Stolperstein Ansbacher Straße 18

Zes kleine messing plaquettes (Stolpersteine of struikelstenen) herdenken:

* Berthold Rothschild, geb. 1894, vernederd / rechteloos, pleegde zelfmoord, 14.3.1943.
* Grete Franziska Rothschild geb. Rosenthal 1903, vernederd / rechteloos, pleegde zelfmoord, 14.3.1943.

* Rosa Zarinzansky geb. Jaretzki 1864, gedeporteerd 4.8.1942, Theresienstadt, dood 18.8.1942.
* Ada Lea Zarinzansky geb. Löwenstein 1911, gedeporteerd 3.3.1943, murdered in Auschwitz.
* Dr. Kurt Zarinzansky, geb. 1890, "protective custody" 1938 Sachsenhausen, gedeporteerd 3.3.1943 Auschwitz, murdered 11 March 1945, Mauthausen.

* Anna Schachnow geb. Haymann 1872, gedeporteerd 6 August 1942 Theresienstadt, dood 15.3.1943.

Achtergrond
Berthold Rothschild en Grete Franziska Rosenthal trouwden in 1923 en woonden in Gießen, Duitsland. Hij was mede-eigenaar van een groothandel, die in 1937 werd geliquideerd. Het echtpaar, dat geen kinderen had, ging op een gegeven moment naar Berlijn. Ze werden in 1941 in de stad geregistreerd. Wanneer ze als huurders verhuisden naar het huis van Zarinzansky aan de Ansbacher Strasse 8a (vandaag 18) is niet bekend - misschien eind 1941 of begin 1942. Elf dagen na Ada Lea Zarinzansky en Dr. Kurt Zarinzansky werden gedeporteerd, pleegden Berthold en Grete Franziska Rothschild zelfmoord. Ze werden begraven op de Joodse Begraafplaats Weißensee.

Rosa Zarinzansky was de moeder van Kurt Zarinzansky. Zijn vader, een joodse koopman, stierf in 1927. Kurt werd advocaat en notaris, met zijn kantoor 1933 aan de Ansbacher Strasse 8a (vandaag 18). Hij bekeerde zich van het jodendom tot het katholicisme en trouwde met een katholieke vrouw, Ada Lea Löwenstein. In 1935 mocht hij geen notaris meer zijn en in 1938 mocht hij geen advocaat meer zijn. In 1938 werd hij in "beschermende hechtenis" geplaatst, waarschijnlijk in verband met de pogrom van november. Hij werd de volgende maand vrijgelaten. In 1942 werd Rosa Zarinzansky, 78 jaar oud, gedeporteerd naar Theresienstadt, waar ze twee weken later stierf. Kurt zat een tijdje in dwangarbeid en moest toen al zijn bezittingen afstaan. Kurt en Ada Lea Zarinzansky werden op 3 maart 1943 op transport gesteld naar Auschwitz. Ze is waarschijnlijk bij aankomst vermoord. Hij overleefde nog 2 jaar, waaronder een dodenmars in januari 1945 naar Mauthausen. Maar minder dan 2 maanden later was hij daar dood.

Anna Haymann trouwde met Siegfried Schachnow, en ze hadden 2 dochters (Edith en Margot) en een zoon (Kurt). Na het overlijden van Siegfried in 1927 verhuisde Anna naar dit adres in de Ansbacher Strasse. Zoon Kurt en zijn vrouw emigreerden in 1938 naar Australië. In 1939 vluchtten Anna's kleinzoon en kleindochter (de kinderen van Edith) naar het Verenigd Koninkrijk. Anna's twee dochters bleven in Berlijn. Dochter Margot werd op 2 juni 1942 gedeporteerd naar Theresienstadt en twee jaar later vermoord in Auschwitz. Anna Schachnow zelf werd op 6 augustus 1942 naar Theresienstadt gedeporteerd en daar op 71-jarige leeftijd vermoord. Ook dochter Edith Oppenheim overleefde het niet – waarschijnlijk ook vermoord in Auschwitz.

"Stolpersteine" is een kunstproject in Europa van Gunter Demnig ter herdenking van slachtoffers van het Nationaal-Socialisme (nazisme). Stolpersteine (struikelstenen) zijn kleine, 10x10cm messing plaquettes geplaatst in de stoep voor de laatste vrijwillige residentie van (meestal Joodse) slachtoffers die zijn vermoord door de nazi's. Elke plaquette is gegraveerd met de naam van het slachtoffer, de geboortedatum en de plaats (meestal een concentratiekamp) en de datum van overlijden. Op deze manier geeft Gunter Demnig een individueel gedenkteken aan elk slachtoffer. Eén steen, één naam, één persoon. Hij citeert de Talmoed: "Een mens wordt alleen vergeten als zijn of haar naam wordt vergeten."