Liberation Route Marker 072: Reddingsactie dwangarbeiders

Reddingsactie dwangarbeiders
In december 1944 wisten enkele Nederlanders te ontsnappen uit het dwangarbeiderskamp bij het Duitsestadje Rees en vluchtten over de grens naar Megchelen. Na een hevig vuurgevecht veranderde Megchelen in een puinhoop en werd het op 28 maart 1945 als 1e dorp boven de grote rivieren bevrijd. Inwoners van Megchelen ondernamen hierop een grootschalige actie om zoveel mogelijk dwangarbeiders uit kamp Rees te bevrijden en via Megchelen naar veilig gebied te brengen.

Bevolking Megchelen redt
In de Duitse stad Rees lag van december ‘44 tot maart ‘45 een dwangarbeiderskamp. Hier waren Nederlandse dwangarbeiders geïnterneerd om anti-tank grachten te graven. De omstandigheden in het kamp waren verschrikkelijk. In de vier maanden dat het kamp bestond, stierven ca 330 van de 4000 mannen door ziekte en mishandeling. Toen enkele mannen wisten te ontsnappen en in Megchelen terechtkwamen, zette de bevolking spontaan een reddingsactie op touw. Onder leiding van jonge Megchelenaren die de grensstreek op hun duimpje kenden, werden gevangenen bevrijd en over de grens gesmokkeld. De school van Megchelen werd in het geheim ingericht als noodhospitaal om de vaak ernstig verzwakte dwangarbeiders weer op de been te helpen.

Heldendaad
Op 12 februari 1945 onderschepte het verzet in Megchelen een brief waarin de overplaatsing van 300 dwangarbeiders naar de Duitse stad Wesel werd aangekondigd. Met een perfect uitgevoerde misleidingsactie wist het verzet de groep dwangarbeiders naar Megchelen te loodsen, en van daaraf naar veilige onderduikadressen. Pas in 2010 werden deze heldendaden van de inwoners van Megchelen met een eigen monument herdacht.

Megchelen bevrijd
Engelse en Canadese troepen bereikten Megchelen in de ochtend van 28 maart 1945. De Duitse bezetters boden nog een aantal uren felle tegenstand. Aan het eind van deze dag luwde de strijd en werden de bezetters verdreven. Megchelen was het eerst bevrijde Nederlandse dorp boven de grote rivieren. De prijs voor de vrijheid was echter hoog; 52 huizen werden totaal verwoest, 49 beschadigd en slechts vier huizen in het dorp bleven onbeschadigd.

Audiospot - Reddingsactie dwangarbeiders

Liberation Route Europe is gecertificeerd als Cultural Route of the Council of Europe. Met honderden plekken en verhalen in negen verschillende Europese landen, verbindt de route de belangrijkste regio's langs dezelfde route van de geallieerden in 1943-1945.
Het gehele traject bestaat uit themaroutes die per fiets, te voet of per auto kunnen worden afgelegd.
Deze routes passeren tal van historische- en interessante locaties en vertellen verhalen vanuit een veelvoud aan perspectieven die belangrijk waren in de laatste fase van de Tweede Wereldoorlog.
Iedere route is voorzien van zogenaamde markers. Dit zijn grote keien of zuilen die zijn voorzien van tekst of mogelijkheden om de verhalen te beluisteren. Daarnaast zijn er vele ‘Vectors of Memory’ geplaatst, die aangeven dat de passant zich op een van de Liberation Routes begeeft.
De routes zijn terug te vinden op de website van Liberation Route Europe of in de app via welke ook veel verhalen te beluisteren zijn.

Heeft u zelf meer informatie over deze locatie? Lever het aan!

Gebruikte bron(nen)

• Tekst: TracesOfWar & Liberation Route Europe
• Foto's: Arjan Vrieze