Britse Torpedobootjager HMS Wakeful (H88)

Inleiding

HMS Wakeful was een zogenaamde Admiralty W-klasse torpedobootjager welke in dienst werd genomen in 1917. Het schip overleefde de Eerste Wereldoorlog en was nog steeds in dienst toen de Tweede Wereldoorlog uitbrak. Op 29 mei 1940 werd het schip tijdens operatie Dynamo getorpedeerd door de Duitse Schnellboot S 30.

Definitielijst

Eerste Wereldoorlog: Ook wel Grote Oorlog genoemd, conflict dat ontstond na een groei van het nationalisme, militarisme en neo-kolonialisme in Europa en waarbij twee allianties elkaar bestreden gedurende een vier jaar durende strijd, die zich na een turbulent begin, geheel afspeelde in de loopgraven. De strijdende partijen waren Groot-Brittannië, Frankrijk, Rusland aan de ene kant (de Triple Entente), op den duur versterkt door o.a. Italië en de Verenigde Staten, en Duitsland, Bulgarije, Oostenrijk-Hongarije en het Ottomaanse Rijk aan de andere kant (de Centrale Mogendheden of Centralen). De strijd werd gekenmerkt door enorme aantallen slachtoffers en de inzet van vele nieuwe wapens (vlammenwerpers, vliegtuigen, gifgas, tanks). De oorlog eindigde met de onvoorwaardelijke overgave van Duitsland en zijn bondgenoten in 1918.
torpedobootjager: (Engels=destroyer) Zeer lichtgebouwd, snel en wendbaar oorlogsschip, bestemd om door verrassingsaanvallen grote vijandelijke schepen met de torpedo tot zinken te brengen.

Gegevens

HMS Wakeful (H88) Bron: Public Domain (onbekend)

Gebouwd door:	Kiel gelegd:	Te waterlating:	In dienst:	Einde:
John Brown & Company Clydebank, Schotland	17 januari 1917	6 oktober 1917	16 december 1917	29 mei 1940 (getorpedeerd door S 30)
Bouwnummer : 466

Indeling:	Datum in:	Datum uit:
	16 december 1916	?	HMS Wakeful, Grand Fleet
	december 1917		HMS Wakeful, 13th Destroyer Flotilla
	1918	1919	HMS Wakeful (F37)
	1919	1920	HMS Wakeful (D65)
	1920		HMS Wakeful (H88)
	19 mei 1927		HMS Wakeful (H88), 2nd Destroyer Flotilla
	1 januari 1929	18 juni 1931	HMS Wakeful (H88), 6th Destroyer Flotilla
	18 juni 1931	13 maart 1936	HMS Wakeful (H88), Reserve Fleet
	13 maart 1936		HMS Wakeful (H88), 17th Destroyer Flotilla
	mei 1940	29 mei 1940	HMS Wakeful (L91), Dover Command

Geschiedenis

HMS Wakeful werd op 9 december 1916 besteld volgens het bouwprogramma voor 1916/1917. De kiel voor HMS Wakeful werd op 17 januari 1917 gelegd als bouwnummer 466 aan de werf van John Brown & Company te Clydebank, Schotland. Op 6 oktober van dat jaar werd het schip te water gelaten en op 16 december in dienst gesteld. Het was het eerste schip dat deze naam ontving en maakte deel uit van de Admiralty W-klasse (1917).

Na haar in dienststelling werd het schip ingezet bij de Grand Fleet en de 13th Destroyer Flotilla. Op 24 november 1917 raakte HMS Wakeful in aanvaring met HMS Ursa (F10). Dit resulteerde in het vervangen van haar commandant die als schuldige werd aangewezen. In december van dat jaar werd HMS Wakeful ingedeeld bij de 13th Destroyer Flotilla. Na de Eerste Wereldoorlog Nam het schip deel aan de British Baltic Intervention Force in de Baltische Zee tijdens de Russische Burgeroorlog. Hier was de Wakeful betrokken bij de in beslagname van twee Russische torpedobootjagers die als Wambola en Lennuk later in dienst kwamen bij de Marine van Estland. Na de inzet hier werd het schip aan de reserve vloot toegevoegd.^[1]

HMS Wakeful (F37), 1918-1919 Bron: Imperial War Museum Q 75530

De jaren daarna werd het schip met regelmaat in dienst gesteld en uit dienst genomen. Indienststellingen vonden in ieder geval plaats op 7 april 1920, 13 april 1922 en 1 december 1925. Op 19 mei 1927 werd HMS Wakeful ingedeeld bij de 2nd Destroyer Flotilla voor dienst in de Middellandse Zee. Een volgende in dienststelling vond plaats op 1 januari 1929, waarna het schip werd ingedeeld bij de 6th Destroyer Flotilla bij de Atlantic Fleet.^[2]

HMS Wakeful (H88), ca 1927 Bron: Public Domain (onbekend)

De volgende indienststelling vond plaats op 7 oktober 1930, waarna het schip op 18 juni 1931 weer in reserve ging. HMS Wakefield werd in 1936 wederom in operationele dienst genomen om spoedig daarna weer in reserve te gaan.

In augustus 1939 werd HMS Wakeful uit reserve genomen om deel te nemen aan de en toegevoegd aan de Royal Revieuw van de Reserve Fleet te Weymouth Bay. In september werd het schip ingedeeld bij de 17th Destroyer Flotilla en gestationeerd in Plymouth. Hiermee nam het vanaf het begin van de Tweede Wereldoorlog deel aan de bescherming van diverse konvooien langs de Britse kust, het Engelse Kanaal en de toegangen tot de Atlantische Oceaan.

In mei 1940 werd het schip toegevoegd aan Dover Command ten behoeve van militaire steun aan troepen en operaties in Nederland, België en Frankrijk. Op 26 mei werd het schip naar Duinkerken gezonden om daar Britse troepen op te halen. Na het aan boord nemen van 631 manschappen, vertrok het schip naar Dover. Al snel werd HMS Wakeful aangevallen door Duitse vliegtuigen, waardoor het licht beschadigd raakte. Na aflevering van de troepen in Dover keerde het schip terug naar Duinkerken en scheepte op 28 mei nogmaals 640 manschappen in. Onderweg naar Dover werd HMS Wakeful echter geraakt door twee torpedo's afgeschoten door de Duitse schnellboot S 30 (Korvettenkapitän Rudolf Petersen). Het aantal slachtoffers was groot en slechts 27 opvarenden (twee militairen en 25 bemanningsleden) konden door andere schepen worden gered. Verscheidene van de geredden kwamen later om het leven toen het schip dat hen had opgepikt, HMS Grafton (H89) op 29 mei werd getorpedeerd door U 62. Bij Dover Command ontving het schip nog het nummer L91 als registratie, dit werd echter niet op de romp toegevoegd voor het schip verloren ging.^[3]^[4]^[5]

HMS Wakeful zonk op 51° 22'N, 2° 43'E, op een diepte van 24 meter ter hoogte van de haven van Zeebrugge. Door de Belgische autoriteiten werd het wrak tot oorlogsgraf verklaard

Definitielijst

Eerste Wereldoorlog: Ook wel Grote Oorlog genoemd, conflict dat ontstond na een groei van het nationalisme, militarisme en neo-kolonialisme in Europa en waarbij twee allianties elkaar bestreden gedurende een vier jaar durende strijd, die zich na een turbulent begin, geheel afspeelde in de loopgraven. De strijdende partijen waren Groot-Brittannië, Frankrijk, Rusland aan de ene kant (de Triple Entente), op den duur versterkt door o.a. Italië en de Verenigde Staten, en Duitsland, Bulgarije, Oostenrijk-Hongarije en het Ottomaanse Rijk aan de andere kant (de Centrale Mogendheden of Centralen). De strijd werd gekenmerkt door enorme aantallen slachtoffers en de inzet van vele nieuwe wapens (vlammenwerpers, vliegtuigen, gifgas, tanks). De oorlog eindigde met de onvoorwaardelijke overgave van Duitsland en zijn bondgenoten in 1918.
torpedo: Oorlogswapen, met van een explosieve lading voorzien sigaarvormig lichaam met een voortstuwings- en besturingsmechanisme, bestemd om na lancering via het water zijn weg te zoeken naar vijandelijke schepen en deze door een onderwaterexplosie uit te schakelen.

Technische gegevens

Naam:	HMS Wakeful
Callsign/Registratie:	F37, D65, H88, L91
Bouwer:	John Brown & Company, Clydebank, Schotland
Bouwnummer:	466
Type/Klasse:	Torpedobootjager / Admiralty W-klasse (1917)
Waterverplaatsing:	1.100 t (standaard)
Lengte:	95,10 meter
Breedte:	8,20 meter
Diepgang:	3,40 meter
Aandrijving:	3 Yarrow type Water-tube boilers 2 Brown-Curtis stoomturbines 2 schachten 27.000 shp (20.000 kW)
Snelheid:	34 knopen (63 km/u)
Bereik:	6.500 km bij 15 knopen (28 km/u)
Bewapening:	bouw: 4x1 102 mm L/45 Mark V geschut 2x1 40 mm L/39 Mark 2 luchtafweergeschut 2x3 533 mm torpedolanceerinstallaties
Bemanning	110

Definitielijst

Torpedobootjager: (Engels=destroyer) Zeer lichtgebouwd, snel en wendbaar oorlogsschip, bestemd om door verrassingsaanvallen grote vijandelijke schepen met de torpedo tot zinken te brengen.

Commanding Officers

Lieutenant Henry A. Binmore (Luitenant ter zee der 2de klasse oudste categorie)	5 november 1917
Commander Somerville P. B. Russell (Kapitein-luitenant ter zee)	26 november 1917
Lieutenant-Commander Algernon E. P. Lyons (Luitenant ter zee der 1ste klasse)	19 juli 1918
Commander Malcolm Murray (Kapitein-luitenant ter zee)	6 april 1920
Commander Kenneth A. Beattie (Kapitein-luitenant ter zee)	5 januari 1921 - 2 maart 1922
Commander Percy R. P. Percival (Kapitein-luitenant ter zee)	13 april 1922
Lieutenant-Commander Ernest Beeley (Luitenant ter zee der 1ste klasse)	23 januari 1923
Lieutenant-Commander Geoffrey C. Fryer (Luitenant ter zee der 1ste klasse)	3 februari 1925 - 1 december 1925
Lieutenant-Commander Eric P. Vivian (Luitenant ter zee der 1ste klasse)	15 april 1926 - 1926
Lieutenant-Commander Alastair G. Davidson (Luitenant ter zee der 1ste klasse)	19 mei 1927 - 31 augustus 1927
Lieutenant-Commander Alan MacG. Sheffield (Luitenant ter zee der 1ste klasse)	3 april 1928
Lieutenant-Commander Roland F. B. Swinley (Luitenant ter zee der 1ste klasse)	12 juli 1928
Lieutenant-Commander Robert A. Cassidi (Luitenant ter zee der 1ste klasse)	5 november 1928
Lieutenant-Commander Walter J. Phipps (Luitenant ter zee der 1ste klasse)	april 1929
Lieutenant-Commander Theodore F. A. Voysey (Luitenant ter zee der 1ste klasse)	april 1929 - 1 mei 1929
Lieutenant Commander Arthur Frank Capel Layard (Luitenant ter zee der 1ste klasse)^[6]	maart 1930
Lieutenant-Commander Ian R. H. Black (Luitenant ter zee der 1ste klasse)	april 1930 - september 1930
Commander Robert St. Vincent Sherbrooke (Kapitein-luitenant ter zee)	31 juli 1939
Lieutenant Commander Ralph Lindsay Fisher (Luitenant ter zee der 1ste klasse)	18 december 1939 - 29 mei 1940