De Voorposten Grebbelinie 1939-1940

Op 10 mei 1940 was het de taak van de Duitse 227e Divisie om de Noordelijke Grebbelinie bij Amersfoort te doorbreken. Omdat de bruggen over de IJssel volgens plan gesprongen waren moesten alle troepen van de Duitse 227e Divisie gebruik maken van de brug in Zutphen. Door de grote opstopping die hier ontstond maakten de Duitse 227e Divisie slechts langzaam vorderingen. Pas aan het einde van 11 mei 1940 bereikte de voorhoede Barneveld, waar zij direct stuiten op hardnekkige tegenstand bij Asschat en Musschendorp. De Duitse legerleiding zag door deze hardnekkige tegenstand af van de aanval op Amersfoort en men besloot de Grebbelinie bij Scherpenzeel te doorbreken.

Met de grootste aanval die het Duitse leger tot dan toe in Nederland had uitgevoerd wilde men een onherstelbare bres in de Grebbelinie slaan. De complete Duitse 227e Divisie werd op de morgen van 13 mei 1940 ontplooid tegen Scherpenzeel. De Nederlandse verdediging werd gevormd door slechts 3,5 bataljons waarvan 3 compagnieën in de Voorposten. De Nederlandse verdedigers in de voorposten boden hardnekkig verzet en de Duitse overmacht kon zich slechts met grote moeite door Scherpenzeel heen vechten. Vanaf dat moment kwamen zij echter oog in oog te staan met de frontlijn van de Grebbelinie. De verdediging was hier mede door de uitmuntende communicatie uitstekend georganiseerd. De infanteristen dwongen de aanvallers tot dekken, waarna de artilleristen vuur afgaven op de vermoedelijke Duitse posities. Alle aanvallen op de frontlijn bij Scherpenzeel werden afgeslagen en in de rest van het Duitse aanvalsvak werden de voorposten niet eens opgeruimd.

Op de avond van 13 mei 1940 gaf de Duitse legerleiding het bevel tot hergroeperen. Op deze manier eindigde de grootste Duitse aanval op de Grebbelinie. Twee compagnieën in de frontlijn van de Grebbelinie bij Scherpenzeel en twee compagnieën in de voorposten bij Renswoude hadden de aanval van de volledig ontplooide Duitse 227e Divisie afgeslagen.

Het monument 'De Voorposten Grebbelinie 1939-1949' in Scherpenzeel bestaat uit een stuk ijzeren spoorrail, schuin aangebracht op een bakstenen voetstuk met een ingemetselde gedenkplaat. De ijzers werden op het laatste moment in de wegversperringen geklonken en konden slechts met snijbranders verwijderd worden.

Heeft u zelf meer informatie over deze locatie? Lever het aan!

Gebruikte bron(nen)

• Tekst: Barry van Veen
• Foto's: Arjan Vrieze

< >