Stolperstein Kaigasse 8

Deze Stolperstein (ook wel Struikelsteen genoemd) herdenkt Henriette Fleischmann, vervolgd of vermoord door de Nazi’s.

Henriette Fleischmann was de dochter van een joods echtpaar. Ze trouwde met Julius Fleischmann, een joodse man en had twee kinderen bij zich: Elisabeth (geboren 1898) en Helene (geboren 1906). In 1918 bekeerden Julius en Henriette zich tot het katholicisme en hertrouwden in de kerk. Hun dochters bekeerden zich later en trouwden allebei met niet-joodse mannen. De Neurenbergse rassenwetten werden toegepast op de Fleischmanns. Julius stierf in september 1942, vermoedelijk door zelfmoord. Een maand later werd dochter Elisabeth naar Thersienstadt gedeporteerd en vervolgens naar Auschwitz, waar ze werd vermoord.

Met de hulp van haar andere dochter (Helene) en haar man (Otto Karl Schwartz) verborg Henriette zich in Salzburg. Ze registreerde haar woonplaats niet omdat ze als een volledige jood werd beschouwd en zou worden uitgezet. Toen ze dacht dat ze was ontdekt, pleegde ze zelfmoord.

Haar schoonzoon heeft de vereiste overlijdensdocumenten niet ingediend, waaruit zou blijken dat zijn vrouw een jood was die zou zijn uitgezet. Zelf riskeerde hij dat hij op zijn best naar een dwangarbeidskamp werd gestuurd omdat hij de voorouders van zijn vrouw had verdoezeld. Uiteindelijk overleefden zowel Helene als Otto, maar scheidden na de oorlog.

Deze messing plaquettes van 10 bij 10 cm zijn in de stoep te vinden voor de huizen waarvan de voormalige, meestal Joodse, bewoners vervolgd en meestal vermoord zijn door de Nationaal-Socialisten. In de kleine plaatjes zijn de namen en de datum en plaats (meestal een concentratiekamp) waar zij vermoord zijn gestanst.

In veel andere steden en dorpen, vooral in Duitsland maar ook in andere Europese landen, komen deze monumentjes ook voor, en hun aantal, nu al vele duizenden, neemt nog steeds toe. Vrijwel alle Stolpersteine zijn gelegd door de Duitse kunstenaar zelf, Gunter Demnig.

Heeft u zelf meer informatie over deze locatie? Lever het aan!

Gebruikte bron(nen)

• Tekst: Fedor de Vries & Anne Palmer
• Foto's: Marie-Christine Vinck
• Salzburg Stumbling Blocks: Henriette Fleischmann
• Stolpersteine.eu