Gedurende de wereldgeschiiedenis zijn vele conflicten en oorlogen uitgevochten. Iedere oorlog kende zijn eigen unieke dieptepunten. Zo ook de Tweede Wereldoorlog. De fabrieksmatige massamoord in de gaskamers op Joden, het gebruik van de eerste atoombom en ook de inzet van zogenaamde Japanse kamikazepiloten waren niet eerder vertoond. “Kamikaze in Color” laat zien wat de wereld nog nooit had gezien: Japanse mannen die met vliegtuigen invlogen op Amerikaanse marineschepen om het verloop van de Tweede Wereldoorlog te veranderen.

De eerste aanwijzingen dat Japan het conflict met de Verenigde Staten aan het verliezen was, werden zichtbaar in de zomer van 1942. De slag om Midway op 4 juni 1942 verliep voor Japan dramatisch. Vier Japanse vliegdekschepen gingen verloren. Een verlies van slagkracht die de Japanse Keizerlijke Marine nooit meer te boven zou komen. In een alles-of-niets-poging het tij te doen keren keren werden vanaf oktober 1944 Japanse kamikazepiloten ingezet. Hun taak: zoveel mogelijk schade toebrengen aan Amerikaanse marineschepen en het moraal van de Amerikanen breken. Hierdoor, zo hoopten althans de Japanse leiders, zou Amerika zich gedwongen voelen te onderhandelen met Japan om een einde te maken aan de oorlog. Dat was de enige kans om het naderende onheil voor Japan af te wenden. Volgens de Japanse propaganda (er is twijfel over de werkelijke gang van zaken) was het Arima Masafumi, een admiraal van de Japans Keizerlijke Marine, die op 13 oktober 1944 als eerste, met succes, een kamikaze-actie uitvoerde, namelijk op de USS Franklin. Met een Mitsubishi G4M, volgepakt met explosieven, stortte Masafumi zich op het oorlogsschip. De schade viel mee, maar het was voor de Amerikanen een voorproefje van wat komen zou.

Naar schatting 2.500 Japanse kamikazepiloten zouden Arima Masafumi volgen. De schade door de kamikaze-aanvallen op Amerikaanse marineschepen en verliezen van personeel waren groot. Vele marineschepen werden beschadigd of zonken. Amerikaanse marineschepen waren nauwelijks in staat en voldoende uitgerust om zich te verdedigen tegen deze alles-of-niets-aanvallen vanuit de lucht. Van oktober 1944 tot augustus 1945 zouden als gevolg van deze zelfmoordaanvallen naar schatting 10.000 slachtoffers vallen aan boord van verschillende Amerikaanse marineschepen. Maar niet alleen met vliegtuigen werd door de Japanners geprobeerd Amerikaanse marineschepen uit te schakelen. Ook motorboten vol explosieven, de Shinyo’s, werden ingezet. Kleine tweepersoons onderzeeboten, de zogenaamde Kaiten, werden ook gebruikt als zelfmoordwapen tegen Amerikaanse oorlogsschepen.

Voor de succesvolle kamikaze-piloot wachtte postume roem en verering. Voor kamikazepiloten was er maar één ding erger vooruitzicht dan sterven: het vooruitzicht niet te zullen sterven, de vijand niet te kunnen vinden. In zo'n geval moesten de piloten terugkeren naar hun basis om zich voor te bereiden op hun dood op een ander dag. Velen schreven een laatste afscheidsbrief aan familie en vrienden. Hierin schreven ze dat het een eer was te sterven voor het Japanse vaderland en nog belangrijker, voor de Japanse keizer. Het afscheidsritueel voor de laatste vlucht was erg belangrijk. De aanstaande kamikazepiloten kregen sake uitgereikt, een geschenk van de keizer. Hen werd een verzekerde plaats beloofd in de Yasukuni-tempel en hun daad zou gemeld worden aan de keizer. Dat hun wanhoopsacties, buiten de schade aan Amerikaanse marineschepen en verliezen van Amerikaanse manschappen, niet het uiteindelijke gewenste effect hadden, bleek in augustus 1945. De Verenigde Staten zouden Japan door middel van twee atoombommen op Hiroshima en Nagasaki dwingen tot algehele overgave.

De documentaire “Kamikaze in Color” laat een ongekend fenomeen zien uit de Tweede Wereldoorlog: de kamikazepiloten en hun zelfmoordacties. Vaak van grote afstand gefilmd, maar soms van zo dichtbij dat de kijker zich bijna letterlijk aan boord lijkt te bevinden van een Amerikaans marineschip dat enkele seconden verwijderd is van opnieuw een menselijk drama. De makers van de documentaire hebben geprobeerd een neutraal beeld te schetsen van deze, voor de Amerikanen, onbegrijpelijke zelfmoordacties. Daar is men erg goed in geslaagd. De kamikazeacties worden zowel vanuit Japans als vanuit Amerikaans perspectief belicht. De kijker kan zelf bepalen of deze kamikazepiloten werkelijk “goddelijke” helden waren die echt het idee hadden dat hun ultieme offer het naderende noodlot van Japan kon beinvloeden óf dat ze door de Japanse legerleiding geïndoctrineerd waren en slechts deden waartoe ze gedwongen waren. “Kamikaze in Color” is een fascinerende documentaire over een voor hedendaagse kijkers moeilijk te bevatten verschijnsel uit de Tweede Wereldoorlog.