Liberation Route Marker 049: De Betuwe als voedselschuur

De Betuwe als voedselschuur
Na het mislukken van Operatie Market Garden in september 1944 krijgt de Betuwe het zwaar. Dorpen als Oosterhout, Ressen en Bemmel liggen wekenlang in de frontlinie. Ouderen, vrouwen en kinderen moeten evacueren. De achterblijvende mannen proberen plundering te voorkomen en zorgen voor de vaak loslopende veestapel en de oogst.

De Betuwe is van oudsher een vruchtbaar gebied. Niet voor niets dat hier veel fruittelers zitten. De appels, peren en kersen vinden al eeuwenlang gretig aftrek.

Als de Tweede Wereldoorlog uitbreekt, schrijft de Duitse bezetter al snel strenge voorschriften voor betreffende de levering van fruit naar Duitsland. De directeur van de veiling in Ressen probeert op listige manieren de export van ‘zijn fruit’ tegen te gaan en alleen fruit van de slechtste kwaliteit naar Duitsland door te voeren. Het betere fruit probeert hij voor Nederland te behouden.

In september 1944 komt de Betuwe in de frontlinie te liggen. De veiling wordt eerst door de Duitsers als munitiedepot gebruikt en gaat uiteindelijk ten onder in een vlammenzee. Een troosteloze verwrongen staalmassa is het resultaat. De fruitbewaarplaatsen, vol met fruitkisten, blijven gespaard. Wekenlang volgen er zware beschietingen in het gebied en wordt het steeds gevaarlijker voor de bewoners.

Op last van de geallieerden moeten ouderen, vrouwen en kinderen evacueren naar Brabant. De achtergebleven mannen doen in de maanden daarna zo goed mogelijk hun werk op ‘Manneneiland’, zo wordt het gebied in de volksmond inmiddels genoemd.

De aan- en afvoer van fruit, aardappelen, bieten en andere gewassen stagneert. Er zijn immers nauwelijks handen meer beschikbaar om te helpen met oogsten. Bovendien is het door de voortdurende beschietingen vaak te gevaarlijk om onbeschut op de velden of in de boomgaarden te zijn. De secretaris der voedselvoorziening in Ressen regelt en organiseert dat het beschikbare voedsel naar de juiste plekken wordt geleverd.

Audiospot - De Betuwe als voedselschuur

Liberation Route Europe is gecertificeerd als Cultural Route of the Council of Europe. Met honderden plekken en verhalen in negen verschillende Europese landen, verbindt de route de belangrijkste regio's langs dezelfde route van de geallieerden in 1943-1945.
Het gehele traject bestaat uit themaroutes die per fiets, te voet of per auto kunnen worden afgelegd.
Deze routes passeren tal van historische- en interessante locaties en vertellen verhalen vanuit een veelvoud aan perspectieven die belangrijk waren in de laatste fase van de Tweede Wereldoorlog.
Iedere route is voorzien van zogenaamde markers. Dit zijn grote keien of zuilen die zijn voorzien van tekst of mogelijkheden om de verhalen te beluisteren. Daarnaast zijn er vele ‘Vectors of Memory’ geplaatst, die aangeven dat de passant zich op een van de Liberation Routes begeeft.
De routes zijn terug te vinden op de website van Liberation Route Europe of in de app via welke ook veel verhalen te beluisteren zijn.

Heeft u zelf meer informatie over deze locatie? Lever het aan!

Gebruikte bron(nen)

• Tekst: TracesOfWar & Liberation Route Europe
• Foto's: Arjan Vrieze