Herdenkingsstenen Zutphensestraat 161

Hier zijn twee Herdenkingsstenen geplaatst voor:

* ELIAS JOHAN DE LANGE (omgebracht 31-3-1944 Auschwitz, 37 jaar oud).
* SOPHIE DE LANGE-SALOMONS (omgebracht 3-9-1943 Auschwitz, 32 jaar oud).

Deze Herdenkingsstenen liggen hier voor joodse oorlogsslachtoffers, gedeporteerd en vermoord in de Tweede Wereldoorlog.

Op het moment dat het Apeldoornsche Bosch op last van de nazi’s het niet-Joodse personeel moet ontslaan, ontstaat er niet alleen een groot personeelstekort op de werkvloer, maar ook bij de ondersteunende afdelingen. In deze periode wordt John er aangesteld, zijn functie wordt op de registratiekaart van de Joodse Raad omschreven als: ‘Hoofd van de technische dienst. Toezicht en controle op werkzaamheden en onderhoud aan gebouwen, installaties, meubilair, etc.’.

In de nacht van 21 op 22 januari 1943 wordt het Apeldoornsche Bosch op wrede wijze ontruimd. In de vroege ochtend van 22 januari 1943 worden alle patiënten en een vijftigtal personeelsleden rechtstreeks naar vernietigingskamp Auschwitz gedeporteerd. In de loop van de dag vertrekt er nog een trein vanaf het station van Apeldoorn. Dit is een reguliere personentrein, maar het gezin De Lange behoort niet tot de gedwongen passagiers.

Na de ontruiming van het Apeldoornsche Bosch blijft een groep personeelsleden, samen met hun gezinnen, er nog geïnterneerd. Onder andere de geneesheer-directeur, het hoofd van de boekhouding, een kok en enkele verpleegkundigen. Tot deze groep behoort ook het echtpaar De Lange. De personeelsleden moeten zorgdragen voor een goede en vlotte ‘administratieve afwikkeling’ van, zoals de nazi’s het noemen ‘de overname van het Apeldoornsche Bosch’.

Op 1 februari 1943, worden John en Fietje naar Kamp Westerbork gedeporteerd. Het echtpaar wordt de volgende dag geregistreerd. Na een half jaar wordt het echtpaar op de transportlijst gezet en moet het zich voorbereiden op het eerstvolgende transport. Transport 74 vertrekt op 31 augustus 1943 uit het kamp met als eindbestemming vernietigingskamp Auschwitz. In de nacht van 2 op 3 september 1943 worden vrijwel alle gedeporteerden in de gaskamers van Auschwitz omgebracht. Fietje is een van hen, John wordt geselecteerd voor dwangarbeid.

Heeft u zelf meer informatie over deze locatie? Lever het aan!

Gebruikte bron(nen)

• Tekst: Dick de Bruijne
• Foto's: Dick de Bruijne
• In Memoriam, Joodsmonument
• Elias Johan de Lange, Joodsmonument
• Sophie de Lange-Salomons, Joodsmonument