Stolpersteine Zschopauer Straße 74

Deze Gedenkstenen (ook wel Stolpersteine ​​genoemd) herdenken:

* Zita Sonder, geboren 1900, gedeporteerd 1942, vermoord 1943 in Auschwitz.
* Ludwig Motulski, geboren 1928, gedeporteerd 1942, vermoord 1942 in Belzec.

Cäcilie Zita Stern trouwde met Leo Sonder, en ze kregen een zoon, Justin Sonder. De Sonders waren een Duits-joodse familie die werd beschouwd als geassimileerd in de Duitse cultuur. In 1942, toen Justin 16 was, werden zijn ouders gedeporteerd - eerst naar Theresienstadt en vervolgens naar Auschwitz. Justin werd gedwongen om in de wapenindustrie te werken voordat hij naar Auschwitz werd gedeporteerd, waar hij zijn vader kort terugzag en hoorde dat zijn moeder, Zita Sonder, in de gaskamers was vermoord. Zowel Justin als Leo overleefden Auschwitz, maar Leo stierf in 1949 in Chemnitz als gevolg van zijn aanwezigheid. Justin Sonder keerde ook terug naar Chemnitz. Op 90-jarige leeftijd reisde hij naar Dethold om te getuigen tegen een Auschwitz SS-bewaker.

Het laatste permanente adres van Zita Sonder in Chemnitz wordt op de ene plaats gegeven als Lindenstrasse 1, op een andere plaats als Apollostrasse 18 (de Chemnitz deportatielijst in de database van Yad Vashem). Deze stolpersteine-locatie, Zschopauer Strasse 74, was mogelijk een Judenhaus.

Het is niet duidelijk waarom hier een stolperstein voor Ludwig Motulski is. Hij woonde met zijn ouders in Zschopau, niet ver van Chemnitz. Blijkbaar was de familie Motulski na de Reichspogromnacht gedwongen om zaken en huis op te geven en verhuisden ze naar wat waarschijnlijk een Judenhaus was op dit adres in Chemnitz. Het Duitse federale archief stelt dat zijn vaste adres Zschopau was. Volgens het Duitse federale archief werden hij en zijn ouders op 10 mei 1942 van Weimar-Leipzig naar het getto van Belzyce gedeporteerd en daar vermoord.

Andere stolpersteine ​​werden geïnstalleerd voor Ludwig en zijn ouders op [towid] 131195, Lange Straße 19 [/ towid] in Zschopau.

"Stolpersteine" is een kunstproject in Europa van Gunter Demnig ter herdenking van slachtoffers van het Nationaal-Socialisme (nazisme). Stolpersteine (struikelstenen) zijn kleine, 10x10cm messing plaquettes geplaatst in de stoep voor de laatste vrijwillige residentie van (meestal Joodse) slachtoffers die zijn vermoord door de nazi's. Elke plaquette is gegraveerd met de naam van het slachtoffer, de geboortedatum en de plaats (meestal een concentratiekamp) en de datum van overlijden. Op deze manier geeft Gunter Demnig een individueel gedenkteken aan elk slachtoffer. Eén steen, één naam, één persoon. Hij citeert de Talmoed: "Een mens wordt alleen vergeten als zijn of haar naam wordt vergeten."
Voor meer informatie en foto's kunt u Stolpersteine Chemnitz (in het Duits) bezoeken.

Heeft u zelf meer informatie over deze locatie? Lever het aan!

Gebruikte bron(nen)

• Tekst: Fedor de Vries & Anne Palmer
• Foto's: Treem
• Yad Vashem Central Database of Shoah Victims’ Names
• holocaust.cz
• Interview with Justin Sonder, January 2011
• Wikipedia: Justin Sonder
• Zschopau: Stumbling Stones
• Stolpersteine.eu