Helmondse oorlogsslachtoffers: Johannes Koppenens

Naast een aantal correcties hing er in het oorlogsmonument in Helmond een lijstje met drie namen als aanvulling op de plaquettes die er al hingen. Twee daarvan hebben we ondertussen behandeld; Natan Andriesse en Willem Wijnen. Johannes Koppenens behandelen we hier.



Waar er zowel over Andriesse als over Wijnen stukken te vinden zijn in de archieven van de projectgroep van 20 jaar geleden, is dat bij Koppenens helaas niet het geval. Hoe hij op de lijst met aanvullingen terecht is gekomen is ons niet bekend. Wat weten we wel? Johannes Koppenens is geboren op 9 november 1922 in Helmond, waar hij gewoond heeft tot hij in 1942 naar Duitsland is gebracht.


Koppenens op de werknemerslijst van Krupp

Het oorlogsarchief van het Rode Kruis in Den Haag biedt vervolgens uitkomst. Volgens documenten in dat archief is hij op 27 mei 1942 in dienst gekomen bij de Krupp fabrieken in Essen. Hij werkte hier tot de 'Betriebsstilllegung' (bedrijfssluiting) op 10 april 1945. Wat hierna gebeurde wordt verteld door Hubertus Top. Dit is echter in zo'n moeilijk handschrift geschreven dat wij er een expert van het Gelders Archief voor nodig hadden om alles te kunnen lezen.


Getuigenverslag van Hubertus Top

Te lezen valt: "Door het amputeren van zijn rechterbeen heeft de heer J. Koppenes veel bloed verloren en heeft nog 3 dagen geleefd in een ziekebarak in Lintorf bij Düsseldorf. Daar hij reeds lange tijd met een zwerende been gelopen heeft en niet mocht rusten van de nazieleider welke zich het beroep uitofoende. Op eens moest hij met kapotte voeten loopgraven gaan maken voor de Duitsers. Wij waren alle ontslagen bij de Krupp en het kamp werd bezet door SA mannen daar moesten de jongens loopgraven voor maken en moesten 3 uur lopen voor ze op de plaats van bestemming waren en zo doende moest de heer Jan Koppenes met kapotte voeten mee loopgraven maken. Hij is gestorven op de dag der bevrijding en ik heb hem begraven in een bos in Lintorf. Hij ligt in een bos begraven."

Wanneer hij precies is overleden is lastig. Vele stukken in het oorlogsarchief van het Rode Kruis noemen april 1945, maar zonder dag. Het is in ieder geval ná 10 april, zijn laatste dag bij Krupp. Top verklaart: "hij is gestorven op de dag der bevrijding". Lintorf en Düsseldorf werden door Amerikaanse troepen op 17 april bevrijd. Het lijstje in het monument geeft "ca. 28 april 1945" aan, al kunnen wij niet nagaan waarop dat gebaseerd is. Helaas hebben we ook nog geen officiele overlijdensakte kunnen vinden.


De bevrijding van Düsseldorf, uit de Story of the 97th Infantry Division (via)

Met dank aan Gerrit Richter van het Gelders Archief, Jeroen Niels en iedereen die via Facebook heeft geholpen met de teksten.

Heeft u meer informatie over Johannes Koppenens of over de andere Helmondse oorlogsslachtoffers, neem dan contact met ons op via het formulier of helmond@tracesofwar.com.