Stolperstein Botzstraße 10

Deze kleine, koperen gedenkplaat (Stolperstein of struikelsteen) herdenkt:

* Marie Straubel née Kern, geboren 1864, vóór deportatie pleegde zelfmoord, 20 april 1944.

Achtergrond

Toen Marie Kern 18 jaar oud was, bekeerde ze zich tot het protestantisme en trouwde met Rudolf Straubel. Ze kregen vier zonen: Heinrich, Werner, Wolfgang en Harald. Ze was actief in de vrouwenbeweging in de vroege jaren 1900. In de Eerste Wereldoorlog deed ze vrijwilligerswerk bij het Rode Kruis en na de oorlog zette ze zich in voor behoeftige weduwen. Rudolf Straubel werkte bij Zeiss in Jena en was jarenlang hun wetenschappelijk directeur. Hij speelde vanaf het begin tijdens de Eerste Wereldoorlog een belangrijke rol bij de oprichting van het Zeiss-projectieplanetarium - een feit dat de nazi's in de doofpot stopten. In 1933 zeiden de bestuurders van Zeiss tegen Straubel dat hij ofwel van zijn joodse vrouw moest scheiden ofwel Zeiss moest verlaten. Hij koos Marie.

Zowel Marie als Rudolf Straubel werden op 10 november 1938 tijdens de Reichspogromnacht gearresteerd. Ze werden vrijgelaten, maar het gezin was niet vrij van problemen. Marie's zus, Therese Zuckerkandl, pleegde zelfmoord in Jena in 1942. Rudolf stierf aan nierkanker in december 1943. Nadat Marie het volgende voorjaar het bevel tot haar deportatie had ontvangen, pleegde ze zelfmoord - op 20 april 1944. Haar nicht Helene Langer pleegde zelfmoord. in Jena twee maanden later.

Stolpersteine voor Marie Straubels zus Therese Zudkerkandl en nicht Helene Langer staan op Weinbergstrasse 4a.

"Stolpersteine" is een kunstproject voor Europa van Gunter Demnig om de slachtoffers van het nationaal-socialisme (nazisme) te herdenken. Stolpersteine (struikelstenen) zijn kleine koperen plaquettes van 10x10 cm die in de stoep zijn geplaatst voor de laatste vrijwillige woning van (meestal joodse) slachtoffers die door de nazi's zijn vermoord. Elke plaquette is gegraveerd met de naam, geboortedatum en plaats (meestal een concentratiekamp) en sterfdatum van het slachtoffer. Op deze manier geeft Gunter Demnig een individueel gedenkteken aan elk slachtoffer. Eén steen, één naam, één persoon. Hij citeert de Talmoed: "Een mens wordt alleen vergeten als zijn of haar naam is vergeten."

Heeft u zelf meer informatie over deze locatie? Lever het aan!

Gebruikte bron(nen)

• Tekst: Fedor de Vries & Anne Palmer
• Foto's: :Linda:
• Stolpersteine Jena: Marie Straubel
• Slate, 2014. Under the Dome: The tragic, untold story of the world’s first planetarium.
• Stolpersteine.eu