September 1944, Market Garden, de grootste luchtlandingsoperatie ooit. De doelen waren de bruggen bij Eindhoven, Nijmegen en Arnhem. De poging om door te kunnen stoten naar het Duitse Ruhrgebied mislukte. Bij Arnhem bleek het een ‘brug te ver’ te zijn. Gedurende alle hevige gevechten sneuvelden vele jongemannen. Zij gaven het hoogste offer wat iemand kan brengen.

In een paar korte verhalen geeft Jaap Robben (1984) zijn ervaringen weer tijdens een wandeltocht in 2019 langs de route van operatie Market Garden. Het gaat dan niet over de bevrijding van heel Nederland, maar wel van bepaalde delen ervan. De wandeltocht richt zich op die operatie en die bevrijde delen. Hij wilde deze route lopen om ideeën en ervaringen op te doen om erover te schrijven, 75 jaar later.

De verhalen zijn geschreven op verzoek van de krant De Gelderlander en zijn eerder onder andere daarin gepubliceerd. Robben is schrijver van de roman "Birk". Dit boek heeft diverse grote prijzen gewonnen en een verfilming is op komst. Daarnaast is de schrijver bekend van zijn poëzie, verhalen en prentenboeken voor kinderen.

De auteur beschrijft het bijzondere verschil tussen België en Nederland qua monumenten, beleving en betekenis van operatie Market Garden. Er volgen gevarieerde onderwerpen: van een re-enactor van de oorlog en een verzamelaar van uniformen tot een Duitse bunker die omgebouwd is tot escape-room.

Tot slot een ontmoeting met mevrouw Kranen, die tijdens de oorlog in Renkum woonde en bij de bevrijding zeventien was. Zij kan levendig over de strijd rond Renkum vertellen. Maar ook over een Joodse baby die via het verzet een onderduikadres kreeg en die de oorlog in tegenstelling tot haar ouders wel overleefd heeft.

Het is een klein, handzaam boekje met 70 pagina’s op A5 formaat. Het leest makkelijk, alsof je als toehoorder bij de gesprekken van de auteur aanwezig bent. Met betrekking tot de behandelde onderwerpen blijken er verschillende zienswijzen te zijn: is het verzamelen van Duitse uniformen geen verheerlijking van die periode? Mag je iets uit de oorlog gebruiken voor vermaak of educatie zoals de escape-room-bunker? Deze vraagstukken zetten je aan het denken. Veel van wat toen gebeurd is kan verschillend beleefd worden, dus de discussie daarover mag en moet gevoerd blijven worden. Deze publicatie draagt daar in elk geval op heel eigen wijze aan bij.