Het indrukwekkende monument in het Spaarbankbos staat op de plek waar 5 inwoners van Hoogeveen door de Duitse bezetter op 1 en 3 augustus 1943 zijn gefusilleerd.
Op 1 augustus zijn dat:
Notaris Johannes Mulder
Jonkheer Marius de Jonge
Onderwijzer Adriaan Baas
De voorgeschiedenis aan deze fusillade is als volgt:
Op 29 juli 1943 zou door het Verzet een overval gepleegd worden op het distributiekantoor van Schoonebeek, dat in het gemeentehuis was gevestigd. Dit liep geheel uit de hand, waarbij de burgemeester (een NSB aanhanger) om het leven kwam. De Duitsers stelden direct een onderzoek is en in de nacht van donderdag 29 op vrijdag 30 juli 1943 arriveerden twee afdelingen Grüne Polizei uit Arnhem in Hoogeveen. Deze werden gehuisvest in het zogenaamde Noorderhuis, een kinderhuis. Getuigen veronderstelden dat de leden van het Verzet uit Hoogeveen kwamen, vanwege het dialect. In Hoogeveen werd vrijdag 30 juli 's morgens al een scherpe persoonscontrole ingesteld. Vele tientallen personen werden meegenomen naar het Noorderhuis. Ze werden al vrij snel weer in vrijheid gesteld. Nadat 's zaterdagsmiddags de lijst van een NSB'er in ontvangst genomen was, werden er huiszoekingen gehouden. Per overvalwagen werden de arrestanten afgevoerd naar het Noorderhuis. Drie van de 25-30 arrestanten van die zaterdag werden zondagmorgen 1 augustus "gelucht". Nietsvermoedend liepen ze achter het Noorderhuis naar buiten. Ze werden daarop onmiddellijk doorzeefd met kogels.
Op 3 augustus werden gefusilleerd:
Levie van der Wijk
Manus van der Wijk
De voorgeschiedenis aan deze fusillade is als volgt:
Everhardus Duinkerken was kippenkoopman in Hollandscheveld en had een boerderijtje. Hun woning bood onderdak aan twee Joodse collega's, de gebroeders Levie en Manus van der Wijk. De beide kippenhandelaren sloegen op de vlucht, bij het zien aankomen van de Grüne Polizei en waren ze in het hol gekropen, dat in het hooivak voor hen klaargemaakt was. Ze zaten tussen de aardappelen te wachten tot de kust veilig was. Op een gegeven moment moesten ze toch even kijken of er nog Grüne Polizei was. Met dat hun hoofden boven het aardappelloof uitkwamen, keek men in hun richting. Ze werden gezien, gearresteerd en afgevoerd naar het Noorderhuis.
Daar werden ze op 3 augustus 1943 gefusilleerd omdat zij Joden waren.
Het Noorderhuis is in 1984 afgebrand en gesloopt.
Heeft u zelf meer informatie over deze locatie? Lever het aan!