TracesOfWar heeft uw hulp nodig! Elke euro die u bijdraagt steunt enorm in het voortbestaan van deze website. Ga naar stiwot.nl en doneer!

Inleiding

    Het lichtste Duitse spoorweggeschut dat in aanloop naar de Tweede Wereldoorlog werd geproduceerd was het 15 cm Kanone (Eisenbahn). Hiertoe werden vier stuks 15-cm Schnelladekanone L/40 (Wehrmacht) en vier stuks 15-cm Schnelladekanone L/45 (Kriegsmarine) op zes-assige spoorwegwagons gemonteerd.

    Definitielijst

    Kriegsmarine
    Duitse marine, naast de Heer en de Luftwaffe onderdeel van de Duitse Wehrmacht.

    Geschiedenis

    Voor de productie van dit 15 cm Kanone (Eisenbahn) Duitse Spoorweggeschut (WH) binnen het "Sofort-Program" werden vier stuks 15-cm SK L/40 uit de Eerste Wereldoorlog aangebracht op zes-assige goederenwagons. Het geschut was op een affuit aangebracht welke het mogelijk maakte om het geschut 360 graden te draaien op de goederenwagon. Tijdelijke steunarmen moesten bij het afvuren voorkomen dat de wagon uit het spoor zou springen.[1][2]


    Eisenbahn-Artillerie-Batterie 655 in actie Bron: Public Domain (onbekend)

    Met één loop konden ongeveer 1.100 schoten worden afgevuurd voordat de loop versleten was. Het geschut stond in open opstelling op de goederenwagens. De DR wagennummers voor dit geschut waren DR 919 069 P, DR 919 070 P, DR 919 071 P en DR 919 072 P.

    De vier stukken werden alle vier uiteindelijk ingezet bij de Eisenbahn-Artillerie-Batterie 655. Het bleek geen succesformule. Het gekozen kaliber was te klein om als toegevoegde waarde ten opzichte van de bestaande artillerie te fungeren. Aanvankelijk werden de vuurmonden vooral voor propagandistische doeleinden gebruikt. Gedurende de Tweede Wereldoorlog werd dit spoorweggeschut ingezet tijdens de veldtocht in Rusland en later ter versterking van de kustbatterijen langs de Belgische Kanaalkust.[3][4][5]

    Voor de Kriegsmarine werden vier gelijksoortige stuks 15 cm Kanone (Eisenbahn) spoorweggeschut gebouwd voor de Marine-Artillerie-Batterie "Gneisenau". Hiervoor werden verbeterde 15 cm SK L/45 gebruikt, geplaatst in geschutskoepels op de spoorwegwagons.


    De vier 15 cm Kanone (Eisenbahn) van de Kriegsmarine eenheid Marine-Artillerie-Batterie "Gneisenau" Bron: Public Domain (onbekend)

    Definitielijst

    Artillerie
    Verzamelnaam voor krijgswerktuigen waarmee men projectielen afschiet. De moderne term artillerie duidt in het algemeen geschut aan, waarvan de schootsafstanden en kalibers boven bepaalde grenzen vallen. Met artillerie duidt men ook een legeronderdeel aan dat zich voornamelijk van geschut bedient.
    Eerste Wereldoorlog
    Ook wel Grote Oorlog genoemd, conflict dat ontstond na een groei van het nationalisme, militarisme en neo-kolonialisme in Europa en waarbij twee allianties elkaar bestreden gedurende een vier jaar durende strijd, die zich na een turbulent begin, geheel afspeelde in de loopgraven. De strijdende partijen waren Groot-Brittannië, Frankrijk, Rusland aan de ene kant (de Triple Entente), op den duur versterkt door o.a. Italië en de Verenigde Staten, en Duitsland, Bulgarije, Oostenrijk-Hongarije en het Ottomaanse Rijk aan de andere kant (de Centrale Mogendheden of Centralen). De strijd werd gekenmerkt door enorme aantallen slachtoffers en de inzet van vele nieuwe wapens (vlammenwerpers, vliegtuigen, gifgas, tanks). De oorlog eindigde met de onvoorwaardelijke overgave van Duitsland en zijn bondgenoten in 1918.
    kaliber
    De inwendige diameter van de loop van een stuk geschut, gemeten bij de monding. De lengte van de loop wordt vaak aangegeven in het aantal kalibers. Zo is bv de loop van het kanon 15/24 24 ×15 cm lang.
    Kriegsmarine
    Duitse marine, naast de Heer en de Luftwaffe onderdeel van de Duitse Wehrmacht.

    Technische gegevens

     Naam: 15-cm-Kanone (E)
     Bouwer:
    Krupp, Essen
     Type:
    Spoorweggeschut
     Totale lengte:
    20,10 meter
     Totaalgewicht:
    74.000 kg
     Looplengte:
    5,571 meter
     Kaliber:
    14,93 centimeter
     Gewicht granaten:
    43 of 52,5 kg
     Vuursnelheid:
    3 schoten / minuut
     Mondingssnelheid:
    600–805 meter per seconde
     Verticaal bereik:
    +10 - +45 graden
     Horizontaal bereik:
    360 graden
     Vuurbereik:
    22.500 meter
     Produktie:
    1937 - 1938
     Aantal:
    4 (Wehrmacht)
    4 (Kriegsmarine)

    Noten

    1. Gander, 2008, pag. 231
    2. Hogg, 2002, pag. 115-116
    3. Gander, 2008, pag. 231
    4. Francois, 2006, pag. 53-56
    5. Askey, 2013, pag. 613

    Definitielijst

    Kaliber
    De inwendige diameter van de loop van een stuk geschut, gemeten bij de monding. De lengte van de loop wordt vaak aangegeven in het aantal kalibers. Zo is bv de loop van het kanon 15/24 24 ×15 cm lang.
    Kriegsmarine
    Duitse marine, naast de Heer en de Luftwaffe onderdeel van de Duitse Wehrmacht.

    Informatie

    Artikel door:
    Wilco Vermeer
    Geplaatst op:
    10-12-2020
    Laatst gewijzigd:
    16-05-2023
    Feedback?
    Stuur het in!

    Gerelateerde boeken

    Operation Barbarossa, Volume IIA
    Enzyklopädie Deutscher Waffen 1939-1945
    German Artillery of World War II