Nakajima E4N

de Nakajima E4N werd in 1930 gepresenteerd als een drijvervliegtuig met twee drijvers. Dit ontwerp werd afgekeurd en na een herziening ontstond de Nakajima E4N2, een drijvervliegtuig met één centrale drijver en twee kleine steundrijvers onder de vleugels. Deze versie werd vanaf 1931 geleverd en was lange tijd één van de standaard drijvervliegtuigen aan boord van grotere Japanse marineschepen. De E4N2 werd operationeel ingezet in China en de laatste toestellen werden in 1942 buiten gebruik gesteld.

Bron: Public Domain (onbekend)

De Nakajima E4N werd ontwikkeld als een drijvervliegtuig met twee drijvers. De Japanse marine was op zoek naar een opvolger voor de tot dan toe in gebruik zijnde Nakajima E2N (Type 15 Verkenner Watervliegtuig). Het prototype de Type 90-2 Verkenner Watervliegtuig werd door de Japanse marine afgewezen. Hierdoor besloot men bij Nakajima het ontwerp geheel te herzien. Dit herziene ontwerp werd aangemerkt als de Type 90-2-2 en zou in productie gaan als de Nakajima E4N2 waarmee de aanduiding voor het afgekeurde prototype de E4N1 werd. Het ontwerp werd een drijvervliegtuig met een centrale grote drijver en twee stabilisatie drijvers onder de vleugels. Waar bij de E4N1 de motor nog onbedekt was, werd bij de E4N2 gekozen voor een afdekking rond de motor. De Nakajima E4N werd uiteindelijk geproduceerd in twee basis varianten, één met drijvers en een versie met wielen en landingshaak voor gebruik op vliegdekschepen. Daarnaast was er nog een poging om het type te verbeteren, werd er een postvariant ontwikkeld en een passagiersversie met gesloten cabine. Totaal werden 153 toestellen in de verschillende typen geproduceerd tussen 1931 en 1933. De laatste toestellen gingen in 1942 uit dienst.

De Nakajima E4N1, formeel Marine Type 90-2-1 Verkenner Watervliegtuig werd eind jaren 1920 ontwikkeld door Nakajima als drijvervliegtuig voor aan boord van de grotere Japanse marineschepen. Het toestel moest vanaf water kunnen opstijgen en er op kunnen landen, maar ook met een katapult kunnen worden gelanceerd. Het eerste prototype, door Nakajima aangeduid als Nakajima NZ, werd in 1930 gepresenteerd.

Het was een vliegtuig opgebouwd uit gelaste chroom-molybdeenstaal buizen, overtrokken met linnen aan de achterzijde en aluminium beplating aan de voorzijde. Er werden twee prototypen gebouwd di waren uitgerust met twee drijvers en een niet bedekte 420-520 pk Nakajima Jupiter VI radiaalmotor. Hiermee kon een snelheid worden bereikt van 210 km/u. De Japanse marine was niet tevreden over de manoeuvreerbaarheid van het type en keurde het begin 1931 af. Hierdoor moest men bij Nakajima terug naar de tekentafel.

Het ontwerp werd geheel herzien en men kwam met een drijvervliegtuig met één centrale drijver en twee stabilisatie drijvers onder de vleugels. De motor werd voorzien van een kap. Deze variant, de Marine Type 90-2-2 Verkenner Watervliegtuig werd wel goedgekeurd. Tussen 1931 en 1933 zouden 85 toestellen van deze variant worden geproduceerd.

De Nakajima E4N2, of Nakajima NJ zoals het toestel bij Nakajima werd aangeduid, werd aangedreven door een 580 pk Nakajima Kotobuki 2-kai-I radiaalmotor en kon een snelheid bereiken van 232 km/u.

Bron: Public Domain (onbekend)

Japan begon al vroeg met het in gebruik nemen van vliegdekschepen. Nakajima sprong hierop in door van de E4N een variant te ontwikkelen met wielen en een vanghaak, de Marine Type 90-2-3 Verkenner of Nakajima E4N2-C. Van dit type werden 67 exemplaren geproduceerd.

Nakajima E4N2-C Bron: Public Domain (onbekend)

Op basis van de verbeteringen die waren doorgevoerd bij de E4N2-C werd een poging gedaan een nieuwe verbeterde variant te ontwikkelen, de Marine Type 90-2-3 Verkenner Watervliegtuig oftewel Nakajima E4N3. Tot productie is het nooit gekomen omdat uiteindelijk werd besloten om een geheel nieuw vliegtuig te ontwikkelen, de Nakajima E8N.

Negen E4N2-C toestellen werden op hun latere leeftijd verbouwd tot postvliegtuigen voor de Nihon Koku Yuso. Deze toestellen kregen een gesloten cockpit.

Nakajima P-1 Bron: Public Domain (onbekend)

Eén of beide prototypen werden uiteindelijk verbouwd en voorzien van een kleine cabine voor het vervoer van enkele passagiers. Het type was bedoeld voor de Tokyo Koku Yuso Kaisha die het gebruikte tussen vliegveld Haneda, Shimizu en Shimoda.

Nakajima Giyu-11 Bron: Public Domain (onbekend)