Op 1 juni 1943 werd Flight 777, een Douglas DC-3 (Dakota), op weg van Lissabon naar Groot-Brittannië, door Duitse gevechtsvliegtuigen neergeschoten boven de Golf van Biskaje. Alle inzittenden kwamen hierbij om het leven onder wie de bekende Britse acteur Leslie Howard, die vanuit Hollywood teruggekeerd was naar het Verenigd Koninkrijk om de Britse oorlogsinspanning te ondersteunen. Hij deed dit vooral door zich bezig te houden met antinazistische propaganda. Howard, vooral bekend door zijn rollen in de films “The Scarlet Pimpernel” uit 1934 en “Gone with the Wind” uit 1939, was naar Portugal gereisd om zijn laatste film te promoten.

Aan boord bevond zich ook Howard`s financiële adviseur, Alfred Chenhalls, die grote sigaren rookte en veel weg had van Winston Churchill. Geloofden de Duitsers dat Churchill zich aan boord van Flight 777 bevond? Andere vliegtuigen die dezelfde route namen, werden door de Luftwaffe met rust gelaten ondanks de aanwezigheid van Duitse gevechtsvliegtuigen boven de Golf van Biskaje. Deze vluchten werden uitgevoerd door Dakota`s van de KLM, die gecharterd werden door BOAC, en gevlogen werden door Nederlandse bemanningen. De bemanning die op die eerste junidag in 1943 omkwam, was zeer ervaren en had de route over de Golf van Biskaje al vaak gevlogen.

“Flight 777 the mystery of Leslie Howard” gaat geheel over het onderzoek dat journalist en schrijver Ian Colvin eind jaren `40 en begin jaren `50 uitvoerde naar aanleiding van het neerschieten van de Nederlandse Dakota. In 1957 legde hij zijn onderzoeksresultaten vast in boekvorm. Colvin voerde zijn onderzoek uit in Groot-Brittannië, Portugal, Spanje en Duitsland en interviewde tientallen mensen onder wie enkele voormalige piloten en bemanningsleden van de Luftwaffe. Ian Colvin was een prominente Britse journalist, die voor de Tweede Wereldoorlog in Berlijn werkzaam was, waar hij vele geheime contacten had met tegenstanders van de nazi’s. Hitlers regime wees de journalist Duitsland uit, maar begin jaren `50 kon Colvin juist door die vooroorlogse contacten de mogelijke redenen voor het neerschieten van Flight 777 onderzoeken.

De Douglas DC-3, die vlucht 777 uitvoerde, was een Nederlands toestel van de KLM en had als naam Ibis. De KLM gaf in die tijd al haar toestellen vogelnamen. De Ibis, met registratienummer PH-ALI, werd in september 1936 aan de Nederlandse luchtvaartmaatschappij afgeleverd en vloog voornamelijk op de lijn Amsterdam-Batavia. Op 9 mei 1940 had het vliegtuig de lijndienst Amsterdam-Shoreham uitgevoerd en zou de volgende dag naar Amsterdam terugkeren. Wegens de Duitse inval in Nederland kreeg de bemanning van het toestel echter opdracht om in Engeland te blijven. Op 25 juli 1940 werd de registratie van de Ibis gewijzigd in G-AGBB en werd het toestel in camouflagekleuren overgeschilderd. Samen met drie andere DC-3`s van de KLM werd de Dakota ingehuurd door de Britse luchtvaartmaatschappij British Overseas Airways Corporation (BOAC) en ingezet op de lijn Bristol-Lissabon. De ervaren bemanning, die op 1 juni 1943 op vlucht 777 om het leven kwam, bestond uit gezagvoerder Quirinus Tepas, tweede piloot Dirk de Koning, boordwerktuigkundige Engbertus Rosevink en telegrafist Cornelis van Brugge.

Onder de dertien passagiers van Flight 777 bevonden zich behalve Leslie Howard en zijn financiële adviseur, nog zes mannen, drie vrouwen en twee kinderen. Eén van de andere mannelijke passagiers was Wilfrid Israel, een Joodse diplomaat met een Duits en een Brits paspoort, die Joodse weeskinderen over de Frans-Spaanse grens liet smokkelen om hen over te kunnen brengen naar Palestina. Hiermee was Israel de derde mogelijke persoon die een Duits mikpunt had kunnen zijn, na Howard, van wie de Duitsers dachten dat hij een spion was, en Alfred Chenhalls, die veel op Churchill leek.

“Flight 777” bestaat uit 22 hoofdstukken en in de eerste 18 daarvan geeft Ian Golvin een uitgebreide inleiding op het mysterie en probeert hij een verklaring te geven voor het uit de lucht halen van de Nederlandse Dakota. Hierbij worden vooral de mogelijkheden uitgelicht die betrekking hebben op een aantal van de passagiers waarop de Duitsers het gemunt zouden kunnen hebben. De auteur probeert in een aantal hoofdstukken het motief van het neerschieten van het KLM toestel in de richting van Leslie Howard te duwen, maar in de laatste hoofdstukken blijkt dit niet zo te zijn. Door het interviewen van een aantal ex-leden van de Luftwaffe komt Golvin achter de wijze waarop het toestel is neergeschoten, maar het blijft ook voor hem gissen waarom de Dakota door acht Junkers 88C6 toestellen werd achtervolgd en tenslotte door één daarvan werd neergeschoten. Ian Golvin komt wel met een sterk vermoeden, maar dat zal voor de meeste lezers een teleurstellende conclusie zijn.

Ondanks dat het boek nergens echt spannend wordt en een enigszins tegenvallende eindconclusie bevat, komt het niet oubollig over. Het feit dat het hier gaat om een heruitgave van een boek uit 1957, zou anders kunnen doen vermoeden. Het boek is dan ook heruitgegeven omdat het dit jaar 70 jaar geleden is dat de feiten zich afspeelden en niet omdat het een bestseller is. Maar juist omdat het originele boek zo kort na de Tweede Wereldoorlog geschreven werd, komt het erg authentiek over. Omdat de auteur zelf de oorlog als journalist heeft meegemaakt en zijn diepgaande onderzoek meteen na het wereldwijde conflict begon, is zijn verhaal geloofwaardig en betrouwbaar. Bovendien leest het boek erg gemakkelijk en is het ook goed te doen voor lezers die niet zo vaak Engelstalig werk lezen.