Britse Torpedobootjagers van de Tribal-klasse (II)

In 1934 ontdekte de Britse Admiralty dat de Royal Navy met torpedobootjagers op internationale ontwikkelingen achter begon te geraken. Met het ontwerp van de Tribal-klasse werd deze achterstand ingelopen. Van de 27 gebouwde schepen opereerden er 22 tijdens de Tweede Wereldoorlog operationeel ingezet. Ondanks diverse problemen in ontwerp en aandrijving, waren het veelzijdige schepen.

HMCS Huron (G24) Bron: Wilco Vermeer collection

Al in 1934 kwam de Britse marine er achter dat men op het gebied van ontwikkeling van torpedobootjagers op een technische achterstand dreigde te raken. Zowel Japan, Duitsland als Italië bouwden grotere schepen in deze categorie dan de Britten^[1]. Een gemiddelde Britse torpedobootjager had in die tijd een waterverplaatsing van 1300 BRT, terwijl de andere landen al schepen met een tonnage van 2000 BRT bouwden.

Om deze achterstand weg te werken, werden de ontwerpers direct aan het werk gezet. Het ontwerp voor de Tribal-klasse was afgeleid van het Design V, een ontwerp voor een kleine vloot kruiser voor de Royal Navy. Hoewel dit type uiteindelijk niet werd gebouwd, werd het ontwerp gebruikt voor de ontwikkeling van de Dido-klasse kruisers en de Tribal-klasse torpedobootjagers. Pas het achtste ontwerp werd door de Admiralty geaccepteerd. De schepen waren een stuk groter dan de gangbare torpedobootjagers en hadden een zwaardere hoofdbewapening. Deze ging bestaan uit acht 4,7" (4x2) DP geschut. Het luchtafweergeschut werd langzaamaan uitgebreid en uiteindelijk werd zelf één van de batterijen hoofdgeschut (X) vervangen door een dubbelloops 4" luchtafweergeschut^[2].

De schepen werden besteld door de Royal Navy, de Royal Australian Navy en de Royal Canadian Navy. De Royal Navy plaatse op 10 maart 1936 een eerste order voor zeven schepen. Op 9 juni werd een vervolgorder voor negen schepen geplaatst. Australië bestelde acht schepen die zouden worden gebouwd op Australische werven. In 1942 werden twee schepen in dienst genomen en in 1945 nog één^[3]. De overigen werden afbesteld. Ondanks het feit dat er in totaal 27 schepen in deze klasse zijn gebouwd, kenden de schepen verschillende problemen. De Canadese marine bestelde acht schepen waarvan er vier in Groot-Brittannië zouden worden gebouwd en vier in Canada.

HMS Tartar in volle zee Bron: Wilco Vermeer collection

De constructie van de boeg en de aandrijving zorgden in de loop der tijd voor de nodige hoofdbrekens. Gezien het formaat van de schepen werd bij deze klasse voor het eerst afgezien van de productie van grotere exemplaren als flottieljeleiders. Indien een schip deze rol diende te vervullen, werd simpelweg de inrichting aangepast.Van de 27 Tribals opereerden er 22 werkelijk tijdens de Tweede Wereldoorlog. Dertien schepen gingen hierbij verloren.

Bij het ontwerp hadden de Tribal-klasse schepen al een relatief grote hoeveelheid luchtafweer aan boord doordat het hoofdgeschut kon worden ingezet als luchtafweergeschut. De Royal Navy besloot echter hier niet in mee te gaan omdat men vond dat torpedobootjagers niet bedoeld waren voor luchtverdediging. Hierdoor kregen de torpedobootjagers toch oudere beproefd geschut toebedeeld. De ervaringen uit de oorlog zouden deze beslissing onjuist laten blijken. Na het verlies van de HMS Afridi (F07) en HMS Ghurka (F20) werd besloten geschutstoren 'X' te vervangen door twee stuks QF 102mm Mark XVI geschut in een dubbelloops HA/LA Mark XIX opstelling^[4]. De hoofdmast werd hierbij ingekort, evenals de voorste schoorsteen om een beter schootsveld te creëren. Verschillende luchtdoelmitrailleurs werden vervangen door 20mm Oerlikon geschut. In 1944 werd bij de vier overgebleven Britse schepen een Type 293 doelradar, een Type 291 luchtbeschermingsradar en een Type 285 radar aangebracht. De Canadese schepen HMCS Micmac (R10) en HMCS Nootka (R96) ontvingen drie dubbelloops 102 mm geschut en de laatste Canadese schepen ontvingen Mark XVI geschut^[5].

Het formaat van de schepen en de snelheid maakten ze bij uitstek geschikt als vlootescorteschepen. Toch was het aanpassingsvermogen dusdanig dat ze eenvoudig konden worden ingezet als snelle mijnenvegers en mijnenleggers.

Noten

1. Chesneau, 1980
2. Brown, 2009
3. Donahue, 1996, pag. 28
4. Brown, 2009
5. Brown, 2009