STIWOT Battlefieldtour "Fort Eben-Emael"

Op zaterdag 29 september organiseerde STIWOT Reizen een Battlefieldtour naar het Belgische fort Eben-Emael. Dit fort, bij de grens met Maastricht, behoorde tot de fortengordel rond de Belgische stad Luik. Reeds in 2007 werd dezelfde tour al eens georganiseerd. Net als toen bleek het aantal geïnteresseerden weer groot.

Onze gids voor deze dag was Bart Geraerts, sinds jaar en dag rondleider en inmiddels ook één van de bestuursleden van het fort. Na een korte introductie voor de ingang liepen we allereerst naar de onderaardse kazerne. Deze kazerne ligt zo’n 60 meter onder de grond en is uitgehouwen in de zachte mergelsteen. In één van de vertrekken gaf Bart een korte presentatie over de geschiedenis van het fort waaraan men in de jaren ’30 van de vorige eeuw begon. Doel van de bouw van het fort was om het zogeheten “Gat van Visé”, het stuk tussen de Nederland-Belgische grens en Luik, te dichten in het geval van een nieuwe Duitse inval na 1914.



Na deze lezing begonnen we met het bezoek aan het fort zelf. We liepen de trappen omhoog en kwamen in een gangenstelsel van ongeveer 5,5 km terecht. We bezochten twee machinegeweerbunkers (Mi-Noord en Mi-Zuid). Doel van deze bunkers was het dak van het fort te verdedigen in het geval van een aanval van bovenaf het fort. Indrukwekkend was ook het bezoek aan een 75mm geschutskoepel. Via een trappenhuis vanuit de onderaardse gangen klommen we zo’n 30 meter omhoog, voordat we binnen in de koepel kwamen. Toen Bart ons vertelde over de kanonnen die hier hebben gestaan gingen we via een deur naar buiten waarna we de koepel van buiten bekeken. Verrassend was het toen deze koepel nog altijd bleek te werken. De koepel kwam omhoog, draaide en de loop van de kanonnen en het zoeklicht werden zichtbaar.



Na de lunch in de tot cafetaria ingerichte kazerne begonnen we met het tweede onderdeel van de rondleiding. We gingen onder andere richting de kazemat Maastricht 1. Hier is de uitwerking van de holle lading - het voornaamste aanvalswapen dat de Duitsers tijdens de aanval op het fort tot hun beschikking hadden – past echt goed zichtbaar. Een groot deel van het trappenhuis dat richting de kazemat gaat is door de drukgolf van zo’n holle lading compleet vernield. Een gezicht dat tot op de dag van vandaag indrukwekkend is. Ook de gang naar de kazemat toe was door de hitte zwart geblakerd. Pas dan begint pas echt te dagen wat een verwoestend wapen de holle lading geweest moest zijn.



Vervolgens gingen we waar naar het dak van het fort waar we een wandeling maakten in de richting van het Albert-Kanaal. Aan de rand van het fort hadden we een prachtig uitzicht over de wijde omgeving. We stonden hier zo'n 60 meter boven het kanaal dat dwars door de uitlopers van de St.-Pietersberg is uitgehouwen. Pas hier heb je een goed overzicht hoe het fort zich verhoud tot de omgeving. Vervolgens liepen we nog verder en zagen we nog enkele kazematten, geschutsopstellingen en andere bunkers van het fort.



Het moet gezegd dat het dak van het fort inmiddels ten prooi gevallen is aan bossen en bossages, maar dankzij het uitgebreide commentaar van Bart hebben we een prima beeld gekregen van dit onneembaar geachte fort dat uiteindelijk in bijna 20 minuten door de Duitsers werd lamgelegd. Het zijn na de oorlog wel deze Duitse veteranen geweest die hun vroegere vijand een dienst hebben bewezen door anderen erop te wijzen dat ondanks de snelle val van het fort, het toch en bovenal dapper werd verdedigd.



Wij danken Bart voor zijn vakkundige uitleg tijdens deze Battlefield Tour en wensen de stichting van louter vrijwilligers die het fort beheren en openstellen voor publiek veel succes met hun waardevol werk!