Een dominee met een preekverbod die tegelijk een geheim agent was die streed tegen de kant waar hij zogenaamd voor werkte. Het klinkt wellicht als een spannende thriller, maar dit was het leven van Dietrich Bonhoeffer tijdens de Tweede Wereldoorlog. Zijn wereldbeeld, waarin ook Joden een plek hadden, paste niet bij de ideologie van nazi-Duitsland, dus was hij het zwijgen opgelegd. Tijdens een bezoek aan een oude bekende ontmoette hij Maria. Ze werden verliefd. "Dietrich, mijn liefste" vertelt het waar gebeurde verhaal van Dietrich en Maria, die liefde vonden in een onmogelijke periode.

Het was 1942 toen Hans, de broer van Dietrich, zijn broer een map vol papieren liet zien waarin misdaden van de nazi’s stonden beschreven en waarin foto’s zaten van concentratiekampen. Hij had de opdracht om bewijs te verzamelen tegen de nazi’s zodat het na de oorlog duidelijk zou worden wat er allemaal is gebeurd. De map schokte Dietrich. Al vanaf het begin van de oorlog was hij ervan overtuigd dat niemand zich met recht een Christen kon noemen wanneer ze niet voor de Joden opkwamen. De papieren maakten hem echter nog meer wakker. Hitler moest worden bestreden.

"Een blik op een velletje papier kon gevaarlijker zijn dan het dodelijkste Luger-pistool. […] De expliciete details in de documenten onthulden verhalen, de een nog gruwelijker dan de ander. De corruptie en diefstal door hoge naziofficieren. De bevelen om synagogen waarin de Joodse inwoners van een dorpje zaten opgesloten in brand te steken. Massamoorden in Polen, waar duizenden en nog eens duizenden werden neergemaaid, waarna de zogenaamde overwinnaars dansten op de levenloze lichamen. Concentratiekampen."

Dietrich sloot zich aan bij een verzetsgroep die werkte aan infiltraties, samenzweringen en moordaanslagen. Het doel was om Hitler af te zetten (te vermoorden) en een nieuwe regering aan te stellen. Hier waren uiteraard grote risico’s aan verbonden. Risico’s die de moeder van Maria haar dochter niet gunde. Ze deed haar uiterste best om de twee uit elkaar te houden maar het mocht niet baten. Maria en Dietrich verloofden zich, hoewel ze constant ver uit elkaar waren.

Het verzetswerk van Dietrich en zijn kameraden verliep moeizaam. Ze kregen als Duitse verzetsstrijders geen steun vanuit Engeland. De meeste Europeanen konden niet geloven dat Duitsers tegen hun eigen regering streden.

"Ze hadden zoveel werk verzet. Ze hadden zoveel namen verzameld en doorgegeven. Hoe kon Bell nog steeds niet tot Londen laten doordringen dat sommige Duitsers walgden van de uitwassen in hun thuisland? Mensen verlangden naar vrede en herstel, zelfs als je daarmee inging tegen je eigen Reich."

Het was 1943 toen Hans werd opgepakt. Niet lang daarna vonden de nazi’s de map vol belastende documenten. Het bewijs zou hem en de andere leden fataal worden. Niet lang na de arrestatie van Hans werd de hele verzetsgroep, inclusief Dietrich, opgepakt. Maria veranderde van een meisje in een wereldwijze vrouw. Ze bezocht haar verloofde regelmatig in de gevangenis en leerde de Duitse bewakers om haar vingers te winden. Dietrich zat maandenlang vast in een cel.

"De levendige kleuren van de hakenkruisvlag voor het gebouw wapperen in de zachte wind. Rood. Zijn hele leefwereld leek jarenlang, al was het in werkelijkheid maar dagenlang, grijs en grauw te zijn geweest, de kleurloosheid van het cement en de uniformen. Hij moest bijna om zichzelf lachen. Het idee alleen al dat hij zojuist de nazivlag had lopen bewonderen. Misschien was hij echt gek aan het worden."

"Dietrich, mijn liefste" is een oorlogsroman. Dit is wellicht niet de meest geschikte vorm voor een waargebeurd oorlogsverhaal. De romantische vertelvorm doet af aan het feit dat Dietrich een oorlogsheld was. De focus op de liefde tussen Dietrich en Maria is jammer. Als het plot had gedraaid om de verzetsdaden en de (mislukte) aanslagen op Hitler met het liefdesverhaal als rode draad erdoorheen, was het boek indrukwekkender geweest. Nu is het verhaal af en toe moeilijk serieus te nemen terwijl Dietrich toch een heel indrukwekkende man is geweest.