De grens tussen goed en fout, tussen zwart en wit, is moeilijk te bepalen. Niet iedereen is wie hij lijkt te zijn. Het handelen van veel mensen in de oorlog is dan ook beter te typeren met een grijstint. Dit is wat de 14-jarige Michiel van Beusekom ervaart tijdens de barre winter van 44-45, waarin het verhaal van "Oorlogswinter" zich afspeelt. Het deels autobiografische boek van Jan Terlouw werd een topper, met een Gouden Griffel, 62 vertalingen, 300.000 verkochte exemplaren en 57 drukken. Nu is er een verfilming, van de hand van regisseur Martin Koolhoven.

Of de film dezelfde records gaat vestigen als het boek zullen we moeten afwachten, maar het heeft er wel het plot voor. Het volwassen worden van Michiel gaat gepaard met de nodige spanning, dramatiek en avontuur. Daarnaast staat het verhaal bol van de boeiende thema’s: vertrouwen, verraad, veranderende beelden en gevaarlijke keuzes. En dit speelt zich allemaal af tegen de achtergrond van de strenge winter van 44-45, die door zijn schaarste aan voedsel beter bekend is als de Hongerwinter.

Het verhaal speelt zich af in een klein dorpje in de buurt van Zwolle. Michiel ziet de oorlog als een opwindende gebeurtenis waarin een grote rol is weggelegd voor heldenmoed. Hij ergert zich dan ook mateloos aan zijn vader, de burgemeester van het dorp. Deze probeert, met de bevrijding in zicht, zowel de Duitsers als het verzet in toom te houden om het aantal slachtoffers tijdens de laatste maanden van de oorlog te beperken. Ook koestert Michiel een hevige afkeer van Schafter, een vermeende verrader uit de straat. Hij heeft daarentegen een grote bewondering voor oom Ben, die een rol zou spelen in het verzet. Wanneer Michiel onverwachts de verzorging van de neergeschoten Britse piloot Jack Bower op zich moet nemen ontdekt hij dat de oorlog niet zo eenvoudig in elkaar steekt als hij al die tijd dacht. Aan zijn vrijheid worden nu plotseling grenzen gesteld. Wie kan je nu werkelijk vertrouwen in zo’n situatie? En hoever ga je voor een vrijwel onbekende piloot als je het leven van jezelf en van je naasten hiermee op het spel zet? Het zijn lastige vragen voor Michiel, maar ook zeker voor de kijker. Het zijn ook vragen die de scheidslijn tussen goed en fout, zwart en wit en held en lafaard een stuk minder scherp maken.

De gehele film volg je Michiel op de voet, waardoor je het verhaal bijna door zijn ogen beleeft. Hierdoor wordt de kijker meegesleurd in het verhaal en leef je erg met Michiel mee. Regisseur Martin Koolhoven draagt hier ook nog aan bij met zijn manier van filmen. Een goed voorbeeld hiervan is de executiescène De camera switcht onophoudelijk tussen Michiel, de Duitse commandant van het vuurpeleton en de terechtgestelden. Hun stemmen en het achtergrondgeluid zijn vervangen door aanzwellende muziek die abrupt stopt na het lossen van de schoten. Het volwassen worden van Michiel wordt ook fraai in beeld gebracht, wanneer zijn vader hem helpt bij zijn eerste scheerbeurt.

Teleurstellend aan de film is de onverwachts snelle ontknoping die niet duidelijk tot zijn recht komt. Het boek kan deze onduidelijkheid niet wegnemen, aangezien de film vrijwel alleen hier afwijkt van het boek. Een ander minpuntje aan de film is de vrij onrealistische, maar spectaculaire, achtervolgingsscène. Dit druist in tegen het zeer realistische karakter van de film, waarin gruwelijkheden niet uit de weg gegaan worden en niets mooier wordt gemaakt dan het is. Het zijn slechts twee kleine smetjes op een mooie en meeslepende film die het kijken meer dan waard is.