Franja Partizanen Hospitaal

Cerkno is een klein nietszeggend dorpje in de Cerknica rivier vallei in het westen van Slovenië (de afgelegen Pasica vallei) met een belangrijk historische bezienswaardigheid. Zo’n 5 km ten noordwesten van het stadje ligt namelijk het voormalige partizanen hospitaal Franja. Ondanks verschillende pogingen van de nazi’s in de Tweede Wereldoorlog om het ziekenhuis te vinden is dit nooit gelukt – een bezoek zal aantonen wat de reden daarvoor is.

Het ziekenhuis complex
Het partizanen hospitaal verborgen vlakbij Dolnica Novaki is een nationaal monument voor de menselijkheid, bezieling, opoffering en lef tijdens de interne strijd tegen de Duitsers t.t.v. de Tweede Wereldoorlog. Het werd bevolkt door de Sloveense partizanen van December 1943 tot het einde van de oorlog als onderdeel van een wijd verspreid verzetsbeweging tegen de nazi bezetters en zijn bondgenoten. De bouw van het complex werd gerealiseerd door lokale partizanen en bevatte op z’n maximum zo’n veertien barakken en meerdere bijgebouwen, waarvan sommige boven een stromende beek gebouwd, aanwezig in de smalle vallei. Al tijdens de oorlog werd het ziekenhuis vernoemd naar de Partizanen arts "Franja Bojc Bidovec" die er ook het langst de leiding heeft gehad.

Opvallend was het feit dat hier naast gewonden van de partizanen en geallieerden ook bijvoorbeeld Italiaanse en Oostenrijkse soldaten werden verzorgd. In totaal werden hier zo’n 578 zwaargewonde patiënten behandeld en in de buitenafdelingen nog ‘ns 300 lichter gewonden.

Beveiliging
De entree van het hospitaal was verborgen in het bos en het hospitaal kon alleen bereikt worden door bruggetjes en langs smalle paadjes langs een diep ravijn. Deze bruggen konden worden weggehaald als de vijand dichtbij kwam. Om de veiligheid te waarborgen en het hospitaal geheim te houden werden patiënten die naar en vanaf het ziekenhuis vervoerd werden geblinddoekt.

In het begin en aan het einde van de vallei (kloof) waren verschillende wachttoren bunkers gebouwd, bijna onopvallend tussen de rotsen. Daarnaast waren er rond het terrein mijnenvelden aangelegd en waren er mitrailleursnesten gebouwd die constant bemand waren. Door de nauwe kloof waarin het hospitaal gebouwd was en overdekt was door bomen en gecamoufleerde gebouwtjes was het onherkenbaar vanuit de lucht.
Ondanks verschillende pogingen van de nazi’s om het hospitaal te vinden bleef het onopgemerkt.

Bezoek museum
In 1963 werden de hospitaal barakken nabij Cerkno geopend als museum. In 2007 werd het geteisterd door een overstroming en werd flink beschadigd door zware regen en een overstroming. Het hele kamp is gerenoveerd sinds die tijd, weer open voor het publiek en de enige originele barak is nummer 9.

Voor de actuele bezoekersinformatie, moet u contact opnemen met het museum.

Heeft u zelf meer informatie over deze locatie? Lever het aan!

Gebruikte bron(nen)

• Tekst: Cheapskatetravel.nl
• Foto's: Danny Morees