Liberation Route Marker 076: Granaatinslag na de bevrijding

Granaatinslag na de bevrijding
Het dorp Baak leek tamelijk schadevrij uit de oorlog te komen. Op 2 april 1945 werd het laatste Duitse verzet opgerold. Eindelijk bevrijd! Maar de vreugde was van korte duur. Nog geen 48 uur na de bevrijding werd het dorp getroffen door een granaatinslag die negen levens eiste, waarvan zes kinderen.

Baak bevrijd
De oprukkende Geallieerden in Oost-Nederland stuitten hier en daar op onverwacht fanatieke weerstand van Duitse troepen. Op sommige plaatsen werd fel gevochten. Noodgedwongen hadden veel kinderen in Baak de laatste week voor de bevrijding doorgebracht in schuilplaatsen. Op 2 april 1945 was het dan eindelijk zover. Met vlammenwerpers werden de laatste Duitsers uit hun overdekte loopgraaf gejaagd en gevangen genomen. Opeens reden Canadese pantserauto’s door de straten van Baak.

Granaatinslag na de bevrijding
Voor de kinderen was de bevrijding een dubbel feest, eindelijk konden ze ook weer buiten spelen. Op 4 april 1945 speelden de kinderen voor de winkel van Schooltink, bij het verlaten laadperron van de vroegere stoomtram Zutphen-Emmerich,. Een felle flits en een harde knal maakten daar abrupt een einde aan. Waarschijnlijk was het de inslag van een Duitse granaat, afgeschoten in de buurt van Brummen aan de andere kant van de IJssel. Zes kinderen en drie volwassenen kwamen om. Het gezin Schooltink verloor in één klap drie zonen: Theo (5), Joosje (7) en Benny (16).

Nog meer doden
Later die dag gebeurde er nog een ramp, even verderop in Bakermark. Een granaat trof twee meisjes, Dini (5) en Annie (10). Ze waren op slag dood. En of het nooit zou ophouden: op 9 april vielen door een granaatinslag opnieuw twee slachtoffers, een vader en diens dochter Rikie (8). Zelfs twee jaar na de oorlog, op 6 mei 1947, nota bene de dag na het jaarlijkse bevrijdingsfeest, vielen er nog twee doden. Twee broertjes, Jan (4) en Benny (7) overleden nadat de granaat die ze in een sloot hadden gevonden, ontplofte. Het dorpje Baak heeft aan de bevrijding in 1945 vooral slechte herinneringen overgehouden.

De slachtoffers van Baak
Annie van den Bos (10) Jo Dahlhaus (7) Dikkie Donderwinkel (9) Opa G.J. Donderwinkel (67) Jan Notten (4) Benny Notten (7) Theo Schooltink (5) Joosje Schooltink (7) Benny Schooltink (16) Henk Thuijsman (17) Rikie Vredegoor (8) Vader J.T.A. Vredegoor (39) Dini Wieggers (5)

Audiospot - Granaatinslag na de bevrijding

Liberation Route Europe is gecertificeerd als Cultural Route of the Council of Europe. Met honderden plekken en verhalen in negen verschillende Europese landen, verbindt de route de belangrijkste regio's langs dezelfde route van de geallieerden in 1943-1945.
Het gehele traject bestaat uit themaroutes die per fiets, te voet of per auto kunnen worden afgelegd.
Deze routes passeren tal van historische- en interessante locaties en vertellen verhalen vanuit een veelvoud aan perspectieven die belangrijk waren in de laatste fase van de Tweede Wereldoorlog.
Iedere route is voorzien van zogenaamde markers. Dit zijn grote keien of zuilen die zijn voorzien van tekst of mogelijkheden om de verhalen te beluisteren. Daarnaast zijn er vele ‘Vectors of Memory’ geplaatst, die aangeven dat de passant zich op een van de Liberation Routes begeeft.
De routes zijn terug te vinden op de website van Liberation Route Europe of in de app via welke ook veel verhalen te beluisteren zijn.

Heeft u zelf meer informatie over deze locatie? Lever het aan!

Gebruikte bron(nen)

• Tekst: TracesOfWar & Liberation Route Europe
• Foto's: Arjan Vrieze