Nieuwe Brandenburg Gevangenis

De nieuwe gevangenis van Brandenburg (an der Havel) werd tussen 1927 en 1931 gebouwd. Deze gevangenis had een capaciteit van 1.800 gedetineerden en werd tijdens de Weimar Republiek gekenmerkt door een voor die tijd modern regime.

In 1933 veranderde dit, en de nazi's gebruikten het complex om 'gevaarlijke elementen' in op te sluiten. De gevangenis populatie bestond voornamelijk uit criminelen, politieke gevangenen, dienst-ontlopers en krijgsgevangenen. In 1940 werd er een executie ruimte (zie foto) ingericht, waar in de periode van augustus 1940 tot april 1945 1.722 gevangenen werden geëxecuteerd. 652 andere gevangenen werden geveld door ziekten en 6 pleegden zelfmoord. Op 27 april 1945 werd de gevangenis ingenomen door het Rode Leger.

Na de oorlog werd het gevangenis complex tot 1947 gebruikt om collaborateurs en vooraanstaande leden van de Russisch Bevrijdingsleger (ROA) in vast te houden. In 1949/1950 werd de gevangenis overgenomen door de DDR, die in de voetsporen van hun fascistische voorgangers trad, en de gevangenis gebruikte om er naast oud nazi's en criminelen een grote groep politieke vijanden, Jehova getuigen, zigeuners, homoseksuelen en mensenrechten activisten op te sluiten. Ook velen van hen werden in de beginjaren nog geëxecuteerd.

Het complex tegenwoordig:
Tegenwoordig is er in de voormalige directeurswoning een documentatiecentrum en museum ingericht om de herinnering in stand te houden. Op de begane grond is er naast de situatie in de gevangenis tijdens de Weimar Republiek, ruime aandacht voor de Nazi periode. De bovenste verdieping is geheel gewijd aan de DDR tijd. De voormalige executie ruimte met guillotine ligt binnen het huidige gevangenisterrein en kan alleen op afspraak bezocht worden.

Voor de actuele bezoekersinformatie, kunt u terecht op de website van het museum.

Heeft u zelf meer informatie over deze locatie? Lever het aan!

Gebruikte bron(nen)

• Tekst: Kaj Metz en Jan de Jager
• Foto's: Jan de Jager
• Gedenkstätte Zuchthaus Brandenburg-Görden