Stolperstein Zschopauer Straße 85

Deze kleine koperen gedenkplaat (Stolperstein of struikelsteen) herdenkt:

* Hirsch Leib Elstein, geboren 1889, vluchtte 1939 naar België, geïnterneerd Mechelen, gedeporteerd 1942 Auschswitz, vermoord 30 september 1942.

Hirsch Leib Elstein werd geboren in Oekraïne. Hij en zijn broer Josef emigreerden naar Leipzig. Na het pogram van december 1914 verhuisden ze naar Chemnitz en begonnen ze samen een bedrijf. Hirsch en Gertrude Johanna Ulrich trouwden in oktober 1922 in Chemnitz - een gemengd huwelijk. Hun eerste kind stierf in 1923 voor haar eerste verjaardag. In 1925 stierf broer Josef. Hirsch en Johanna hadden nog twee kinderen: Siegfried Joseph (geb. 1928) en Sonja (geb. 1932). Zeven jaar later hielpen Johanna's moeder en broer Hirsch om van de nazi's naar België te ontsnappen, waarbij de broer reed en de moeder Hirsch onder haar rok verstopte. Hij woonde in Sint-Gillis in Brussel totdat hij in september 1942 naar Mechelen werd overgebracht. Een lijst van 8 september 1942 van gedeporteerden naar Auschwitz toont aan dat hij staatloos was, ook al was hij een Duits staatsburger. Het Duitse federale archief registreert zijn overlijden op 30 september. Een bron suggereert dat het te wijten was aan ziekte.

Johanna Elstein en de kinderen bleven in Duitsland. Ze runde het bedrijf totdat de nazi's het sloten, waarbij ze haar veroordeelde omdat ze met een jood was getrouwd en omdat ze weigerde van hem te scheiden.

"Stolpersteine" is een kunstproject in Europa van Gunter Demnig ter herdenking van slachtoffers van het Nationaal-Socialisme (nazisme). Stolpersteine (struikelstenen) zijn kleine, 10x10cm messing plaquettes geplaatst in de stoep voor de laatste vrijwillige residentie van (meestal Joodse) slachtoffers die zijn vermoord door de nazi's. Elke plaquette is gegraveerd met de naam van het slachtoffer, de geboortedatum en de plaats (meestal een concentratiekamp) en de datum van overlijden. Op deze manier geeft Gunter Demnig een individueel gedenkteken aan elk slachtoffer. Eén steen, één naam, één persoon. Hij citeert de Talmoed: "Een mens wordt alleen vergeten als zijn of haar naam wordt vergeten."

Voor meer informatie en foto's kunt u Stolpersteine Chemnitz (in het Duits) bezoeken.

Heeft u zelf meer informatie over deze locatie? Lever het aan!

Gebruikte bron(nen)

• Tekst: Fedor de Vries & Anne Palmer
• Foto's: Treem
• Yad Vashem Central Database of Shoah Victims’ Names
• Family Search: Hirsch Leib Elstein
• Stolpersteine.eu