TracesOfWar heeft uw hulp nodig! Elke euro die u bijdraagt steunt enorm in het voortbestaan van deze website. Ga naar stiwot.nl en doneer!

Soldaat van Oranje 1940-1945

Titel: Soldaat van Oranje 1940-1945
Auteur: Erik Hazelhoff Roelfzema
Uitgever: Forum boekerij (oorspronkelijke roman), PCM pockets (pocketversie/Zwarte beertjes), Spectrum (omnibus)
Uitgebracht: 1970, nieuwste druk: 2003
ISBN: 9023580508 (oorspronkelijke roman), 9027480451 (pocketversie/Zwarte beertjes), 9027463735 (omnibus)
Bijzonderheden: Het boek werd in 1977 verfilmd onder gelijknamige titel.
Omschrijving:

"Soldaat van Oranje" is zonder twijfel één van de meest bekende Nederlandse verhalen over de Tweede Wereldoorlog. Erik Hazelhoff Roelfzema beschreef in dit boek zijn ervaringen als Engelandvaarder. In 1977 werd het boek verfilmd door Paul Verhoeven.

In 1937 studeert Erik aan de universiteit in Leiden. Hij wordt lid van studentenvereniging Minerva, waar hij vele vrienden maakt. De oorlog is voor hem nog ver weg en iedereen verwacht dat Nederland gedurende de oorlog neutraal zal blijven. Als Duitse troepen in 1940 Nederland binnenvallen en vervolgens het land bezetten, verandert er veel in het leven van de studenten. Het studeren op de universiteit gaat korte tijd door, maar wanneer Joodse studenten niet meer toegelaten worden, ontstaat er groot protest onder de studenten. Uiteindelijk sluiten de Duitse bezetters de universiteit en moeten de studenten een nieuwe invulling van hun leven zoeken. Een student vecht mee in het Duitse leger, een Joodse student moet onderduiken, maar de meeste medestudenten van Erik besluiten te gaan strijden voor hun vaderland en gaan bij het verzet.

Erik weet niet goed wat hij met zijn leven moet en blijft studeren, maar uiteindelijk wil hij toch net als vele anderen vechten voor zijn vaderland en gaat hij bij het verzet. Met zijn vrienden voert hij eerst eenvoudige verzetsdaden uit, maar in 1941 komt hij in Engeland terecht. Hier wordt hij luitenant bij de verbindingsdienst. Hij onderneemt verschillende nachtelijke tochten om geheime agenten en radioapparatuur in Nederland aan wal te zetten in het kader van operatie "Contact Holland". Zijn relatie met de Nederlandse autoriteiten in Engeland is erg tegenstrijdig: hij wordt voor de krijgsraad geroepen, maar wordt ook voor de Militaire Willemsorde voorgedragen.

In Engeland wordt Erik piloot bij de RAF en maakt hij 72 operaties naar Duitsland mee. Uiteindelijk wordt hij Wilhelmina's persoonlijke adjudant en vergezelt hij haar bij haar terugkeer naar Nederland.

Het boek bevat verschillende illustraties in de vorm van foto's, kaarten en documenten. Zo vind je tussen de illustraties een afbeelding van de aanstellingsbrief van Erik Hazelhoff Roelfzema bij de Nederlandse inlichtingendienst, zijn vluchtschema bij de R.A.F., zijn ontslagbrief geschreven door kolonel M.R. Bruyne en vele foto's van onder andere de verschillende vrienden van Erik, maar ook foto's van Nederlandse hoogwaardigheidsbekleders als koningin Wilhelmina, minister president Gerbrandy en generaal Van 't Sant, de vertrouwenspersoon van koningin Wilhelmina. Prins Bernard schreef het voorwoord voor dit boek en speelt ook een rol in het verhaal.

De avonturen van Erik Hazelhoff Roelfzema zijn zeer indrukwekkend en Prins Bernhard merkt terecht in zijn voorwoord het volgende op: "Menig lezer, vooral onder de jongeren, zal zich verbijsterd afvragen: Zou het nu werkelijk zo geweest zijn?" Het antwoord van Prins Bernard op deze bewering is "Ik ben erbij geweest, en zo was het".

Door de indrukwekkende ervaringen van de auteur is het boek erg spannend en lijkt het op een ouderwets jongensboek. Alles is echter waar gebeurd. Het boek geeft onder meer informatie over de werkzaamheden van het verzet, de manier waarop de Nederlandse regering en koningin Wilhelmina vanuit Engeland toch probeerden hun politieke invloed uit te oefenen en over de omstandigheden in Nederland gedurende de Duitse bezetting. De vele illustraties en het voorwoord van Prins Bernard voegen veel informatie toe aan het boek en maken het geheel compleet.

Naast avontuur en informatie speelt ook humor een belangrijke rol in het verhaal, zoals het theegesprek met Koningin Wilhelmina die het woord 'klerelijers' niet kent.

"Soldaat van Oranje" is een absolute klassieker. De boodschap van het boek is zeer duidelijk en wordt als volgt door Prins Bernard verwoord: "Bij het lezen van dit boek, waarin al deze wederwaardigheden met spanning en humor worden weergegeven, komt spoedig de volle strekking van de titel naar voren: in de jaren 1940 - 1945 omvatte 'soldaat' iedereen - burger of militair, man en vrouw, bezet, gevangen of in vrijheid - die de vijand het hoofd bood; 'Oranje' betekende 'vaderland' en, 'vrijheid' voor een ieder - oranje, roze of rood - die met z'n oor tegen zijn radiootje nieuwe moed putte uit de stem van de Koningin in London. Zo spreekt de titel 'Soldaat van Oranje' voor iedereen die in de oorlog Nederland naar beste weten heeft gediend." Een duidelijke boodschap over dit indrukwekkende en spannende verhaal.

Het boek is aan te raden voor iedereen die meer wil weten over het Nederlandse verzet, over Engelandvaarders, over de Nederlandse regering en het Nederlandse koningshuis in Engeland en vooral over de persoon Erik Hazelhoff Roelfzema. Zijn verhaal is indrukwekkend, interessant en erg leuk om te lezen.

Beoordeling: Zeer goed

Informatie

Artikel door:
Kevin Prenger
Geplaatst op:
15-12-2003
Laatst gewijzigd:
20-01-2008
Feedback?
Stuur het in!

Afbeeldingen