Dasselse dwangarbeiders: Stadtoldendorf (21/22)

Nederlandse dwangarbeiders in Dassel

Ongeveer een jaar geleden, kreeg ik de brieven van Gerard Schampers in handen. Een student in oorlogstijd, wonend in Helmond en studerend in Tilburg. In 1943 werd hij, met nog 21 andere studenten, tewerkgesteld te Dassel in Duitsland. In Dassel werkten ook een aantal Limburgers, die opgepakt waren tijdens de Kerkrazzia's in oktober 1944. In juni 2023 bezocht ik Dassel voor het eerst. Nu was het tijd voor een tweede bezoek en een tweede serie aan artikelen.

Station Stadtoldendorf.

Het station in Dassel was het einde van de lijn Einbeck - Dassel. Veel verbindingen waren er dan ook niet. Mocht je van de Duitsers naar huis wegens ziekte of arbeidsongeschiktheid, dan vertrok je vaak van een ander station: Stadtoldendorf. Dit plaatje ligt ten noorden van Dassel en heeft een directe verbinding met Paderborn in het westen.

Het stationsgebouw van Stadtoldendorf ziet er uit als een middeleeuws landhuis, inclusief toren. De grandeur past niet echt bij het kleine plaatsje. Het is dit station waarvan Jan Loman, als eerste van de 22 studenten, terug naar huis mocht. Hij had een aandoening waardoor hij arbeidsongeschikt verklaard werd.

Op de avond van de dag van zijn vertrek arriveerde hij in Nijmegen, waar hij bij kennissen aanbelde. Joop Nahuijsen schreef er over: "Hij zou bij kennissen slapen en laten nu net toevallig z'n ouwelui, die natuurlijk van niets afwisten daar logeren. Lijkt me wel een aardige verrassing." Ook Gerard Schampers zou later via dit station terug naar Nederland reizen.

Theo Bakkeren ging wel eens fietsen in de omgeving. Hij schreef daarover: "Na de kerk, om 09:00 uur ’s morgens Guus [Janse], Janus [Brekelmans] en ik, op van bekenden geleende fietsen, bij schitterend weer gestart voor een "tour de Solling". Zuidwaarts naar Relliehausen, de Speerberg, Neuer Teich en toen Neuhaus – toeristenoord. Toen bergaf, naar Höxter aan de Weser, waar we om 13.00 uur waren. We wilden er eten, maar een luchtalarm maakte dat we weer snel de stad uit reden! We passeerden daarop de beroemde abdij van Corvey (St. Vitus!), zijn toen langs de Weser naar Holzminden gereden. Daar lag langs de weg nog een neergestort "vliegend fort". Om 16.00 hebben we het aldaar voor gezien gehouden, gepauzeerd tot 19:00 uur en de trein genomen naar Stadtoldendorf, vanwaar we makkelijk weer naar Dassel konden fietsen."

Voor mij is het ook tijd om naar huis te gaan. Niet met de trein, maar met de auto. Terug naar mijn schrijftafel om verder te werken aan de artikelen over Dassel.

Lees ook de andere delen in deze serie:
- Dasselse dwangarbeiders: Dassel