Simon Hammelburg (1952) is een Nederlandse journalist en auteur en daarnaast ook nog componist, tekstdichter en cabaretier. In 1996 publiceerde hij zijn boek ‘Kaddisj voor Daisy’, waarmee hij enige landelijke bekendheid verwierf. De roman is gebaseerd op 1.200 interviews met overlevenden van de Holocaust en hun kinderen, en ook knoopte Hammelburg voor de leesbaarheid zijn eigen levensverhaal eraan vast. De aanleiding voor die interviews was het bericht in 1992 dat de Duitse compensatieregeling voor de joodse bezittingen die voor of tijdens de oorlog verloren waren gegaan, eind dat jaar zou verlopen. Hammelburg besloot in joodse Amerikaanse bladen een advertentie te zetten met het aanbod van hem en een bevriende Duitse advocaat om gratis alle claims in behandeling te nemen. Simon had er zijn telefoonnummer bij gezet en zijn telefoon stond direct roodgloeiend. Vele overlevenden en hun kinderen wilden hun verhaal kwijt. Vaak ging het helemaal niet over claims, mensen vertelden Hammelburg hun oorlogsverhalen. Uiteindelijk heeft hij samen met de Duitse advocaat driehonderd claims ingediend. Alle verhalen vormden de basis voor ‘Kaddisj voor Daisy’.

Het zeer lovend gerecenseerde ‘Kaddisj voor Daisy’, over vooral de tweede generatie slachtoffers, verdween echter na korte tijd al uit de boekwinkels. In mei 2014 verscheen een Engelstalig e-book, onder de titel ‘The war never ended. Memories of Holocaust Survivors’, waarin de auteur veel reacties die in de loop der jaren op het boek waren binnengekomen had verwerkt. Achttien jaar lang heeft Hammelburg het oorspronkelijke manuscript bewerkt, aangevuld en verfijnd. Vanwege de goede ontvangst van dat e-book verscheen later in 2014 een gebonden en een e-bookversie van het boek, in het Nederlands onder de titel ‘Van binnen is alles stuk. Herinneringen van vernielde generaties’ en in het Engels als ‘Broken on the inside. The War never ended.’

De hoofdpersoon in het boek heeft zijn vrouw Daisy door een auto-ongeluk verloren. Tijdens het rouwproces besluit hij om een reis te maken naar de plaatsen waar hij met Daisy gelukkig was. Tijdens die maandenlange reis door Amerika en de Verenigde Staten ontmoet hij alle oude vrienden, bekenden en lotgenoten en ook wordt na vele jaren het moeilijke contact met zijn familie voor een deel hersteld. In die ontmoetingen met al die mensen worden hun gesprekken beschreven over de Jodenvervolging, het leven in de concentratiekampen, de hoop op een nieuw bestaan in Israël en de enorme eenzaamheid in het naoorlogse Europa, waar iedereen het te druk had met de wederopbouw en het verwerken van de eigen oorlogservaringen. De gesprekken laten zien dat de overlevenden van de Holocaust grote problemen hebben na 1945 hun leven weer op de rails te zetten, maar dat dit niet minder geldt voor de tweede generatie. Die generatie heeft gezien en gemerkt dat hun ouders en familieleden de oorlog weliswaar hebben overleefd, maar dat van binnen bijna alles is stukgegaan.

‘Dat merk je dan weer aan de buitenkant’, wordt op de achterzijde van het boek aan die laatste constatering toegevoegd. Simon Hammelburg heeft dat in zijn jeugd aan den lijve ondervonden. Hij werd door zijn getraumatiseerde moeder alle hoeken van de kamer in geslagen. Behalve dat ze hem regelmatig bont en blauw sloeg, liet ze hem ook een keer gloeiendhete hutspot van de grond eten en brak ze een keer zijn pols. In een recent interview verklaarde Hammelburg daarover: ‘We hadden geen tijd voor emoties. En we wilden alles goed doen, om het leed van mijn ouders niet te vergroten. Zij hadden de oorlog meegemaakt, en wij waren de jongetjes, zoals Ischa Meijer ooit zei, die alles goed moesten maken.’

Die jeugdervaringen heeft hij in het semi-autobiografische boek verwerkt. De hoofdpersoon heeft te maken met een beschadigde moeder, die de Duitse terreur overleefde, maar als gevolg van wat haar in de oorlogsjaren was overkomen niet in staat was haar kinderen een warm thuis te geven. De vaderfiguur is gehuld in groot stilzwijgen en apathie, gepaard aan stijfkoppigheid. De beide kinderen in de roman worden daardoor emotioneel zwaar beschadigd, waarbij extra belastend is dat ze donders goed beseffen dat hun leed, hun kinderproblemen, op geen enkele manier maar in de schaduw kunnen staan van het oorlogsleed dat hun ouders hebben ondergaan. Zij zijn immers pas na de oorlog geboren, hun leed is letterlijk en figuurlijk kinderleed.

Dankzij een joodse vriendengroep van de zionistische beweging Ichoed Haboniem, waarvan de leden min of meer allemaal dezelfde levenservaring hebben, weet hij toch het plezier in het leven te behouden en de emotionele ontberingen een plaats te geven. Tot op zekere hoogte althans, want als de hoofdpersoon na het overlijden van Daisy de oude vrienden en de familie weer opzoekt, blijkt hoezeer iedereen nog steeds beschadigd is. De groep mannen en vrouwen, inmiddels aardig over de wereldbol verspreid, weet dat keurig verborgen te houden voor de omgeving, maar als ze bij elkaar zijn komen de verhalen los en verschijnen de tranen die ze zo lang hebben verdrongen. Dan komt tot uiting hoe ieder voor zich zijn of haar leven lang alle emotionele problemen keurig had weggestopt achter een façade van carričre maken, hard werken, luxe leven, drank en vrouwen, grappen, reizen en andere aangename zaken. Voor de buitenwacht was er niks aan de hand. Met hier een daar een vreemde uitspatting die alleen de ingewijde uit het vriendengroepje op hun juiste merites konden beoordelen. Hammelburg heeft er een beklemmend boek over geschreven.