Britse Torpedobootjagers van de Admiralty R-klasse (1916)

Tussen 1916 en 1917 werden 62 torpedobootjagers gebouwd in de zogenaamde R-klasse (I). De schepen waren allen van eenzelfde basis ontwerp maar de diverse scheepsbouwers konden zelf kleine wijzigingen aanbrengen. De meeste schepen werden gebouwd volgens het basisontwerp van de Britse Admiralty en werden dan ook aangeduid als Admiralty R-klasse. De klasse was de laatste bij de Royal Navy welke was uitgerust met drie schoorstenen. De schepen werden uitgebreid ingezet tijdens de Eerste Wereldoorlog en werden in de jaren 1920 en 1930 buiten dienst gesteld en gesloopt. Alleen HMS Skate (H39) diende nog tijdens de Tweede Wereldoorlog als escortejager.

HMS Thisbe (F82), 1917 Bron: Tyne & Wear Archives & Museums 2931 War29

De R-klasse (I) torpedobootjager werd ontworpen en gebouwd aan het begin van de Eerste Wereldoorlog als verbeterde versie van de M-klasse (I) torpedobootjagers. De belangrijkste verbeteringen waren het gebruik van geschakelde turbines en twee in plaats van drie schachten. Tot slot was het achterste stuk geschut voor het eerst op een verhoging aangebracht. De R-klasse (I) kon op basis van kleine verschillen in de uitvoering van het standaard Admiralty ontwerp verdeeld worden in vier te onderscheiden groepen. De grootste groep, 39 schepen, werden gebouwd volgens het Admiralty concept. Deze stonden bekend als de Admiralty R-klasse. De Thornycroft R-klasse en Yarrow R-klasse waren nagenoeg gelijk aan de Admiralty schepen maar hadden kleine wijzigingen ondergaan ingebracht door de fabrikant. De elf laatste Admiralty schepen werden iets groter uitgevoerd en hadden twee in plaats van drie schoorstenen, deze werden aangeduid als Admiralty gemoderniseerde R-klasse.^[1]

Rond juli 1915 was door de Admiralty al besloten dat alle toekomstige ontwerpen voor torpedobootjagers twee schachten zouden gaan krijgen in plaats van de tot dan toe gebruikelijke drie. De eerste klasse die hiertoe werd ingericht was de R-klasse (I). De eerste twee Admiralty R-klasse schepen, werden aanvankelijk beschouwd als prototypen en werden in mei 1915 besteld. Zeventien Admiralty R-klasse schepen werden vervolgens besteld in juli 1915 en acht in december 1915. In maar 1916 werd een vervolgorder van 23 Admiralty schepen besteld waarvan twaalf van het standaard Admiralty R-klasse ontwerp. De overigen werden gemoderniseerd. De Admiralty R-klasse waren schepen met een lengte van ruim 84 meter en een standaard waterverplaatsing van 991 ton. De drie boilers en twee geschakelde stoomturbines konden een snelheid opwekken van 36 knopen (66,7 km/u). Met ruim 290 ton brandstof kon bij een kruissnelheid van 15 knopen (28 km/u) een afstand worden afgelegd van ruim 6.300 km. De standaard bewapening bestond uit drie stuks 101 mm hoofdgeschut, een 40 mm luchtafweergeschut en twee batterijen van elk twee 533 mm torpedolanceerbuizen.

Ten tijde van de in dienststelling van de eerste schepen uit deze klasse, stonden ze met hun 36 knopen bekend als enkele van de snelste torpedobootjagers ter wereld. Voortbouwend op de Admiralty R-klasse werd de Admiralty S-klasse (I) torpedobootjager ontwikkeld. Gedurende de Eerste Wereldoorlog werden de Admiralty R-klasse schepen ingezet als escortejagers voor zowel konvooidiensten als militaire smaldelen. De R-klasse (I) zou hiermee lange tijd zowel de basis vormen voor de Britse torpedobootjager eenheden als voor de constructie van opvolgende series torpedobootjagers.^[2]

HMS Skate, 1942 Bron: Imperial War Museum A 13836

De meeste schepen uit de Admiralty R-klasse werden eind jaren 1920 of in de jaren 1930 voor sloop verkocht ten gevolge van de afspraken binnen het Washington Naval Treaty. Vijf schepen waren al tijdens de Eerste Wereldoorlog verloren gegaan. HMS Recruit (F63), HMS Tornado (F78) en HMS Torrent (F79) gingen verloren door een mijnexplosie, HMS Setter (F55) zonk na een aanvaring tijdens konvooidienst en HMS Simoom (F57) werd getorpedeerd door de Duitse torpedoboot S 50 (1919). Eén schip, HMS Skate (H39) was nog in dienst toen de Tweede Wereldoorlog uitbrak en deed de gehele oorlog dienst als escortejager.^[3]

Noten

1. Gogin, 2021, pag. 95
2. Johnson, 2019, pag. 21
3. Konstam, 2017, pag. 16