Gedenkteken Abbé Ferrand Avallon

Op de zijgevel van zijn woning hangt een gedenkplaat voor Abbé Bernard Ferrand (°1900), een Franse priester, die daar woonde tijdens de Tweede Wereldoorlog.
Na het seminarie werd hij in 1923 tot priester gewijd en benoemd aan de Saint-Jacques-school in Joigny.
In 1925 richtte hij het vakantiekamp Florimontains op in Tamié (Plancherine) in de Savoie, geïnspireerd op de principes van scouting en het monastieke ideaal. Het succes was zo groot dat pater Ferrand tot zijn groot spijt veel kinderen moest weigeren wegens plaatsgebrek. Door het blijvend succes werden zijn vakantiekampen later uitgebreid met twee nieuw gebouwde kamplocaties.
In 1927 werd hij benoemd tot vicaris van de kathedraal van Auxerre. Een oogziekte maakte hem echter bijna blind. Vervolgens werd hij op 27 juli 1929 benoemd tot kapelaan van de Jeanne-d'Arc-school in Avallon, waar hij veel hulp kreeg.

Bij het uitbreken van de Tweede Wereldoorlog was hij vanwege zijn gezichtsvermogen ongeschikt voor enige militaire dienst maar hij weigerde inactief in de achterhoede te blijven en ging in 1941 in het verzet. Hij nam hiervoor kontakt met de SFIO, de socialistische partij, waarvan de meeste kopstukken tijdens de Duitse bezetting in het verzet gingen.
Rond Abbé Ferrand werd in 1942 een groep gevormd, met enkele leden van de jonge garde van Avallon (sportvereniging), een groep die iets later werd toegevoegd aan het inlichtingennetwerk van de Alliantie.
Hij had de leiding over deze verzetsgroep in het departement Yonne, onder de codenaam Pintade2. De Avallon-groep maakte deel uit van de oostelijke sector van het netwerk, Forteresse. Via hun Autun-zender stond hij in contact met Londen en gaf zo militaire inlichtingen door aan de Britten. Hij kon zo ternauwernood het Britse plan stoppen om de Cresentend-dam te bombarderen, wat een ramp zou zijn geweest voor de vallei en haar bewoners.
Met zijn plaatsvervanger François Robb en zijn vrouw nam hij Engelse en Amerikaanse piloten en joden op. Hij organiseerde hun evacuatie met de hulp van Auguste Chandelier, een treinconducteur in Avallon, die ze verborg in de kolenbunker of in de watertanks. Abbé Ferrand vermomde zich in een spoorweguitrusting om de demarcatielijn over te steken.
Op 16 september 1943 lanceerden de Duitsers Operatie "Gibet" en slaagden erin kolonel Faye, hoofd van het Alliantienetwerk, en andere functionarissen te arresteren op het station van Aulnay-sous-Bois. Vanaf dat moment werden er arrestaties georganiseerd in de provincies.

Op 22 september 1943 werd pater Ferrand in Avallon in de buurt van het kerkhof gearresteerd. Vanuit Fresnes werd hij overgebracht naar het kamp Schirmeck in de Elzas. Hoewel hij tijdens lange ondervragingen vreselijk werd gemarteld, zweeg hij.
In het kamp was hij een morele steun voor de medegevangenen van barak 10 o.a. door clandestien de mis op te dragen.
Op 1 september 1944 werd hij met andere leden van het Bondgenootschap overgebracht naar het kamp Struthof waar ze op 2 september allemaal geëxecuteerd werden.

Een plaquette in het crematorium herinnert aan hun offer.
Een plein in zijn geboortestad, een straat in Avallon en talrijke plaquettes in het departement herinneren aan zijn inzet ten dienste van Frankrijk. Postuum verheven tot de rang van Ridder van het Legioen van Eer en tot de rang van kapitein in het Franse leger, is hij één van de 195 wiens naam gegraveerd staat in het Pantheon in Parijs.
In 1946 besloten zijn trouwe vrienden zijn vakantiecentrum Florimontain voort te zetten. Vandaag de dag is de vereniging in de geest van Abbé Ferrand nog steeds zeer succesvol.

Heeft u zelf meer informatie over deze locatie? Lever het aan!

Gebruikte bron(nen)

• Tekst: TracesOfWar
• Foto's: Wim Wouters