Operatie Blackcock is een relatief weinig bekend onderdeel van de Tweede Wereldoorlog. Deze Operatie, met een benaming die verwijst naar het Schotse jachtseizoen op korhoenders, voltrok zich in de barre winter van 1944-1945 aan de grens met Duitsland en Limburg. De grootste gedeelten van Nederland beneden de Grote Rivieren waren toen reeds bevrijd door de invasie van Walcheren en het optrekken vanuit Belgisch grondgebied in het kader van Operatie Market Garden die zich rond Nijmegen en Arnhem had afgespeeld. Waarschijnlijk is Blackcock zo weinig geroemd doordat er tijdens de Hongerwinter in Noord-Nederland en het Ardennenoffensief zoveel andere aandachtsgebieden om voorrang schreeuwden.

Twee amateur historici schreven dit Engelstalige boek over deze minder bekende strijd. Het boek, uitgebracht in een handig formaat van 15 x21 cm, is gedrukt op zwaar papier van hoge kwaliteit en in een duidelijke letter. De auteurs kwamen met elkaar in aanraking, toen de Britse majoor b.d. Kevin Connor, die dienst deed bij de Royal Highland Fusiliers, op een door hemzelf georganiseerde Battlefieldtour, de Nederlander Har Grootzen ontmoette, een IT technicus die in St. Joost woont, in het hart van de beschreven Operatie Blackcock.

De rechter Maasoever in Limburg, vanaf het Julianakanaal, bleek een hard bevochten gebied; voor de Duitsers een cruciale voorpost gelegen vóór hun Westwall, ofwel Siegfriedlinie, als laatste bescherming van het Vaterland. Specifiek daarin was de omgeving gevormd door de Roerdriehoek die zich gedeeltelijk op Duits en Nederlands grondgebied bevindt. Deze driehoek situeert zich ten noorden van Susteren naar Heinsberg en Roermond en is vernoemd naar de rivier de Roer (die door Monschau stroomt en waarvan de dammen in mei 1943 het doelwit waren van Britse bombardementen), niet te verwarren met de Ruhr.

Het boek beschrijft in zes afzonderlijke hoofdstukken, na een proloog, de verschillende fasen van deze hardnekkige strijd, waardoor Midden-Limburg gedurende meer dan twee maanden lang in een frontsituatie verkeerde. Dit had desastreuze gevolgen voor de burgerbevolking die weliswaar grotendeels gedwongen was te evacueren, maar het moest stellen met gehavende families en schamele restanten na hevige bombardementen, beschietingen en plundertochten. Het geallieerde bombardement op een rustig grensdorpje als Montfort heeft bijvoorbeeld alle 280 woningen in het dorp zwaar beschadigd of in de as gelegd, met beperkt strategisch resultaat.

Opmerkelijk is dat – gelijktijdig met het befaamde Ardennenoffensief waar de luchtondersteuning zo node gemist was door de benarde weersomstandigheden – vliegtuigen blijkbaar wel konden worden ingezet door en tegen de verdedigers van de Westwall. Volgens de auteurs werden er meer dan 900 vliegtuigen vanuit alle bases in Noord- West-Duitsland bijeengebracht die erin slaagden met verliezen van ca 300 vliegtuigen er 200 van de geallieerde luchtmachten te vernietigen in deze slag om de Roerdriehoek. Het weer zorgde overigens voor meer dan ongemakkelijke complicaties: eens bevroren wegen ontdooiden gedeeltelijk en sneeuwden vervolgens weer onder. Met als gevolg verschrikkelijke glijpartijen in modder met gevaarlijke opstoppingen op de smalle onbegaanbare wegen en het ontberen van zware artillerie en pantserondersteuning waar die door de uitgestrekte mijnenvelden (in de vorm van mijnruimende vlegeltanks) zo noodzakelijk was.

Deze geschiedenisfeiten maken van dit boek een aangrijpend relaas over dapperheid en onvermoeibaar doorzettingsvermogen aan de kant van de geallieerde – voornamelijk Britse en Canadese – militairen. Ze kregen te maken met onversaagd verzet en krachtige tegenstand door vermoeide en uitgeputte, maar ervaren, Duitse verdedigers in meedogenloze huis-aan-huis-gevechten.

Het boek is voorzien van veel foto’s van de verschillende fasen van de operatie, geďllustreerd met kaartjes van de diverse strijdtonelen en duidelijke afbeeldingen van allerlei soorten en types tanks, voornamelijk van geallieerde zijde. Niet erg duidelijk zijn de niet geďnventariseerde onderafdelingen van de hoofdstukken. Voetnoten worden aan het eind van elk afzonderlijk hoofdstuk verschaft en na de epiloog volgt er een gids waarmee de lezer zijn eigen battlefieldtour kan maken (inclusief de vermelding van lokale hotels etc.). Vooral aan de Duitse kant van de grens is het landschap opmerkelijk weinig veranderd in de laatste 65 jaar, terwijl de dorpen tussen Susteren en Roermond veel meer uitgedijd zijn en daardoor de oorspronkelijke routes en omgeving hebben aangetast. Daarna volgt er een uitgebreide inventarisering van de elkaar bestrijdende legers, een opsomming van de gebruikte anti-tankwapens, een bibliografie en een index.

Al met al is dit een interessant boek voor de bewoners van deze grensstreek met belangstelling voor de taaie en langdurige strijd om het betrokken grondgebied, dat een sleutel vormde voor een poort door de Siegfriedlinie en daardoor naar hoofdstad Berlijn. Het is helaas niet vlot leesbaar, mede door de schrijfstijl die zich weinig gelegen laat liggen aan interpunctie, waar komma’s lange ingewikkelde zinnen eenvoudiger zouden kunnen hebben gemaakt. De oorspronkelijke legerrapporten laten zich soms zelfs duidelijker uit over bepaalde feiten. Ook komen er een aantal storende typefouten voor: bijvoorbeeld een foto-onderschrift waar gemeld wordt dat het "Nederlandse leger in 1945 een brug over de Roer in St.Odiliënberg zou hebben opgeblazen om het invasieleger van de Duitsers te vertragen", terwijl dit natuurlijk in 1940 was gebeurd. Desondanks is dit boek een waardevolle bijdrage aan het geven van meer bekendheid aan dit ondergeschoven deel van de oorlogsgeschiedenis.