Monument Halifax DT 795

Op de dijk langs het Apeldoorns kanaal staat ter hoogte van Vrieze's Erfgoed aan de Groteweg 54 in Wapenveld (Gld), een monument en informatiepaneel als eerbetoon aan de bemanning van Halifax DT 795. Dit vliegtuig stortte in de late avond van 3 april 1943 neer op deze locatie nabij molen de Vlijt waarbij de zeven bemanningsleden om het leven kwamen.

De bemanning van het vliegtuig bestond uit
- Frederick Henry Blake (26) uit Oregon (USA), piloot
- Rodney Webber (21) uit California (USA), koepelschutter
- Thomas Victor Trollope (22) uit Walthanstow (Engeland), staartschutter
- Philip Henry Eldridge (29) uit King's Langley (Engeland), radio-operator
- William David Hawkins (23) uit Gloucester (Engeland), navigator
- John Ceredig Jones (31) uit Llanon (Wales) bommenrichter
- Gerard Stanley Walters (22) uit Stratford (Engeland), boordwerktuigkundige

Het zevental vertrok in de vroege avond van 3 april 1943 vanaf het Engelse vliegveld Lisett voor een vlucht naar de Krupp-fabrieken in Essen. Aan deze raid deden in totaal 348 vliegtuigen mee. Vermoedelijk is het vliegtuig al geraakt door luchtafweergeschut als het op de radar komt van de Wehrmacht. Die leidt de jager met piloot Emil Heinzelmann en zijn bordfunker Wilhelm Horling naar de Halifax. Heinzelman meldt later in zijn rapport dat hij de Halifax boven Wapenveld, zo'n 10 km van Zwolle heeft neergeschoten op 4600 meter hoogte en neer heeft zien storten. Het vliegtuig boort zich in de dijk van het Apeldoorns kanaal. De crash is ook gemeld door de luchtbescherming Heerde. Zondagmorgen 4 april arriveren soldaten van de Duitse Weermacht op de crashlocatie. De lichamen van piloot Harry Blake, staartschutter Thomas Victor Trollope en koepelschutter Rodney Webber worden geborgen. Hun lichamen zijn begraven op begraafplaats Lusthof in Leusden. Na enkele weken hervatten de Duitsers de berging. Eén lichaam – onbekend is wie – wordt begraven op de begraafplaats in Wapenveld en krijgt dankzij de bevolking na de oorlog een herdenkingsmonument.

Op initiatief van Vrieze's Erfgoed wordt in oktober 2011 door de gemeente Heerde een plaquette met de namen van de zeven bemanningsleden op de crashlocatie geplaatst. Vrieze's Erfgoed laat vervolgens in april 2014 een informatiepaneel bij deze plaquette plaatsen.

In het kader van een saneringsoperatie van het Apeldoorns kanaal, wordt in september 2014 een bergingsoperatie uitgevoerd. Dit onder leiding van majoor Arie Kappert, Stafofficier Vliegtuigberging van de Koninklijke Luchtmacht. Er zijn daarbij stoffelijke resten gevonden van drie personen door de leden van de Bergings- en Identificatiedienst Koninklijke Landmacht (BIDKL). Het onderzoek naar de identificatie is nog niet afgerond. Het is de bedoeling deze lichamelijke resten na identificatie te herbegraven op het kerkhof in Wapenveld. Ook wordt een 1500 kg aan onderdelen en ook klein kaliber munitie geborgen. Na de bergingsoperatie zijn de plaquette en het informatiepaneel herplaatst. De omgekomen bemanningsleden worden jaarlijks op 4 mei herdacht op de begraafplaats in Wapenveld.

Heeft u zelf meer informatie over deze locatie? Lever het aan!

Gebruikte bron(nen)

• Tekst: Jan Nitrauw
• Foto's: Arjan Vrieze
• 'Het is oorlog, jongen', Jan Nitrauw (ISBN 978 94 918 2630 6)