Liberation Route Marker 053: Bombardement op Ede

Bombardement op Ede
Om Operatie Market Garden te laten slagen, voeren de geallieerden kort tevoren verwoestende bombardementen uit. Bedoeling is de Duitse tegenstanders zoveel mogelijk uit te schakelen, te demoraliseren en te verjagen. Dat bij deze bombardementen burgerslachtoffers vallen, wordt door de geallieerden ingecalculeerd, maar is voor de lokale bevolking een bijzonder traumatische ervaring.

Voorafgaand aan de luchtlandingen bij Arnhem in september 1944 werden Duitse stellingen gebombardeerd. Op zondagmorgen 17 september bombardeerden Amerikaanse bommenwerpers de kazernes in Ede. Veel bommen kwamen jammer genoeg niet op het geplande doel terecht, maar in Ede-zuid, in de woonwijken rond de Parkweg. ’s Middags werden de kazernes en het dorp gebombardeerd. Dit keer door Britse bommenwerpers.

De bevolking werd door de bombardementen totaal verrast. Er was geen luchtalarm gegeven. De brandweer van Ede, Bennekom en Lunteren begon met de bluswerkzaamheden, de Luchtbeschermingsdienst met het bergen van de slachtoffers. Het Rode Kruis verzorgde de afvoer van de gewonden en doden. Op diverse plaatsen in het dorp werden noodhospitalen ingericht. Hoewel vooral de woonwijken in Ede-zuid zwaar werden getroffen, vielen ook elders veel bommen. Bij deze bombardementen kwamen 64 inwoners om het leven, vijf zouden later alsnog aan hun verwondingen overlijden. Er werden 38 woningen vernield en 145 zwaar beschadigd. Aan Duitse zijde vielen er 25 doden en 60 gewonden.

Audiospot - Bombardement op Ede

Liberation Route Europe is gecertificeerd als Cultural Route of the Council of Europe. Met honderden plekken en verhalen in negen verschillende Europese landen, verbindt de route de belangrijkste regio's langs dezelfde route van de geallieerden in 1943-1945.
Het gehele traject bestaat uit themaroutes die per fiets, te voet of per auto kunnen worden afgelegd.
Deze routes passeren tal van historische- en interessante locaties en vertellen verhalen vanuit een veelvoud aan perspectieven die belangrijk waren in de laatste fase van de Tweede Wereldoorlog.
Iedere route is voorzien van zogenaamde markers. Dit zijn grote keien of zuilen die zijn voorzien van tekst of mogelijkheden om de verhalen te beluisteren. Daarnaast zijn er vele ‘Vectors of Memory’ geplaatst, die aangeven dat de passant zich op een van de Liberation Routes begeeft.
De routes zijn terug te vinden op de website van Liberation Route Europe of in de app via welke ook veel verhalen te beluisteren zijn.

Heeft u zelf meer informatie over deze locatie? Lever het aan!

Gebruikte bron(nen)

• Tekst: TracesOfWar & Liberation Route Europe
• Foto's: Arjan Vrieze