Het zou niet direct mijn eerste keus zijn, een boek over Hermann Göring. Zoals ik echter al vaker geschreven heb, je eerste gevoel naast je neerleggen en een boek dan gewoon lezen kan nooit kwaad. Er is altijd wel iets dat je ervan opsteekt. Ik kende Göring als opperbevelhebber van de Luftwaffe en als vertrouweling van Hitler, maar over zijn achtergrond, denkbeelden etc. wist ik niet veel.

Lantaarn Publishers publiceerde dit fotoboek gevuld met meer dan 1.100 foto’s! Een uitgebreide reis door en duiding van het leven van Hermann Göring. Hij is zowel letterlijk – vanwege zijn bonte uniformen – als figuurlijk een van de kleurrijkste figuren: rijksmaarschalk en lange tijd Hitlers tweede man. Vandaar ook de ondertitel van het boek.

Göring, ook wel liefkozend – of geringschattend – ‘de Dikke’ genoemd, had net als Hitler gediend in de Eerste Wereldoorlog. Hij heeft als piloot, in een toen vrij nieuw legeronderdeel, gevochten en ervaring opgedaan. Mede daarom werd hij tijdens de Tweede Wereldoorlog bevelhebber van de Duitse luchtmacht, de Luftwaffe. Verder was hij bijvoorbeeld president van de Rijksdag, Rijksjachtmeester en minister-president van de Duitse deelstaat Pruisen.

Als nazibons was hij medeverantwoordelijk voor de moord op SA-leider Ernst Röhm en andere hooggeplaatste leden van de SA in de Nacht van de Lange Messen in 1934. Puur uit eigenbelang en zelfzucht had hij Hitler overgehaald tot deze bloedige afrekening. Uiteindelijk verviel door deze actie de macht van de SA aan de SS van Heinrich Himmler, die toen nog ondergeschikt was aan Göring. Later zullen Himmler en Göring qua macht en invloed bijna naast elkaar staan.

Gaandeweg kwam zijn drang naar macht, praal en luister duidelijk naar voren. Onbetwistbaar is dat hij een machtswellusteling was. Hij was altijd op en top gekleed, vaak in extravagante uniformen en nam graag deel aan jachtpartijen. Als kunstliefhebber aarzelde hij niet kunstobjecten desnoods kwaadschiks te verkrijgen. Ook speelde hij graag met miniatuurtreintjes. Zijn verhaal eindigde met de ondergang van nazi-Duitsland, zijn arrestatie in 1945, het Neurenberg-tribunaal en zijn zelfdoding in 1946.

De schrijvers, Arie Pieter van de Bovenkamp en Hendrik van Capelle, hebben jarenlang veel werk verzet bij de totstandkoming van dit boek. Het is niet hun eerste publicatie. Ze hebben meerdere werken op hun naam staan, waaronder ‘Het Adelaarsnest’ en ‘Hitlers handlangers’.

Verschillende archieven in Europa en in de Verenigde Staten werden door hen bezocht, waaronder de hoog aangeschreven Library of Congres en de National Archives, beide in Washington DC (VS). Ook reisden ze naar specifieke locaties in Berlijn en het voormalige Pruisen die direct met Göring te maken hebben, zoals Carinhall. Dat was het luxueuze buitenverblijf en jachthuis in Zweedse stijl van Göring. Het bevond zich in het noorden van het huidige Brandenburg. De schrijvers hebben vanaf 1974 ook interviews gehouden met personen uit de naaste omgeving van Göring, zoals mensen uit zijn huishouding en de jachtgezelschappen. Het verhaal over hem is mede gevormd door de informatie van deze insiders.

Voorin het boek tref je een uitgebreide inhoudsopgave aan van de tweeëntwintig hoofdstukken. Het leven van Göring wordt beschreven in chronologische volgorde van zijn jeugd, via de Eerste Wereldoorlog, naar zijn deelname aan het nieuwe Duitsland, in de politiek en op militair terrein, tot zijn laatste, ultieme positie: Hitlers tweede man.

Naast foto’s uit eigen collectie, vooral van bezoeken aan historische locaties, zijn er ook vele foto’s uit belangrijke archieven en uit de vele persoonlijke fotoalbums van Göring opgenomen in dit boek. Deze fotoalbums werden na de oorlog geschonken aan archieven. Er zijn foto’s bij van officiële gebeurtenissen en veel van zijn werk, maar ook van zijn privéleven. De foto dat hij zijn dochter op zijn armen heeft is opvallend. Het alledaagse beeld past niet echt bij het imago van de grote misdadiger.

Alle foto’s, zowel in zwart-wit als in kleur, zijn voorzien van een verduidelijkend onderschrift. De verdeling tussen zwart-wit en kleur is ongeveer 90% versus 10%. Er is aan het einde een literatuuropgave en een fotoverantwoording opgenomen. De laatste bladzijde bevat een overzichtelijk schema van alle functies die door Göring bekleed zijn in de periode 1932-1945.

Al met al is dit een boek boordevol informatie, deels bekend en deels onbekend. Maar ondanks de nieuwe informatie blijf ik wel mijn beeld van Göring als berekende machtswellusteling en massamoordenaar houden. De foto’s van zijn privéleven zijn bijna ongeloofwaardig. Je gelooft bijna niet dat iemand die zich zo misdroeg in staat was om enige vorm van liefde en genegenheid te geven en te tonen. Dat geeft te denken over de mensheid en over het vertrouwen in personen en toont dat je waakzaam moet zijn en blijven: niet altijd is iets wat het lijkt te zijn.