Stolperstein Willy-Lessing-Straße 12

Deze kleine messing plaquettes (Stolpersteine of struikelstenen) herdenken:

Hier woonde een getrouwd stel:
* Albert Sulzbacher, geb.1866, gedeporteerd 1942, Theresienstadt, vermoord 11 jan 1943.
* Frieda Sulzbacher geboren May, geboren 1876, gedeporteerd 1942, Theresienstadt, vermoord 14 februari 1943.

Albert Sulzbacher werd geboren in Bamberg, dat zijn vaste woonplaats bleef. Frieda werd elders geboren, trouwde met Albert en maakte van Bamberg haar vaste woonplaats. In oktober 1942 werden Frieda, Albert en 66 anderen uit de omgeving van Bamberg eerst naar Nuernberg gedeporteerd, en vervolgens met in totaal 1000 gedeporteerden naar Theresienstadt, met trein Da512. Velen waren bejaard en, net als Albert (76 jaar) en Frieda (66 jaar), stierven door honger en ziekte in de maanden na aankomst. Anderen werden naar vernietigingskampen gestuurd. Van slechts 51 is bekend dat ze het hebben overleefd.

Hier woonden ook drie generaties van een andere familie:
* Elsie Kupfer née Hesslein, geboren 1878, vluchtte naar Nederland 1939, geïnterneerd in Westerbork, gedeporteerd 1942, Auschwitz, vermoord op 28 oktober 1942.
* Hildegard Löwenherz née Kupfer, geboren 1905, vluchtte naar Nederland 1933, geïnterneerd in Westerbork, gedeporteerd 1942, vermoord in Auschwitz.
* Heinz Löwenherz, geboren 1902, vluchtte naar Nederland 1933, geïnterneerd in Westerbork, gedeporteerd 1943, Auschwitz, vermoord 30 april 1943.
* Hans Thomas David Löwenherz, geboren 1937, geïnterneerd in Westerbork, gedeporteerd 1942, vermoord in Auschwitz.

Elsie Kupfer was de moeder van Hildegard Kupfer, die werd geboren in Bamberg. In 1933 trouwden Hildegard, een kleuterjuf, en Heinz Löwenherz, een boekhandelaar en fotograaf, en verhuisden naar Nederland. Hun zoon Hans werd in 1937 in Amsterdam geboren en Elsie vluchtte twee jaar later naar Amsterdam. Alle vier werden naar Auschwitz gedeporteerd en daar vermoord - de twee vrouwen en de kleine Hans blijkbaar in oktober, en de 40-jarige Heinz zes maanden later. Hans was pas 5 jaar oud.

"Stolpersteine" is een kunstproject in Europa van Gunter Demnig ter herdenking van slachtoffers van het Nationaal-Socialisme (nazisme). Stolpersteine (struikelstenen) zijn kleine, 10x10cm messing plaquettes geplaatst in de stoep voor de laatste vrijwillige residentie van (meestal Joodse) slachtoffers die zijn vermoord door de nazi's. Elke plaquette is gegraveerd met de naam van het slachtoffer, de geboortedatum en de plaats (meestal een concentratiekamp) en de datum van overlijden. Op deze manier geeft Gunter Demnig een individueel gedenkteken aan elk slachtoffer. Eén steen, één naam, één persoon. Hij citeert de Talmoed: "Een mens wordt alleen vergeten als zijn of haar naam wordt vergeten."

Heeft u zelf meer informatie over deze locatie? Lever het aan!

Gebruikte bron(nen)

• Tekst: Fedor de Vries & Anne Palmer
• Foto's: Anne Palmer
• Yad Vashem Central Database of Shoah Victims’ Names
• Joods Monument
• Yad Vashem Deportation Database
• Stolpersteine.eu