Titel: | Remi - De oorlogsgeschiedenis van twee broers |
Schrijver: | Kolfschooten, F. van |
Uitgever: | Uitgeverij De Kring |
Uitgebracht: | 2020 |
Pagina's: | 256 |
Taal: | Nederlands |
ISBN: | 9789462971608 |
Omschrijving: | In ‘Remi’, vertelt Frank van Kolfschooten het oorlogsverhaal van Eddy en zijn broertje Koentje. Als de Tweede Wereldoorlog begint, besluit de familie Goudeket zich op te splitsen om de overlevingskansen te vergroten. Eddy wordt ondergebracht op verschillende onderduikadressen terwijl kleine Koentje te vondeling wordt gelegd in de hoop dat hij de oorlog overleeft. In het eerste deel van het boek schrijft van Kolfschooten Eddy’s verhaal vanuit Eddy’s perspectief. Het tweede deel omschrijft de latere zoektocht van Eddy naar het lot van Koentje en zijn andere familieleden. Eddy is tien als Nederland wordt binnengevallen door Nazi-Duitsland. Zijn ouders besluiten dat het veiliger is als Eddy gescheiden van hen onderduikt. Zijn broertje Koentje wordt te vondeling gelegd in de hoop dat hij voor een niet-joods kindje kan doorgaan en geadopteerd wordt. Eddy belandt in een periode waarin hij van het ene onderduikadres naar het andere gestuurd wordt. Zijn moeder en veel andere familieleden worden uiteindelijk opgepakt en naar verschillende kampen gestuurd. Eddy tast in het duister wat er met hen is gebeurd. Zijn vader weet een baan te bemachtigen. Door voor de Duitsers te werken overleeft hij de oorlog. "Een half uur later trekken ze de witte deur met de klopper achter zich dicht, een deur die altijd op Eddy’s netvlies zal blijven staan, symbool voor zijn veilige kinderjaren". Na een onrustige en eenzame periode mag Eddy eindelijk bij zijn vader komen wonen in Frankrijk. Inmiddels heeft zijn vader een relatie met een vrouw genaamd Elly, iets waar Eddy zeer kwaad over is aangezien hij zijn moeder nog gewoon in leven acht. Hij ervaart het als een enorm verraad van zijn vaders kant. Hij kan soms moeilijk overweg met het grote gevoel van verdriet en boosheid. Als in 1944 de geallieerden steeds verder oprukken, stopt het bedrijf waar Eddy’s vader werkt. Ze verhuizen tijdelijk naar een hotel in Parijs. "Eddy heeft geweldig uitzicht op Rue La Fayette, Rue du Faubourg-Saint-Denis en de hele oostelijke hoek van Gare du Nord. De Duitsers gebruiken Rue La Fayette voor hun troepen- en wapentransporten dwars door Parijs. Dat doen ze meestal ’s nachts, met oorverdovend lawaai omdat de straat nog kinderhoofdjes heeft in plaats van asfalt. Eddy offert zijn nachtrust op om vanuit zijn raam te kunnen kijken naar de passerende tanks en pantserwagens." Hoewel Eddy het spannend vindt om middenin in zo’n grote stad te wonen, voelt hij zich ook enorm eenzaam en bang. Ze kunnen geen kant op en mogen alleen binnen in het hotel rondlopen, op sommige dagen mogen ze zelfs de kamer niet uit. "Het grootste deel van de dag ligt hij op bed. Hij stelt zich soms voor hoe het zal zijn om niet meer voortdurend bang te hoeven zijn dat iemand ontdekt dat ze Joods zijn." In 1945 vindt dan eindelijk de bevrijding plaats. "Zijn vader komt met tranen in de ogen zijn kamer binnen en slaat zijn armen om hem heen. ‘Het is voorbij, Ed’, is alles wat hij zegt. Hij blijft Eddy vasthouden en ze gaan samen voor het raam staan om te kijken naar de uitzinnige menigte op straat. Het wordt Eddy te veel en hij valt flauw." Een nieuw soort vrijheid overvalt Eddy. Hoewel hij weer naar school moet, is zijn concentratievermogen hard achteruit gegaan. Hij spijbelt veel en gaat regelmatig naar de bioscoop. Het is tijdens een voorfilm in de bioscoop dat hij er achter komt wat zich tijdens de oorlog heeft afgespeeld in de concentratiekampen. Hij verlaat de bioscoopzaal in zieke staat en thuis gaat hij een gesprek aan met zijn vader. Het wordt hem duidelijk dat hij zijn moeder, broertje en andere familieleden waarschijnlijk nooit meer terug zal zien. Na de oorlog vervreemden Eddy en zijn vader heel erg van elkaar. Eddy besluit om voor de rest van zijn leven voor zich te houden wat hij tijdens de oorlog heeft meegemaakt en dat hij Joods is. Hij trouwt uiteindelijk met Edith en op latere leeftijd beginnen zij samen een zoektocht naar het lot van Koentje en zijn andere familieleden. "De oorlog is tijdens zijn werkende leven nooit helemaal weg voor Eddy, hoezeer zijn bedrijf hem ook opslokt. Hij heeft een steeds terugkerende nachtmerrie over zijn moeder. Ze is net bevrijd uit een concentratiekamp en hij ziet haar in de verte aankomen. Zijn moeder laat anderen aan hem vertellen dat hij niet dichterbij mag komen om haar te ontmoeten, want ze vindt zichzelf zo lelijk geworden en dat mag Eddy niet zien, want ze wil hem niet verdrietig maken. Eddy wordt steeds met een schreeuw wakker uit deze droom en is dan een tijdje helemaal van de kaart en zit verdoofd recht overeind in bed naast Edith, die hem troost." Ze vinden lijsten van mensen die zijn vermoord in de concentratiekampen. Hij ziet de naam van zijn moeder staan, zijn grootouders, zijn tante en nog veel meer familieleden. Achter de naam van Koentje staat een opmerkelijk teken waardoor de zoektocht doorgaat. Hij hoort geruchten dat Koentje, tijdens de oorlog bekend als Remi, is opgegroeid als niet-Jood en een succesvolle baan heeft. Maar na vele jaren wordt de hoop uiteindelijk verduisterd als er toch echt bewezen wordt dat Koentje is vermoord tijdens de oorlog. Eddy blijkt een van de weinige overlevenden van zijn familie. ‘Remi’ is een indrukwekkend boek dat erg fijn leest. Doordat het verhaal van Eddy vanuit zijn perspectief is geschreven wordt de lezer in het verhaal getrokken en leef je helemaal mee met de jongen. Het tweede deel, dat de zoektocht naar Koentje omschrijft, leest iets minder gemakkelijk. Dit deel is analytisch weergegeven in plaats van verhalend zoals het eerste deel. Maar al met al heeft het boek een hoog kippenvelgehalte en mag het absoluut niet ontbreken in de boekenkast. |
Beoordeling: | Uitstekend |