dan ook niet in voor. De tweede, 'A view from the Turret', is een stuk veelbelovender. Het is het relaas van één van de tankcommandanten van de eenheid. Helaas ligt hij nét op het moment van de bevrijding van Stiphout in het ziekenhuis en schrijft hij er dus ook niets over. De laatste die binnenkomt is 'From the Desert to the Baltic', van de divisiecommandant. Twee keer zelfs, want ik had 'm per ongeluk via twee kanalen gekocht. Helaas ook hier niks over Stiphout. Wederom is het wachten...


War Diary 3rd Monmouthshire Regiment

Op 16 oktober komen dan eindelijk de War Diaries van de eenheden binnen. Die zullen meer duidelijkheid moeten verschaffen. Die van het 3rd Monmouthshire Regiment is niet heel uitgebreid. Voor de 21ste september geeft het: "Opmars hervat naar Geldrop waarbij de infanterie verder oprukt op weg naar Helmond". Voor de 22ste wordt er gegeven: "Opmars bereikt Helmond maar alle bruggen over de Zuid-Willemsvaart zijn opgeblazen."



War Diary 3rd Royal Tank Regiment

Gelukkig is het War Diary van het 3rd Royal Tank Regiment een heel stuk duidelijker. We zien de eenheid op de 21ste via Maarheeze naar Geldrop gaan, vervolgens vanuit Geldrop naar Mierlo om de bruggen over het Eindhovens Kanaal naar het noorden over te steken. De volgende dag, de 22ste, rukken ze op naar Mierlo-Hout en steken daar de spoorlijn Eindhoven-Helmond over. Uiteindelijk komen ze niet verder dan een punt dat wordt aangegeven als "gebouwen bij 544217". Hierna zakken ze weer zuidelijk af om vervolgens bij Asten de Zuid-Willemsvaart over te steken.


Stafkaart regio Helmond

Om punt 544217 te kunnen vinden heb je een oude stafkaart nodig zoals hierboven aangegeven. Het punt is opgebouwd uit twee delen. De 544 is de west-oost-as, 217 de noord-zuid-as. Deze nummers bestaan ook weer uit twee delen. De eerste twee, respectievelijk 54 en 21, verwijzen naar het raster op de kaart. Hierboven op de kaart het rode vierkant. De 4 en 7 die we dan nog overhouden zijn tienden van deze kaart. We zoeken dus eigenlijk punt 54,4 en 21,7 op de kaart. We komen dan bij de gebouwen uit net ten oosten van de 's' in de cirkel. Dat is wat nu de Mierloseweg in Mierlo-Hout is.



Sherman-tanks van het 3rd Royal Tank Regiment op de Mierloseweg

Na veel uitzoekwerk bleken we het dus gelukkig bij het juist eind te hebben. Het 3rd Royal Tank Regiment is nooit in Stiphout geweest. Uiteraard hebben we navraag gedaan bij degene van wie de mail kwam. Hij had alleen maar oppervlakkig het War Diary van de 29th Armoured Brigade gelezen en beschikte niet over de War Diaries van deze sub-eenheden.