Nationaal Indisch Monument

Na plaatsing van een urn in het Monument op de Dam, het KNIL-Monument in Enschede, het Vrouwenmonument in Apeldoorn en de plaquette in de Tweede Kamer te Den Haag kwam het Indisch Monument te Den Haag tot stand en werd onthuld door H.M. Koningin Beatrix in 1988.
Een herinnering aan de oorlog die Nederland van 1941 tot 1945 tegen Japan heeft gevoerd in voormalig Nederlands-Indië.
Een herinnering aan tenminste vier groepen slachtoffers: militairen, vrouwen en kinderen uit de kampen, de Indo-Europeanen die in het algemeen buiten de kampen waren gebleven en de zwaarst getroffen Indonesische groep van honderdduizenden dwangarbeiders, de Romusha`s, onder valse voorwendselen geronseld en ingezet voor slavenarbeid.

Het monument toont zeventien bronzen gestalten van verschillende leeftijden opgesteld rond een baar, de dood staat in het midden. Een vertegenwoordiging van lijden, pijn, wanhoop en protest.

Achter de gestalten is een hekwerk te zien. Dit hekwerk symboliseert voor de één saamhorigheid, voor de ander een omheining waarachter men gevangen zat.
De figuren aan de uiterste zijde verwijzen naar de bevrijding. In het midden van het monument ligt een kaart van Indonesië. Onder deze kaart de tekst: Tweede Wereldoorlog Nederlands-Indië. Links op het monument staat de tekst "8 dec. 1941 – 15 aug. 1945". De data van de oorlogverklaring van Nederland aan Japan en de capitulatie van Japan na het bombardement op de Japanse steden Hiroshima en Nagasaki.

Voor Nederland was de Tweede Wereldoorlog formeel op 15 augustus 1945 afgelopen, niet op 5 mei 1945.
De tekst rechts op het monument "De geest overwint" is vrijwel gelijk aan de tekst op de gedenktekens van de acht erevelden in Indonesië en zeven erevelden verspreid over Zuidoost-Azië waar Nederlandse oorlogsslachtoffers begraven liggen.
De vele bloemen die altijd aan de voet van het monument liggen zijn afkomstig van begrafenissen van overlevenden van de oorlog in Indië.
Vóór het monument staat een driekantig zuiltje. In 2005 werd een urn met aarde van de erevelden uit Zuidoost-Azië in het zuiltje ingemetseld, ook werd in 2005 een miniatuur van het Monument in Madurodam geplaatst.
Bovenop het zuiltje is een tekst te lezen met gegevens van het ontwerp en de onthulling.

Teksten te lezen aan de drie kanten van het zuiltje:
1. Het Indisch Monument is teken van het ondergane leed en symbool van de strijd tegen onderdrukking en terreur
2. Na de Japanse aanval op Pearl Harbor werd Nederland op 8 december 1941 betrokken bij de oorlog in Zuidoost Azië die eindigde met de Japanse capitulatie op 15 augustus 1945
3. Ontelbare militairen, verzetsstrijders en burgers uit alle bevolkingsgroepen in en buiten de gevangenenkampen lieten hun leven

In 1995 is de bronzen klok achter het monument geplaatst en heeft in aanwezigheid van Koningin Beatrix voor het eerst geluid. De klok benadrukt dat men bij het Indisch Monument op een gewijde plek staat.
Men vond dat het monument ook een klank en een stem moest hebben. Een stem als herinnering aan de slachtoffers van de oorlog van toen, maar ook eenieder oproept zich in te zetten voor vrede, nu en in de toekomst.
Het Indisch Monument is geadopteerd door het Vrijzinnig Christelijk Lyceum aan de Van Stolkweg te Den Haag.

Heeft u zelf meer informatie over deze locatie? Lever het aan!

Gebruikte bron(nen)

• Tekst: Mia van den Berg / Stichting Herdenking 15 augustus 1945 / Dr. Elsbeth Locher-Scholten
• Foto's: Dick de Bruijne (1), Mia van den Berg (2, 3, 4, 5)