TracesOfWar heeft uw hulp nodig! Elke euro die u bijdraagt steunt enorm in het voortbestaan van deze website. Ga naar stiwot.nl en doneer!

Oranjebrug Wilhelminakanaal

De bruggen over het Wilhelminakanaal
Het Wilhelminakanaal, fractioneel breder dan de Zuid-Willemsvaart, kende vrij veel grotere overgangen. In de sector onder Lieshout alleen al drie [Lieshout-Nuenen, Lieshout-Aarle en Aarle-Donk], de sluis bij Heikant meegerekend, vier.

Deze bruggen stonden genoemd in vernielingsplannen die vooroorlogs op bevel van C-III.LK waren opgesteld. De gedachte was daarbij evident dat uiteindelijk een Duitse legermacht om de open zuidelijke extreem van de Peel-Raamstelling zou kunnen trekken en het Veldleger zich ten noorden van het Wilhelminakanaal kon terugtrekken.

Verantwoordelijk voor vernielingen in de sector was o.m. het Peel geniedetachement van de kapitein J.J. de Wolf. Deze eenheid had alle vernielingen in de Vakken van Bakel, Asten en Weert tot zijn verantwoordelijkheid. Het detachement was te Lieshout gelegen, toen de terugtocht op de Zuid-Willemsvaart was volbracht. De kapitein zelf was na het organiseren van de vernielingen als gevolg van de terugtocht op de Zuid-Willemsvaart in de ochtend van 11 mei naar Tilburg getogen om aldaar op het stafkwartier van de Peeldivisie nieuwe instructies te ontvangen, daar door de aanpassing van de strategie zijn taken niet langer meer volgens de draaiboeken konden verlopen. Aldaar was de kapitein getuige van de uitgifte van de nieuwe instructie om de rechtervleugel van de verdediging boven het Wilhelminakanaal te brengen. Daarop toog de kapitein weer oostwaarts om de leiding van zijn detachement weer op zich te nemen. Hij strandde echter onderweg en kwam uiteindelijk niet verder dan Best. Aldaar was de (verkeers)brug nog niet vernield en werd bovendien de overste G.E.A. Themann [C-Vak Asten] aangetroffen, die de troepen persoonlijk stond te regelen. Met de vernielingen oostelijk van Best had de kapitein geen directe bemoeienis gehad. Het is echter zeer goed mogelijk, gezien de legering te Lieshout wellicht zelfs wel aannemelijk, dat zijn detachement de bruggen onder Lieshout vroegtijdig vernielde.
Buitengewoon spijtig is dat het aan bronnen ontbreekt die duidelijk maken welk onderdeel de vroegtijdige vernieling van de bruggen over het Wilhelminakanaal voor zijn rekening nam. Deze buitengewoon kwalijke handelingen zorgden er immers voor dat drie tot dat moment zo goed als onaangetaste bataljons infanterie volkomen gedesintegreerd raakten.

De ten noordoosten van Aarle-Rixtel toen gelegen samenkomst van Wilhelminakanaal en Zuid-Willemsvaart was toentertijd wat men in wegenterminologie een T-splitsing zou noemen. De huidige breed gekanaliseerde waterloop, die het Wilhelminakanaal tegenwoordig bij de oorspronkelijke T-splitsing verlengt en oost van Helmond om de stad loopt en ten zuiden ervan weer samenvloeit met de Zuid-Willemsvaart, is een naoorlogse creatie. De Bakelsche Aa werd daarvoor sterk verbreed, maar dit was in mei 1940 nog een oorspronkelijk smal beekje en voor de Duitsers geen hindernis van betekenis.

II-27.RI had een vak ingenomen tussen het Wilhelminakanaal en sluis no.7, net ten noordwesten van Helmond. Het bataljon had het geluk precies naast de vakgrens van het 6e en 18e Leger van de Duitsers te worden geposteerd. Bovendien lag in het vak geen doorgaande weg. Vijand kreeg men niet in beeld en op 12 mei om 1400 uur kreeg de BC opdracht het bataljon te verplaatsen naar de noordzijde van het Wilhelminakanaal, omdat de nieuwe instructies van de C-Peeldivisie waren doorgekomen voor de gefaseerde terugtocht op de Oranjestelling. De terugtocht richting het noorden leek eenvoudig te verlopen, totdat midden tijdens de verplaatsing pioniers besloten de bruggen over het Wilhelminakanaal bij Lieshout en tussen Beek en Aarle ontijdig op te blazen. Het gerucht van naderende vijand had de zenuwachtige detachementen tot deze hoogst ongelukkige handelingen verleid.

Heeft u zelf meer informatie over deze locatie? Lever het aan!

Gebruikte bron(nen)

  • Tekst: TracesOfWar
  • Foto's: Martin Damen

Gerelateerde boeken