Liberation Route Marker 077: Op de trap was nog plek

Op de trap was nog plek
In maart en april 1945 vindt de strijd om de Achterhoek plaats. De mensen die het meegemaakt hebben, kunnen zich hun verblijf in de schuilkelders nog goed herinneren. De geluiden, de angsten, de geuren, het bidden, het schamele licht van karbietlampen en te weinig ruimte. De traumatische ervaringen hebben hun sporen bij eenieder achtergelaten.

Operatie Market Garden behaalt in september 1944 niet haar beoogde doel en daardoor komt de opmars van de geallieerden tot stilstand in het gebied rond Arnhem en Nijmegen. Maandenlange strijd met hevige bombardementen, overstromingen, artillerievuur, en grote stromen vluchtelingen zijn het gevolg. Er vallen aan beide kanten veel slachtoffers, waaronder ook veel burgers. Maar het front gaat niet vooruit.

De geallieerden staan voor een moeilijke opgave: vanuit Nijmegen naar het noorden trekken kan niet want de Betuwe is door de bezetter onder water gezet. En in het oosten ligt de Westwall, één van de belangrijkste verdedigingen van het Duitse Rijk.

Die verdediging zal doorbroken moeten worden. In februari 1945 vind vanuit het Rijk van Nijmegen het grote Rijnlandoffensief plaats. Het gebied ten westen van de Rijn in Duitsland wordt na hevige gevechten veroverd. Eind maart steken de geallieerden de Rijn over en nu kunnen ze verder. Een deel van het leger trekt dan naar de Achterhoek. Dit deel van Nederland wordt zo vanuit Duitsland bevrijd.

Eerste Paasdag valt in 1945 op 1 april en de strijd rondom Zeddam is nu op zijn aller hevigst. De burgerbevolking die achtergebleven is op de boerderijen zitten vaak met familie, onderduikers en evacués schouder aan schouder in de schuilkelders.

Audiospot - Op de trap was nog plek

Liberation Route Europe is gecertificeerd als Cultural Route of the Council of Europe. Met honderden plekken en verhalen in negen verschillende Europese landen, verbindt de route de belangrijkste regio's langs dezelfde route van de geallieerden in 1943-1945.
Het gehele traject bestaat uit themaroutes die per fiets, te voet of per auto kunnen worden afgelegd.
Deze routes passeren tal van historische- en interessante locaties en vertellen verhalen vanuit een veelvoud aan perspectieven die belangrijk waren in de laatste fase van de Tweede Wereldoorlog.
Iedere route is voorzien van zogenaamde markers. Dit zijn grote keien of zuilen die zijn voorzien van tekst of mogelijkheden om de verhalen te beluisteren. Daarnaast zijn er vele ‘Vectors of Memory’ geplaatst, die aangeven dat de passant zich op een van de Liberation Routes begeeft.
De routes zijn terug te vinden op de website van Liberation Route Europe of in de app via welke ook veel verhalen te beluisteren zijn.

Heeft u zelf meer informatie over deze locatie? Lever het aan!

Gebruikte bron(nen)

• Tekst: TracesOfWar & Liberation Route Europe
• Foto's: Henny van Loenen