Titel: | Scherven van hoop |
Schrijver: | Gemma Liviero |
Uitgever: | Kok |
Uitgebracht: | 2018 |
Pagina's: | 470 |
ISBN: | 97890297282 |
Omschrijving: |
Wilhelm is een nazi-arts met gewetenswroeging. Door zijn afkomst (zijn vader is de lijfarts van Heinrich Himmler) wordt hij gedwongen keuzes te maken. Hij worstelt met de nazipolitiek, met zijn gedachten en met de misdadige praktijken in Auschwitz waarbij hij betrokken is. Uiteindelijk laat hij zijn hart en geweten spreken. Hij verandert zijn opstelling en probeert met gevaar voor eigen leven zoveel mogelijk Joodse mensen te redden. Elsi is een jonge Joodse vrouw die probeert te overleven in een getto in Polen. Als haar moeder zwanger is van een Duitse militair probeert ze zelf een miskraam op te wekken. Ze komt daarbij bijna om. Dan komt Elsi met Wilhelm in contact, die haar moeder helpt. Elsi gaat bij het verzet maar wordt verraden. Als ze op het punt staat op een transport gezet te worden om vergast te worden, probeert Wilhelm haar met een list te redden. Wilhelms leven kruist ook dat van Matilda, een jong meisje dat door haar moeder gedwongen afgestaan wordt aan het Duitse Rijk. Ze wordt naar Duitsland gebracht waar zij onder een streng regime wordt "heropgevoed" om geadopteerd te kunnen worden door een Duits gezin of om draagmoeder voor een Arisch kind te worden. Matilda echter is eigenwijs en laat zich niet vormen. Dit brengt haar vaak in de problemen. Op een cruciaal punt verschijnt Wilhelm ook in haar leven, dat daardoor een grote wending neemt. "Scherven van hoop" is de Nederlands vertaling van het in 2016 in het Engels verschenen "Broken Angels" van Gemma Liviero. Ze schreef eerder drie andere romans, waarvan er een zich ook afspeelt in de Tweede Wereldoorlog. Ze is daarnaast journalist en redacteur en woont met haar gezin in Australië. Het is een zeer goed geschreven boek over een naar verhouding minder belicht deel van de oorlog, zoals het leven van een arts in Auschwitz, het overleven in een getto en het opgenomen zijn in een zogeheten Lebensbornkliniek. Je wordt erdoor geraakt en het verhaal blijft je bij. Je komt heel snel in het verhaal en dan kun je bijna niet stoppen met lezen. De personages zijn zo realistisch weergegeven en de verschrikkingen van de oorlog en de gevoelens en worstelingen van de hoofdpersonages zijn zo overtuigend beschreven dat het lijkt alsof alles waargebeurd is, terwijl het een historische roman is. De overlevingsdrang is zo groot dat er altijd wel ergens een scherf van hoop te vinden is. Het boek telt 49 hoofdstukken en is chronologisch opgebouwd en volgt gelijktijdig de levens van de drie personen. Het begint met een proloog in 1996, gevolgd door twee afzonderlijke delen over 1942 en 1943. Dan gaat het verder met 1948, waarin de levens van twee van de hoofdpersonen van elkaar scheiden. Alles valt weer samen in het slotdeel, dat zich opnieuw in 1996 afspeelt. Het boek zou op de literatuurlijst van scholen moeten komen te staan ten behoeve van de vergroting van de taalvaardigheid en de kennis van de geschiedenis en morele vraagstukken. Het nodigt uit tot discussie over spreuken als "Waar een wil is, is een weg" en ‘Befehl ist Befehl’ in relatie tot verantwoordelijkheid, ongehoorzaamheid, menselijkheid en gewetenswroeging. "Scherven van hoop" is een emotioneel, hartverscheurend verhaal dat buitengewoon boeiend en spannend geschreven is. Alsof je als kijker alles voor je ogen ziet gebeuren. De gruwelen, verschrikking en zinloosheid van de oorlog komen volledig tot uitdrukking. En niet te vergeten de zeer sterke overlevingsdrang van mensen en wat ze allemaal doen om te overleven. |
Beoordeling: | Uitstekend |