René Lancee debuteerde in 2007 met zijn roman “Kanonnenvlees” over vijf jonge soldaten van een tankeenheid die dienst doet aan het Oostfront. Zijn onlangs verschenen boek “Frontzwijnen” is hier een vervolg op, waarin de soldaten Helmut, Mannfred, Wolfgang, Horst en Ernst wederom geconfronteerd worden met de harde realiteit van de oorlog en met de ontberingen die een soldaat in zulke omstandigheden genoodzaakt is door te maken.

Het verhaal speelt zich af aan het Oostfront, hoewel deze historische context een vrij marginale rol speelt. De algemene militaire ontwikkelingen aan het Oostfront komen vrijwel niet aan de orde waardoor de nadruk meer op de personages komt te liggen. Het relaas wordt zodoende geschetst als een memoire, waarin het grotere geheel grotendeels buiten beschouwing blijft en de nadruk meer ligt op de hoofdpersonen. Overigens werkt deze keuze in het voordeel van het boek omdat het de ervaringen van de personages meer kracht weet bij te zetten. Echter, het gebrek aan een overkoepelende context maakt het de lezer wel wat moeilijker om het plot goed te volgen.

De hoofdpersonages dienen allen in de Waffen-SS, vooral befaamd vanwege het sterk ideologische karakter van deze militaire eenheid. Dit aspect wordt echter vrijwel niet belicht, bijvoorbeeld door het blootleggen van de motivatie van de personages om bij de raszuivere SS te dienen. Daarentegen legt de auteur vooral de nadruk op de broederlijke band tussen de soldaten onderling. De psychologische diepgang van een van de personages maakt derhalve plaats voor een verhandeling over de groepsdynamiek van de jonge soldaten in barre oorlogsomstandigheden.

De auteur is zich ervan bewust dat liefde en romantiek belangrijke ingrediënten zijn van een degelijke roman. Waar in de meeste romans liefde en romantiek echter op latente wijze bijdraagt aan de ontwikkeling van de personages, typeert het liefde-element zich in deze roman bovenal door kortstondige affaires met Russische boerenmeisjes. In deze gedaante krijgen ze meer het karakter van escapades dan diepzinnige relaties. Bovendien krijgen de vrouwelijke personages vooral een kortstondige rol in het geheel toebedeeld waardoor de band, zowel tussen de soldaten en de meisjes als tussen de lezer en de meisjes, nauwelijks kan rijpen. Het gevolg is dat de liefdesavonturen van de hoofdpersonages derhalve geforceerd overkomen.

Een andere opvallende karakteristiek van het boek is het feit dat niet alles even realistisch weergegeven wordt. Zo worden de hoofdpersonages impliciet als heldhaftige soldaten geportretteerd. Het gevolg is dat de hoofdpersonen boven het gevaar lijken te staan waardoor de spanning ondermijnd wordt. Zo dient de lezer onder meer te geloven dat wanneer een van de hoofdpersonen bewusteloos wordt geslagen door een Sovjetsoldaat, zijn soldateninstinct hem ervan weerhoudt meer dan enkele seconden buiten bewustzijn te verkeren, om vervolgens met een scherpe tegenwoordigheid van geest zijn tegenstander om het leven te brengen.

“Frontzwijnen” zal geen lezers verrassen en boeien die op zoek zijn naar een diepzinnige verhandeling van een soldaat aan het Oostfront. Daarvoor mist het onverwachte, creatieve plotwendingen en geeft de personages niet de mogelijkheid om zich binnen de verhaallijn te ontwikkelen. Tevens zal het niet elke lezer intrigeren; daarvoor mist het verhaal enige verbeeldingskracht en is het in het algemeen wat oppervlakkig. Het verhaal manifesteert zich namelijk meer als een representatie van de oorlogservaringen van de doorsnee Duitse Oostfront-soldaat, waarin niet al te diepzinnig en grondig op de gebeurtenissen wordt ingegaan. Daarnaast worden de karakters tot geringe hoogte uitgediept en ook andere aspecten zijn wat oppervlakkig, waaronder de onderlinge band tussen de hoofdpersonages en de liefdesaffaires. Derhalve leent het boek zich meer voor lezers die niet op zoek zijn naar een omvangrijk historisch decor, uitgediepte personages, creatieve plotwendingen en stilistische juweeltjes. Het boek lijkt beter geschikt voor lezers die liever een wat basaler (fictief) Oostfront-verhaal ter hand nemen, in plaats van een complexe, diepzinnige roman met veel literaire franje.