Dasselse dwangarbeiders: Spoorlijn (8/22)

Nederlandse dwangarbeiders in Dassel

Ongeveer een jaar geleden, kreeg ik de brieven van Gerard Schampers in handen. Een student in oorlogstijd, wonend in Helmond en studerend in Tilburg. In 1943 werd hij, met nog 21 andere studenten, tewerkgesteld te Dassel in Duitsland. In Dassel werkte ook een aantal Limburgers, die opgepakt waren tijdens de Kerkrazzia's in oktober 1944. Na vele verhalen over hen te hebben gehoord en gelezen, wilde ik de omgeving waar ze die tijd doormaakten graag met eigen ogen zien. Dus reed ik vier uur richting het oosten. In deze serie beschrijf ik mijn indrukken aan Dassel tijdens die dagen.

De spoorlijn Einbeck – Dassel.

Ik rij terug van Einbeck naar Dassel. De grote weg volgt de spoorlijn die vroeger tussen de steden liep. Het lijntje is al jaren geleden opgeheven, maar aan de Einbeckse kant ligt het spoor er nog.

Het is via dit spoor, dat de studenten naar Dassel werden gebracht. Het station in Dassel lag aan de oostkant van het stadje. Het stationsgebouw staat er nog steeds. Het laadperron is er nog altijd zichtbaar. Vandaag organiseren ze er buiten een kleine vlooienmarkt, ik heb de enorme teddybeer maar laten staan..

Het is dit perron waar Hendrik Baeten met een paar andere Limburgers vaak te vinden was. Zij waren tewerkgesteld in de Eisenhütte, net ten zuiden van het station. Tegenwoordig is dat complex ingenomen door een tv-zender. Er staat een enorme schotel voor de deur.

Hendrik werkte graag op het station, het was minder zwaar dan in de fabriek. Hij schreef in zijn dagboek: "9 uur naar het station, steeds met Willem, Hermkens en Tinus. We moesten een wagen zand leeg maken. Dit doen we graag, dan werken we en drinken steeds een biertje."

Later schreef hij: "Vandaag op het station vroeg een spoorbeambte ons of we hem een kist konden helpen dragen. Willem Houben vroeg of die kist ook voor onze baas was. De beambte zei dat dit niet was. Willem Houben zei toen: draag ze zelf maar! Toen had je moeten horen wat die kerel kon schreeuwen en schelden."

Rijdend van Einbeck naar Dassel volg ik de spoorlijn verder. Het spoor houdt op een gegeven moment op; maar de lijn blijft zichtbaar in het landschap. Je ziet de oude stoomtrein haast rijden; met de jonge studenten aan boord. Op weg naar een stadje waar ze nooit van gehoord hadden en ze twee jaar zouden blijven.

Aankomend in Dassel zie ik me de schreeuwende spoorwegmedewerker al voor me, terwijl de heren uit Limburg lekker aan hun biertje zitten...