TracesOfWar heeft uw hulp nodig! Elke euro die u bijdraagt steunt enorm in het voortbestaan van deze website. Ga naar stiwot.nl en doneer!

Hitler's Housewives

Titel:Hitler's Housewives - German Women on the Home Front
Schrijver:Heath, T.
Uitgever:Pen & Sword
Uitgebracht:2020
Pagina's:204
Taal:Engels
ISBN:9781526748072
Omschrijving:

Tim Heath heeft meerdere boeken geschreven over de ervaringen van Duitse vrouwen in de Tweede Wereldoorlog, zoals 'Hitler’s Girls', 'In Hitler’s Shadow' en 'Women of the Third Reich', waarvan de laatste ook op deze website gerecenseerd is. In deze publicaties worden interviews die de auteur heeft afgenomen openbaar gemaakt. In dit boek gaat hij in op de ervaringen (in diezelfde periode) van vrouwen over wie hij niet eerder heeft geschreven. Door deze publicatie zijn deze interviews nu voor een breder publiek toegankelijk. Prijzenswaardig is dat Tim Heath erin geslaagd is het vertrouwen van de vrouwen te winnen en om op die manier een bijzondere inkijk te krijgen op korte periodes van hun levens.

Behalve de interviews komen er ook fragmenten uit dagboekpassages, brieven of andere persoonlijke documenten voor. Daarin schrijven of vertellen de verschillende vrouwen, afkomstig uit geheel Duitsland, openhartig over allerlei gebeurtenissen die hen zijn overkomen, ook onwelgevallige situaties, zoals vreemdgaan terwijl hun mannen aan het front zijn. Daarnaast vertellen zij over het verlies en verdriet van familieleden, of over hun bewondering voor Hitler. Een van de vrouwen stelt bijvoorbeeld dat zij geen afkeer kan hebben voor Hitler, omdat zij het gevoel heeft dat hij haar en haar familie gered heeft. De meeste ervaringen gaan echter over de familie Kroeg, bestaande uit een vader, moeder en drie dochters, die proberen zo goed mogelijk de Tweede Wereldoorlog door te komen.

Hoewel het fascinerend is wat de vrouwen vertellen aan Tim Heath en wat zij beschrijven in hun dagboeken, verliest het boek aan impact door de manier waarop Heath de historische inkadering geeft. In een vorig boek gebruikte hij teksten die rechtstreeks van Wikipedia gekopieerd waren. Nu heeft hij zich beperkt tot eenvoudige beschrijvingen of een te simplistische uitleg. Er is in dit boek ook geen gebruik gemaakt van secundaire literatuur, behalve een website om de datums te checken die de personen noemen. Afgaande op de tekst aan het einde van het boek, is de benadering het gevolg van een serie conflicten met zijn geschiedenisleraar op de middelbare school. Hij en zijn docent hadden andere opvattingen over geschiedenis en doordat de leraar de autoriteit was, mocht hij niet bevraagd worden. Heath mocht dus geen eigen mening hebben, maar moest enkel doen wat gezegd werd.

Helaas lijken deze conflicten ook hun uitwerking in het boek te hebben. Er zijn een aantal verbeterpunten en die zijn op te delen in twee categorieën: het historisch onderzoek en de uitvoering van het boek. Om met de laatste categorie te beginnen, dit boek gaat niet alleen over Duitse vrouwen. Er komen ook mannen aan bod en een meisje uit Frankrijk. Daarnaast is het storend als de auteur stelt dat hij eerder over een bepaald onderwerp heeft geschreven en daarom ergens geen uitleg over hoeft te geven. Dat is zeer spijtig, want het doel van een geschiedenisschrijver moet zijn om het publiek zo volledig mogelijk te informeren. Dit kan op momenten herhaling van informatie en uitleg vereisen, maar ook het geven van een korte samenvatting van een eerder onderzoek. Het is prettig om alle informatie te krijgen, in plaats van dat een deel achterwege wordt gelaten of dat er verwacht wordt dat die kennis bij de lezer aanwezig is. De informatie die de auteur verstrekt bepaalt de context waardoor de interviews geïnterpreteerd kunnen worden. Tot slot zou de auteur de verschillende karakters beter kunnen introduceren, waardoor het makkelijker is de verschillende personen van elkaar te onderscheiden.

Qua historisch onderzoek (de tweede categorie) valt er aan het boek nogal veel te verbeteren. Het eindigt met de opmerking dat er "geen archieven of andere gepubliceerde werken zijn geraadpleegd tijdens het onderzoek en het schrijven van dit boek", terwijl dat het werk aanzienlijk beter zou hebben gemaakt. Regelmatig komt de auteur aan met een simplistische uitleg of een eenvoudige aanname, die historisch niet goed onderbouwd is. Een concreet voorbeeld is dat de schrijver er vanuit gaat dat Hitler vanaf zijn opkomst al gedreven was naar de vernieling van Duitsland en het Duitse volk, terwijl dat niet het geval was. Eveneens is de opmerking dat Hitler een ‘Satanistische Messiah’ was, geschikter voor een geallieerd propagandastuk, dan als beschrijving bij een foto. Ook zou secundaire literatuur kleine fouten voorkomen hebben. De auteur schrijft zelf ook dat hij "zich nooit een expert zou noemen" op het gebied van geschiedenis van het Derde Rijk, dus dan is het werk van anderen zeker nuttig om als informatiebron te gebruiken.

In het boek ontbreekt het ook aan uitleg over gehanteerde termen of de werkwijze van de schrijver. Er is nauwelijks kritiek op de bronnen of op de toegepaste interviewtechniek, terwijl uitleg over de totstandkoming van het boek inzicht kan geven vanuit welk perspectief de getuigenissen bezien moeten worden. Heath benadrukt dat hij tactvol moest zijn tijdens de interviews, maar waarom besluiten de vrouwen om hem te vertellen over vreemdgaan, seksuele escapades, hun bewondering voor Hitler of pijnlijke herinneringen? Spreken ze vrijuit of stuurde hij de interviews met bepaalde vragen? Zijn de interviews in het Duits afgenomen en vertaalde hij ze zelf of was er een tolk aanwezig? Door dit te verzwijgen, is het niet duidelijk wat er precies bedoeld of onderzocht wordt. Het boek eindigt, net als het boek "Women of the Third Reich", met een sneer van een van de geïnterviewden naar Angela Merkel. Uitleg over de context waarin deze opmerking gemaakt wordt of wat de geïnterviewde vrouw ermee bedoelt ontbreekt, wat het moeilijk om te begrijpen waarop gedoeld wordt.

Als laatste neemt de auteur meerdere malen de ervaringen van een of twee personen en maakt dan de aanname dat het op alle vrouwen in Duitsland van toepassing is, terwijl er zoveel factoren op iemands houding van invloed zijn. Er zijn vele overeenkomsten en verschillen waarmee de vrouwen in nazi-Duitsland vergeleken kunnen worden, zoals opleiding, regio, familie, om er maar enkele op te noemen. Daar wordt echter niet op ingegaan. Zelfs een van de mensen die Tim Heath interviewt, stelt dat hij niet bekend is met de term "Sumpfwascher" die door de auteur gebruikt wordt, en dat het een regionaal begrip is.

De twee sterren zijn gebaseerd op de gesprekken die Tim Heath heeft gevoerd en de publicatie ervan. De vrouwen vertellen bijzonder emotionele verhalen, maar de context ontbreekt. Hoewel het boek interessante anekdotes bevat, zijn er voor mensen die zich willen verdiepen in de geschiedenis van vrouwen in nazi-Duitsland betere onderzoeken beschikbaar.

Beoordeling: (Redelijk)

Informatie

Artikel door:
Samuel de Korte
Geplaatst op:
13-06-2020
Laatst gewijzigd:
23-01-2022
Feedback?
Stuur het in!

Afbeeldingen