TracesOfWar heeft uw hulp nodig! Elke euro die u bijdraagt steunt enorm in het voortbestaan van deze website. Ga naar stiwot.nl en doneer!

Een onbekend kind

Titel:Een onbekend kind - Hoe een joodse peuter toch uit handen van de nazi's bleef
Schrijver:Vries, Aliëtte de
Uitgever:Zilt
Uitgebracht:2024
Pagina's:134
ISBN:9789493198616
Omschrijving:

Hetty Frankenhuis, de hoofdpersoon in het boek ‘Een onbekend kind’, komt uit Enschede. Tijdens de Tweede Wereldoorlog woonden daar 1.368 Joden. Enschede kende een zeer rendabele textielindustrie. Bekende Joodse families, zoals Menko en Van Gelderen, waren eigenaren van textielfabrieken. Deze belangrijke families bepaalden het beleid in de Joodse gemeente van Enschede. De Joodse bevolking in Enschede kende voorspoed en ook de familie Frankenhuis van Hetty had het voor de oorlog goed.

Op 15 september 1941 vindt de eerste deportatie plaats van 68 Joodse mannen uit Enschede naar Mauthausen. Na deze deportatie duiken veel Enschedese Joden onder. Het onderduiknetwerk van dominee Overduin zorgde voor een meerderheid aan onderduikadressen waardoor er ongeveer 1.000 Joodse inwoners, vooral uit Twente, (tijdelijk) konden worden geholpen. Dit netwerk bracht Hetty Frankenhuis, als 19 maanden oud meisje zonder haar ouders, onder bij het Friese echtpaar De Vries in Bozum. Haar vader was al eerder naar Westerbork gedeporteerd en haar moeder, op dat moment hoogzwanger van haar tweede kind, zat ondergedoken in de Gelderse plaats Beekbergen.

De schrijfster van het boek, Aliëtte de Vries, is familie van het gezin van Jan en Annie de Vries waar Hetty zat ondergedoken. Zij is nieuwsgierig wat haar familie in de oorlog heeft meegemaakt. Zo is zij benieuwd hoe haar vader aan het litteken van een schotwond op zijn hoofd is gekomen en wie er ondergedoken zaten bij haar oom en tante. Daarom start zij een zoektocht en vindt uiteindelijk het woonadres van Hetty in Australië.

Op 30 november 1943 komt er een overvalwagen naar Bozum om een aantal Joden op te halen. Hetty wordt bij toeval gevonden. Voor degenen die haar hebben opgepakt, is het onduidelijk of Hetty Joods is of het zusje van de kinderen van Jan en Annie. Door de onzekerheid over haar identiteit (Annie kan niet via het trouwboekje aantonen dat Hetty haar dochter is) komt Hetty via Sneek, het Oranjehotel in Scheveningen ten slotte in het weeshuis van Westerbork terecht. Met het laatste transport vanuit Westerbork belandt zij met meerdere wezen eerst in Bergen-Belsen en later in Theresienstadt. Deze kinderen vormen de “Gruppe Unbekannte Kinder” (groep onbekende kinderen).

Na de oorlog wordt Hetty met haar moeder herenigd. Tijdens de onderduik is moeder bevallen van Hetty’s zusje Marjan. Wanneer moeder hertrouwt, verhuizen zij naar Australië waar Hetty opgroeit. Via de zoektocht van Jan de Vries en zijn broer Willem naar Hetty wordt het contact met Jan hersteld. Hetty en Jan schrijven elkaar gedurende een lange tijd brieven totdat Jan dement wordt en in 1997 in Canada overlijdt.

In 2001 publiceert Daphne Meijer het boek ‘Onbekende Kinderen’. Over deze kinderen wordt een documentaire gemaakt. Zij richtten een stichting op en komen vanaf dan elk jaar in Nederland bijeen. Ook Hetty gaat naar deze reünies. Aliëtte de Vries zoekt Hetty op tijdens een bezoek van Hetty aan Nederland en er ontstaat een vriendschap tussen hen. Zij bezoeken samen de synagoge in Enschede waar haar opa Philip Frankenhuis voor de Tweede Wereldoorlog een belangrijke positie had en gaan naar het plaatsje Bozum waar Hetty ondergedoken heeft gezeten.

In het boek worden twee verhalen beschreven: dat van Hetty en dat van de familie van Aliëtte de Vries. Het geeft weer hoe Hetty in het leven van de familie De Vries terecht kwam, en hoe Hetty en de familie De Vries hun leven voortzetten in de tijd na de oorlog. Dit is een interessant thema. Daarnaast vraagt het boek de nodige aandacht voor een unieke groep weeskinderen die via Westerbork, Bergen-Belsen en Theresienstadt bijna allen de oorlog hebben overleefd. Wie meer over deze groep wil weten, kan het boek van Daphne Meijer lezen.

‘Een onbekend kind’ vertelt het verhaal van een klein Joods meisje en dat van haar onderduikfamilie. Beide kanten worden belicht en dat maakt het boek een bijzonder verslag van een uniek verhaal. 

Beoordeling: Goed

Informatie

Artikel door:
Wilma Scheltema
Geplaatst op:
25-11-2024
Feedback?
Stuur het in!

Afbeeldingen