Er zijn slechts twee Nederlandse Joodse geheim agenten actief geweest tijdens de Tweede Wereldoorlog: Maurits Kiek en Tom Biallosterski (1920-1945). Biallosterski overleed na zijn arrestatie in de gevangenis in Scheveningen. Maurits Kiek (1909-1980) daarentegen overleefde de oorlog, hoewel hij vanwege zijn verzetswerk ter dood veroordeeld werd door een Duitse rechtbank. In "The MK story" vertelt zijn dochter Monica Sands zijn heldhaftige verhaal.

Maurits Kiek wordt geboren en getogen in Den Haag. Hij had twee zussen. Maurits was een rustig kind en geen liefhebber van sport of andere buitenactiviteiten. Hij had een talenknobbel en leerde uitmuntend Duits, Engels en Frans. Hij had een grote interesse, zeg maar gerust fascinatie, voor elektronica en mechanica. Klokken, horloges en radio’s waren geliefde objecten voor hem.

Hij haalt het amateur-zendbrevet, gaat werken bij een radiofabrikant en leert morse te gebruiken. Hij wil piloot worden bij het vooroorlogse Nederlandse leger maar vanwege zijn kleurenblindheid lukt dat niet. Als blijkt dat hij ook platvoeten heeft is zijn militaire carrière over. Vastberaden als hij is, volgt hij privévlieglessen en haalt het felbegeerde vliegbrevet. Hij komt in contact met de politiechef van Gent en een Britse majoor. Op vluchten boven het grensgebied van België, Nederland en Duitsland, met Maurits als piloot, maakt de majoor als passagier regelmatig luchtfoto’s. Opvallend genoeg komt Maurits’ kleurenblindheid daarbij van pas, want daardoor is hij bijzonder goed in diepteschatten en kan hij omgevingsvormen en lijnen scherp zien. Hij ontdekt goed en listig gecamoufleerde Duitse tankopstellingen nabij de grenzen van het drielandenpunt. Kortom, Maurits is geknipt voor het inlichtingenwerk.

Hij wordt gevraagd om naar Aken te gaan en daar een Joodse man die door de nazi’s gezocht wordt te helpen ontsnappen. Voorafgaand aan de oorlog blijft hij Duitse (militaire en tactische) activiteiten observeren en doorgeven aan de Britse inlichtingendienst. In mei 1940 begint de Duitse invasie van Nederland en België. Met behulp van Belgische verzetscontacten helpt Maurits mensen die gezien worden als vijanden van het Reich ontsnappen via een ontsnappingslijn. Ook leert hij leden van het verzet hoe ze illegaal radiocontact kunnen onderhouden met Engeland. Door zijn illegale activiteiten komt de Nederlander op een Duitse lijst met gezochte personen te staan. De Duitse Abwehr wil hem zo graag dood of levend in handen krijgen dat er een voor die tijd hoge geldprijs op zijn hoofd staat.

Na een lange reis weet de verzetsman Engeland te bereiken. De Nederlandse autoriteiten willen hem niet als geheim agent terug naar bezet gebied sturen (een Jood die vrijwillig naar door nazi’s bezet gebied wilde was of gek of een verrader). Maurits stapt daarom over naar de Britse Inlichtingendienst MI9. Na een training volgt in juli 1943 zijn dropping in Frankrijk. Hij weet in België een ontsnappingsorganisatie op te zetten en regelt contact tussen de Nederlandse en Belgische organisaties. Ook zet hij een radioverbinding op met Engeland. Tweeëndertig neergeschoten geallieerde piloten worden met zijn medewerking naar Engeland gesmokkeld.

Maurits wordt in september 1943 in Brussel opgepakt, slechts een paar dagen voordat hij volgens plan naar Engeland had zullen terugkeren. In mei 1944 wordt hij ter dood veroordeeld door de Duitse oorlogsrechtbank van de Luftwaffe in Brussel. Maurits wordt niet direct geëxecuteerd maar op transport gezet naar Duitsland. Hier verblijft hij in verschillende concentratiekampen en gevangenissen totdat hij in april 1945 bevrijd wordt door het Amerikaanse leger.

Dat het werk van Maurits zo van belang is geweest blijkt wel uit het feit dat vele landen hem onderscheiden hebben: Nederland onderscheidde hem onder andere met het Bronzen Kruis, de Verenigde Staten met de Medal of Freedom, de Belgen onder andere met het Belgische Ereteken in de Orde van Leopold en de Britten met de King's Medal for Courage in the Cause of Freedom.

Zowel zijn Joodse afkomst als het feit dat Maurits Kiek al voor het uitbreken van de oorlog in Nederland bijdroeg aan de Britse strijd tegen Duitsland maakt zijn verhaal fascinerend. Het is door zijn dochter in vlot leesbare taal beschreven. Makkelijk was het voor haar niet om haar vaders oorlogscarrière te beschrijven. Tot op heden zijn nog veel dossiers over hem geheim en gesloten. Het boek bevat ook enkele foto’s en illustraties die het verhaal meer laten leven. De publicatie is via eigen beheer uitgegeven en op Amazon te bestellen. Dankzij dit mooi geschreven boek krijgt deze relatief onbekende Engelandvaarder de eer die hem toekomt!