Stolpersteine Antoine Bréartstraat 76

STOLPERSTEINE / STRUIKELSTENEN

In Sint-Gilles zijn op 30-10-2014 hier 2 Stolpersteine gelegd voor:
* Juliëtte Nisenbaum, geboren 1932, gearresteerd 19 januari 1943, opgesloten in Mechelen, gedeporteerd 1943, Auschwitz, vermoord.
* Laja Lea Wejntraub, geboren 1901, gearresteerd 19 januari 1943, vastgehouden in Mechelen, gedeporteerd 1943, Auschwitz, vermoord.

De spelling van de namen varieert in verschillende bronnen: Juliette, Juliette; Nisenbaum, Nusenbaum, Nuesenbaum, Nusenbaum; Weintraub, Weintraub. Geboortedata en locaties zijn consistent.

Juliette Nisenbaum werd geboren in Brussel en was een 10-jarige leerlinge toen ze werd gearresteerd. Ze werd 3 maanden vastgehouden in Mechelen/Mechelen tot ze op 19 april 1943 werd gedeporteerd met Transport XX naar Auschwitz.

Laja Lea Wejntraub was een naaister die in Polen werd geboren. In de naoorlogse getuigenis van haar vader staat dat Wejntraub haar meisjesnaam was; ze trouwde met een Nisenbaum (voornaam Reuven; een andere bron suggereerde dat zijn naam begon met een H). Ze zat ook op Transport XX van Mechelen/Mechelen.

Er is geen informatie gevonden over de relatie tussen Juliëtte Nisenbaum en Laja Lea Nisenbaum née Wejntraub. De data van hun arrestatie en aankomst in Mechelen/Mechelen waren echter dezelfde. Ook stonden ze samen op de getypte transportlijst van gedeporteerden voor Transport XX: "Laja Wejntraub Epse de Nusenbaum H" was nummer 54, en Juliëtte was nummer 55.

Transport XX, een vrachttrein, vertrok op 19 april 1943 vanuit Mechelen/Mechelen richting Auschwitz, met 1.631 gedeporteerden. Die trein werd door leden van het Belgische verzet van buitenaf aangevallen (sloten van verschillende wagens opengebroken) en van binnenuit (enkele gedeporteerden braken gaten in de vloer van een goederenwagon met gereedschap dat ze aan boord hadden gesmokkeld). Van de 233 ontsnapten werden er 26 doodgeschoten of stierven aan hun verwondingen. Bij aankomst in Auschwitz werden 877 gedeporteerden onmiddellijk vermoord; de rest (276 mannen en 245 vrouwen) werd getatoeëerd met ID-nummers en naar het werk gestuurd. Slechts 153 van de oorspronkelijke 1.631 gedeporteerden op Transport XX overleefden de oorlog.

De Duitse kunstenaar Gunter Demnig begon in 1997 met het leggen van de eerste Stolperstein in de Berlijnse wijk Kreuzberg. Inmiddels liggen er in vele landen al Stolpersteine.
Het is een herinnering aan de Holocaust in de Tweede Wereldoorlog.
Een Stolperstein is een betonnen steen van 10 x 10cm, met aan de bovenkant een messing plaatje waarin de naam, geboorte- en overlijdensdatum en de plaats van overlijden wordt gestanst.
De Stolperstein wordt geplaatst in de stoep voor het voormalige woonhuis van het slachtoffer.
Gunter Demnig geeft zo ieder slachtoffer een eigen monument.
Zijn motto is: 'EEN MENS IS PAS VERGETEN ALS ZIJN OF HAAR NAAM VERGETEN IS'.

Heeft u zelf meer informatie over deze locatie? Lever het aan!

Gebruikte bron(nen)

• Tekst: Anne Palmer
• Foto's: Marie-Christine Vinck
• Yad Vashem Central Database of Shoah Victims’ Names
• Kazerne Dossin: Transportlisten
• Yad Vashem Deportation Transport XX, Malines-Auschwitz
• Stolpersteine.eu