Liberation Route Marker 028

Liberation Route Europe is gecertificeerd als Cultural Route of the Council of Europe. Met honderden plekken en verhalen in negen verschillende Europese landen, verbindt de route de belangrijkste regio's langs dezelfde route van de geallieerden in 1943-1945.
Het gehele traject bestaat uit themaroutes die per fiets, te voet of per auto kunnen worden afgelegd.
Deze routes passeren tal van historische- en interessante locaties en vertellen verhalen vanuit een veelvoud aan perspectieven die belangrijk waren in de laatste fase van de Tweede Wereldoorlog.
Iedere route is voorzien van zogenaamde markers. Dit zijn grote keien of zuilen die zijn voorzien van tekst of mogelijkheden om de verhalen te beluisteren. Daarnaast zijn er vele ‘Vectors of Memory’
geplaatst, die aangeven dat de passant zich op een van de Liberation Routes begeeft.
De routes zijn terug te vinden op de website van Liberation Route Europe of in de app via welke ook veel verhalen te beluisteren zijn.

Een dak boven je hoofd
De museumgebouwen van het Nederlands Openluchtmuseum bieden in september 1944 onderdak aan Arnhemmers die de binnenstad ontvluchten tijdens de strijd om de brug. Na de Slag om Arnhem wordt de stad ontruimd en komen er nòg honderden mensen bij. Het is schikken en slikken, maar op een gegeven moment kan er toch ècht niemand meer bij.

In september 1944 landden 10.000 Britse militairen bij Arnhem. Zij probeerden tevergeefs de Rijnbrug te veroveren. Arnhem was frontstad geworden. Op 24 september gaven de Duitsers bevel om de binnenstad te ontruimen. Op 5 november moest ook de wijk Alteveer evacueren. Het nabij gelegen Openluchtmuseum leek een geschikte verblijfplaats. Er zou voor 200 evacués plaats zijn, maar er kwamen 600. De mensen vonden onderdak in de huisjes, de boerderijen en de tentoonstellingsgebouwen.

Voedsel werd gehaald uit het verlaten Arnhem. Gekookt werd er in een centrale keuken of door de bewoners zelf. In het Marker vissershuisje was een winkel ingericht. Er was een bakkerij in de bierbouwerij. Water kwam uit een welput. Overdag hielden de vrouwen zich bezig met het huishouden, de mannen hadden werkzaamheden al naar gelang hun beroep en moesten water halen, hout hakken of aardappels rooien. Intussen stelden de museummedewerkers de kostbare museumvoorwerpen veilig. Op 3 november, na de razzia, moesten alle evacués het terrein verlaten. Uiteindelijk konden tachtig mensen achter blijven. Spoedig meldden zich weer nieuwe evacués. Het aantal evacues was toen 150. Op 19 december gaven de Duitsers bevel het gehele Openluchtmuseum te ontruimen.

Audiospot - Een dak boven je hoofd

Heeft u zelf meer informatie over deze locatie? Lever het aan!

Gebruikte bron(nen)

• Tekst: TracesOfWar & Liberationroute.com
• Foto's: Arjan Vrieze